7 places-to-go-to in literair Madrid

Madrid is bij uitstek een stad met een grote literaire traditie, en niet alleen omdat een van de beroemdste auteurs uit de wereldliteratuur hier heeft gewoond: Miguel de Cervantes Saavedra, schrijver van de eerste moderne roman en wereldklassieker ‘Don Quichot’. Om Cervantes kun je niet heen als je de hoofdstad van Spanje bezoekt, maar er zijn nog vele andere literair interessante plekken te bezoeken. Wil je je stedentrip naar Madrid een literair tintje geven, dan mogen deze 7 plekken niet ontbreken.

Tekst en beeld: Jacandra van den Broek

1

Cervantes Monument
Plaza de España

Een fijne plek voor een beetje rust in het drukke Madrid is Plaza de España met in het midden het Cervantes monument en fontein. Ter gelegenheid van de 300ste verjaardag van het verschijnen van het tweede deel van Don Quichot gaf Alfonso XIII in 1916 de opdracht tot het bouwen ervan. Pas in de jaren ’60 werd het monument voltooid. Cervantes kijkt vanuit zijn zetel neer op de standbeelden van Don Quichot en zijn metgezel Sancho, met wie elke toerist op de foto wil.

2

Restaurant Sobrino de Botín
Calle Cuchilleros 17

Dit restaurant, dat te vinden is in een zijstraat van Plaza Mayor, is het oudste restaurant in de wereld dat nog altijd in bedrijf is. Het dateert van 1725 en heeft veel bekende personen gekend die de geschiedenis van het restaurant kleur hebben gegeven. De kunstenaar Goya heeft hier als ober gewerkt terwijl hij wachtte op zijn toelating aan the Royal Academy of Fine Arts. Talloze schrijvers hebben het vermeld in hun werk, niet alleen Spaanse auteurs maar ook beroemde Engelstalige zoals Graham Greene, John Dos Passos en Scott Fitzgerald. Een andere grote naam die in dit rijtje thuishoort, is Ernest Hemingway die bovendien ook een regelmatig bezoeker was van Botín en een hechte vriendschap had met Emilio González, vader en grootvader van de huidige eigenaren.

3

Cerveceria Alemana
Plaza de Santa Ana 6

Een andere plek die Hemingway graag bezocht als hij in Madrid verbleef is Cerveceria Alemana, een Duits bierhuis. Hij kwam hier dagelijks en had zijn vaste tafel, rechts in de hoek, nog steeds een permanent onderdeel van het hedendaagse meubilair. Deze horecagelegenheid is overigens een populaire night spot voor de Madrileense jeugd, gelegen aan het altijd levendige Plaza Ana dat bekend staat om de vele tapastentjes en andere uitgaansgelegenheden. Het plein vormt het hart van de Barrio de las Letras, oftewel de Wijk der Letteren. Deze buurt heeft zijn naam te danken aan het aantal grote Spaanse schrijvers, dat er sinds de 16de eeuw gewoond heeft.

4

Casa Museo Lope de Vega
Calle de Cervantes

Als je toch in de Barrio de las Letras bent moet je beslist ook even door de Calle de Cervantes en de omliggende straatjes lopen. In deze straat is de schepper van het universele werk Don Quichot op 23 april 1616 gestorven. Cervantes kwam met zijn gezin in 1608 naar Madrid en woonde er vanaf 1609 in verschillende huizen in de wijk. Het laatste huis, dat hij betrok, was in wat tegenwoordig dus Calle de Cervantes heet, herkenbaar aan een plaquette op de gevel.

In deze straat bevindt zich bovendien het voormalige woonhuis met bijbehorende tuin van Lope de Vega, een van Madrids meest vooraanstaande toneelschrijvers van Spanje’s Gouden Eeuw. Hij kocht het huis in 1610 en heeft er tot zijn dood in 1635 gewoond. Tegenwoordig is het een museum waar je een kijkje kunt nemen in de diverse kamers en vertrekken, onder andere in de kleine slaapkamer waar de schrijver stierf.

5

De straten van Barrio de las Letras

In de Wijk der Letteren zijn in de straten tegenwoordig overal citaten te vinden van Spaanse schrijvers als Cervantes, Lope de Vega, Calderón de la Barca, Bécquer en Pérez Galdós, die in deze wijk hebben gewoond. Ook staan er diverse standbeelden: als je de Calle de Cervantes helemaal uitloopt, kom je op Plaza de las Cortes met een hemelhoog beeld van Cervantes. In de sokkel van dit standbeeld is in 2009 tijdens restauratiewerkzaamheden een tijdcapsule gevonden met daarin 41 documenten, waaronder verschillende edities van Don Quichot en een 19de-eeuwse biografie van Cervantes.
Twee andere standbeelden van de auteurs Calderón de la Barca en de wereldberoemde Federico García Lorca zijn te vinden op het Plaza de Santa Ana, vlak voor het theater waar hun werken nog wel eens worden opgevoerd.

6

Café de Oriente
Plaza de Oriente 2

In het beroemde Café de Oriente tekende Salvador Dalí een portret van Federico García Lorca in Oost-Indische inkt. Het café stond bekend om zijn ‘tertulias’ – het Spaanse woord voor informele bijeenkomsten van de elite om gedichten voor te dragen en te debatteren. Het terras van Café de Oriente biedt uitzicht op de keurige landschapstuin van het Koninklijk Paleis en wordt gefrequenteerd door bezoekers van de naastliggende opera, het Teatro Real. Het interieur is een barokke bedoening van hardhouten spiegellijsten, koperen lampen en zacht rood pluche om in weg te zakken met een kop koffie en een krant. Schrijvers, dichters en kunstenaars ontmoetten elkaar in de gewelfde kelder onder het café.

7

Café Gijón
Paseo de Recoletos 21

Een ander literair grand café is Café Gijón, dat al in 1888 zijn deuren opende. Het was in de aanloop naar de Spaanse burgeroorlog het honk van de Generación del 27. Voor die groep invloedrijke dichters en kunstenaars, waar onder andere Salvador Dalí, Luis Buñuel en Federico García Lorca deel van uitmaakten, was het een geliefde plek voor literaire bijeenkomsten. Hier, aan de Paseo de Recoletos, werd ook de Premio Café Gijón geboren; een van de belangrijkste literatuurprijzen van Spanje. Maar al deze voorname historie heeft wel een prijs, want een glaasje wijn en tapas zijn hier niet bepaald goedkoop. In de middenberm van deze Paseo vind je bovendien honderden boekenstalletjes en aan de overkant van Café Gijón bevindt zich de imposante Bibliotheca Nacional waar je een eerste druk van ‘Don Quichot’ kunt bewonderen.