Met De kaasfabriek viert Simone van der Vlugt haar vijfentwintigjarig schrijverschap. Van der Vlugt bewijst opnieuw haar talent om grondige research op een toegankelijke manier te vertalen naar een meeslepend verhaal. De kaasfabriek is een boeiende historische roman over geheimen, liefde en emancipatie.
Het geheim van lekkere kaas
Het verhaal gaat van start in 1892. Door kleine, subtiele details over de omgeving, de kledij en de omgangsvormen waan je je meteen aan het einde van de negentiende eeuw. Het is een tijd waarin het Nederlandse boerenleven bijna volledig uit handenarbeid bestaat. Machines worden met wantrouwen bekeken of zijn gewoon te duur om voor privégebruik aan te schaffen. Dat ondervindt ook Huib, een kaasmaker met oog voor vernieuwing. Als enige in de streek droomt hij van nieuwe technieken die het maken van kaas minder zwaar en tijdrovend kunnen maken.
Hij is dan ook erg verwonderd wanneer de rijke Lydia plots interesse in zijn ambacht toont. Zij deelt zijn ambitie en progressieve instelling. Bovendien beschikt ze na de dood van haar ouders over de middelen om een kaasfabriek op te starten. Als vrouw mag ze echter geen contracten afsluiten, of grote aankopen doen.
Emancipatie
Toch wilt Lydia meer van het leven dan theevisites en wandelingen in het park. Maar ontsnappen aan de sociale conventies vraagt ook veel durf. Simone van der Vlugt brengt de omschakelingen in Lydia’s gedachtegang op een realistische manier. Het is niet zo dat ze van de ene op de andere dag een vrijgevochten vrouw is. Het is een proces van vallen en opstaan, en voor sommigen gaat Lydia te ver, voor anderen niet ver genoeg. De maatschappelijke veranderingen aan het begin van de twintigste eeuw, en vooral de nieuwe rechten van de vrouw, worden duidelijk in het tweede deel van de roman waarin Nora, de 18-jarige dochter van Lydia de hoofdrol speelt.
Overleven in tijden van oorlog
Wanneer Nora achter het geheim van haar moeder komt, krijgt het verhaal extra vaart. Dat zij niet het middelpunt van de wereld blijkt te zijn is een teleurstelling die Nora in de war brengt. Haar woede en teleurstelling pulseert door het tweede deel en toont haar passionele karakter. Zij verhuist naar Antwerpen, waardoor het boek ook voor Vlaamse lezers erg herkenbaar wordt.
Waar in het eerste deel romantiek nog voor een fijne portie feelgood zorgt, is de toon in het tweede deel wat grimmiger. Vanuit het individuele verhaal van Nora wordt een ruimer maatschappelijk perspectief geboden, zodat de gevolgen van WOI uitgebreid aan bod komen. Het verandert de levens van de personages volledig en ze worden gedwongen om duidelijke keuzes te maken.
Een roman die doet verlangen naar kaas
De kaasfabriek is een aangrijpend verhaal over hoeveel het kost om een geheim te bewaren, en over de gevolgen wanneer de waarheid aan het licht komt. De sterke personages, geloofwaardige emoties en het vlotte taalgebruik zorgen voor een boek dat je vanaf het begin in de ban houdt. Bovendien wordt de bereiding van de kaas met zoveel zorg omschreven, dat je onvermijdelijk zin krijgt in een hapje.
