Niki Smit: “Ik snap niks van jongens”

Niki Smit is bekend van de 100%-reeks, die inmiddels al uit dertien boeken bestaat. Haar nieuwste boek 100% Coco New York is net uit. Op de Boekenparade vertelt ze aan Janneke Siebelink, hoofdredacteur Boeken van bol.com, hoe ze eigenlijk per ongeluk kinderboekenschrijfster is geworden en wat ze zo leuk vindt aan Coco.

Geen gezichtjes

Je eerste boek, 100% Nina, won gelijk al een hele belangrijke debutantenprijs, de Hotze de Roosprijs. 100% Coco won de prijs van de NL Kinderjury in 2014. Je hebt al ontzettend veel bereikt. Waar droom jij nog van?

Ik droom van een boekverfilming, maar die gaat er komen. Daar ben ik heel hard mee bezig geweest. Ik heb een scenarioschrijveropleiding gedaan. Ik had eerst het idee, ik ga zelf het script schrijven, maar dat is van je eigen boek best wel moeilijk. Want als je een boek verfilmt, moet het verhaal heel erg veranderd worden, want je hebt minder tijd in een film dan in een boek. En het is best moeilijk om zelf die beslissingen te nemen, want er zijn radicale beslissingen genomen in het filmscript. Dat begrijp ik wel, hoor, maar ik had het zelf niet zo goed gedurfd, denk ik.

Vind je het belangrijk dat je als schrijfster zoveel mogelijk aan de fantasie van de kinderen overlaat bij het lezen van het verhaal, dat ze zelf zoveel mogelijk kunnen invullen?

Ik had er niet zo over nagedacht, maar ik illustreer zonder gezichtjes en in mijn vorige boeken deed Miranda Klaver dat. Die heeft bijvoorbeeld 100% Mila geïllustreerd, en die tekeningen hadden wel gezichtjes, waardoor je toch iets meekrijgt. Bij Coco heb ik zelf geïllustreerd en omdat ik geen gezichtjes kan tekenen, heb ik het zo opgelost. Maar dat is gewoon heel leuk, want je kan ervan maken wat jij wil.

Je pleit er in je boeken voor dat je heel erg jezelf moet zijn, dat je dicht bij jezelf moet blijven. Vanaf welk moment had je het gevoel dat je dat echt kon?

Ik denk vanaf de derde van de middelbare school. Vriendinnen waren heel belangrijk voor mij. En als je dertien bent, verandert er best wel veel. School, feestjes, maar ook je lichaam verandert. Dan voel je je niet zo comfortabel in je lichaam, en je bent ineens de jongste op school. Ik moest daar echt extreem aan wennen en pas in de derde, dan ben je ook niet meer de jongste, dan ben je aan jezelf en aan je klas gewend, toen werd het voor mij pas wat comfortabeler. Dat klinkt wat heftig, maar ik denk dat bijna iedereen dat heeft. Bij iedereen in zijn hoofd is wel een ommekeer en dat je denkt dat je de enige bent, maar dat is niet zo.

Dertien boeken

In 100% Coco New York schreef je over Lush. Wat is je eigen favoriete Lush-product?

100% Coco gaat over duurzame mode en ik vond het leuk om een prijsvraag te organiseren. Dus ik wilde graag een product dat een beetje nadenkt over de wereld en Lush is dat heel erg. Ze werken met natuurlijke en verse producten zonder veel conserveermiddelen. Ze zijn heel lief, want sinds we dat gedaan hebben, vragen ze mijn adres weleens en dan sturen ze zomaar dingen op. Op dit moment is dat het koffiemasker. Dat ruikt ontzettend naar koffie. Als ik dan ’s ochtends wakker word en denk: dit is mijn dag niet, dan doe ik het koffiemasker op en daarna denk ik: heeeee.

Wat vind je het leukste boek dat je zelf hebt geschreven?

Ik vind dat echt heel lastig om te zeggen, want meestal als mijn boek af is, vind ik het alles behalve leuk. Op een gegeven moment heb je een deadline en dan staat er een heel team klaar. Dan is er iemand die gaat corrigeren, iemand die de vormgeving doet, en bij de uitgever staan ze allemaal klaar. Boekenwinkels verwachten ook dat je boek komt. Bij Coco had ik dat ook heel erg: de avond voordat ik het in moest leveren, dacht ik: het is niet goed! Soms zet ik me er overheen, maar nu heb ik gebeld en gezegd: ik heb twee weken langer nodig. Als het boek net uit is, ga ik erin zitten kijken en denken: dit is niet goed. Pas een half jaar later kan ik er weer naar kijken. Dan is het in eerste instantie niet slecht en na een jaar denk ik: het is eigenlijk best een leuk boek. Omdat je heel erg op details gaat zitten letten. Ik vind het heel lastig om te zeggen wat het leukste boek is. Ik vind bijvoorbeeld 100% Beverly een heel leuk meisje. Ik heb een hekel aan vooroordelen en Beverly is iemand met lang blond haar, een hoop make-up op, vol zelfvertrouwen, waarvan volwassenen zeggen: die zal wel dom zijn, of is alleen met haar uiterlijk bezig. Dat is zo, maar ze is ook met andere dingen bezig en ik vind haar wel echt een heel dapper en ook lief meisje.

Wat weet je nu, na dertien boeken, wat je graag bij je eerste boek had willen weten?

Je moet gewoon uren maken en boeken schrijven. Op mijn eerste boek staat op de achterkant: voor meiden die van shoppen, zoenen en glamour houden. Ik had wel graag geweten dat dat niet zo’n goed idee was om achterop het boek te zetten, want tien jaar later denk ik: hmm, ik vind dat de lat heel laag leggen voor het boek dat het is, maar ik vond het toen zelf ook super grappig.