Esther Verhoef: “Ik ben blij dat ik kan doen wat ik het allerliefste doe”

Esther Verhoef is zeer succesvol met haar thrillers, maar wilde ook eens een keer iets anders schrijven. Nu is haar roman Nazomer uit, die deels is gebaseerd op haar eigen jeugd. Janneke Siebelink, hoofdredacteur van het online Lees Magazine van bol.com, interviewt Esther op de Margriet Winterfair over haar jeugd, haar liefde voor schrijven en haar fascinatie voor mode.

Nazomer, je nieuwste boek, speelt zich af in de wereld van de high fashion. Had je al op voorhand iets met die wereld?
Ik had helemaal niets met mode. Toen ik Rendez-vous had geschreven, woonde ik in Frankrijk. Voor de allereerste keer kwamen er mensen van zo’n glossy magazine naar me toe. Ze wilden een fotoreportage maken en mij interviewen. Ik had zo’n combatbroek aan met zakken aan de zijkant en een trui met capuchon. Toen keken ze me aan en zeiden: “Dat gaan we niet doen in ons tijdschrift. Heb je niet een leuk jurkje?” Ik heb gewoon geen jurken. Ik kwam vanuit de dierenfotografie en ik schreef dierenboeken, dus dan kom je bij een kippenschuur enzovoort. Daar heb je niks aan dat soort kleding. Toen ben ik in mijn kledingkast gaan kijken. Drie houten planken, meer was het niet. Dus die reportage van 6 pagina’s, daar stond ik alleen in met mijn hoofd.

Wat was de reden dat je een roman schreef in plaats van een thriller?
Als je een boek schrijft, ben je daar dag in, dag uit mee bezig. Het is niet dat je daar eens een paar uurtjes voor gaat zitten. Je bent er constant mee bezig. Ik leef ook echt mee met de personages. Een thriller, daar moet je wel echt zin in hebben, want je laat mensen hele nare dingen doen en nare dingen overkomen. Ik had een periode in mijn leven waarin er best veel gebeurde. Mijn vader is ernstig ziek geweest en er was een hoop aan de hand. Ik wilde helemaal geen naar boek schrijven waarin mensen elkaar verschrikkelijke dingen aandeden. Ik wilde juist weer terug naar familie, vroeger, de jaren ’80, mooie dingen, mode, dat soort dingen. Het is een fijn boek. Het is niet een boek dat je hart sneller doet kloppen, maar het is meer verwarmend.

Is Rendez-vous, het boek waarmee je bent doorgebroken, je het meest dierbaar?
Nee, dat is het boek waarmee ik ben doorgebroken, maar deze is me niet het dierbaarst. Ik heb geen enkel boek dat mij het dierbaarst is. Mensen vragen ook niet welk kind je het beste gelukt vindt of van wie je het meeste houdt. Zo werkt het ook met boeken. Ik hou van al mijn boeken.

In dat boek schreef je over je verhuizing naar Frankrijk, en je hebt wel meer ervaringen gebruikt om van je af te schrijven. In hoeverre gaat dat op voor Nazomer?
Voor Nazomer wilde ik echt weer een beetje terug naar mijn jeugd. Misschien is dat wel iets van vrouwen van deze leeftijd. Je wordt ouder, je bent enorm hard bezig geweest om dingen op te bouwen, je hebt kinderen, en op een gegeven moment denk je: wat is er allemaal gebeurd? Je kijkt achterom en oma is er niet meer, en opa is er niet meer, en tante is er niet meer. Die hebben allemaal meegemaakt wat ik heb meegemaakt. Daar ga je over nadenken. Dat heb ik onder andere in mijn boek een plek gegeven.

In Nazomer heeft Claudia de drang om dingen uit hun jeugd te creëren, maar ze heeft geen idee waar die drang vandaan komt. Herken je dat van jezelf? Lijk je op haar?
Ja, absoluut. Ik had als kind al vroeg een typmachine, toen ik 7 was. Daar had ik om gevraagd. Ik had op het kantoor van mijn tante een keer mogen typen en dat vond ik zo cool. Van die ouderwetse typmachines met een lint. Op een gegeven moment kreeg ik een eigen typmachine en toen was het hek van de dam. Elke keer als ik thuiskwam van school, ging ik zitten typen. En dan niet zo van, even typen en dan iets anders doen, maar ik bleef er maar mee doorgaan. Mijn ouders moesten mij echt achter de typmachine vandaan trekken om te komen eten. Of als het lekker weer was, zeiden ze: “Ga eens lekker naar buiten, gewoon gezond.” Ik wilde eigenlijk alleen maar op mijn kamer blijven.

Wat vond jouw familie van jouw keuze om te schrijven?
Die hebben mij wel gesteund bij het schrijven. Maar die hadden, net als ik, niet echt het idee dat je daar ooit je werk van zou kunnen maken. Schrijver zijn, dat lag zo ver weg. Ik kende niemand in mijn omgeving die schreef. Schrijven is iets dat ik altijd al heb gedaan, iedere dag, mijn leven lang. Maar ik had nooit het idee dat ik daar iets mee kon bereiken.

Nazomer gaat onder andere over de frictie tussen succes hebben en het gezinsleven. Hoe doe jij dat?
Ik heb enorm geluk gehad dat ik een man heb die in mij zag wat ik zelf niet zag. Ik kreeg op een gegeven moment zoveel schrijfopdrachten, dat het niet meer te combineren was. Toen zei hij: “Weet je wat, ik stop met mijn baan. We gaan het gewoon samen doen. Ik ondersteun je met de kinderen.” We doen heel veel samen. Mijn oudste dochter van 18 wordt weleens gevraagd hoe het is als je een beroemde moeder hebt. Laatst zei ze: “Dat ze bekend is, heeft op ons als kinderen minder impact dan het feit dat ze schrijft.” Want een schrijvende moeder… ik ben er soms wel, maar vaak minder dan een andere moeder, omdat ik gewoon in die andere wereld zit. Anders komt er ook geen boek.

Wat is succes eigenlijk?
Ik denk dat succes voor iedereen verschillend is. We kijken nu naar mensen die succesvol zijn in de zin van het winnen van prijzen, zakelijk iets bereiken, of een mooie auto hebben. Is dat dan succes? Daar gaat het boek ook over. Waar gaat het om in het leven? Wat is succes? Dat is voor iedereen verschillend en een zoektocht. Ik heb een aantal mensen op leeftijd gesproken en die zeiden bijvoorbeeld dat ze meer tijd aan hun kinderen of hun echtgenote hadden willen besteden.

Is wat er met je vader is gebeurd iets waardoor je extra dankbaar bent voor de dingen die je hebt?
Ja, uiteindelijk wel. Sommige dingen laat je gewoon op je afkomen. Nu ben ik actiever bezig met dingen plannen. Dan plannen we een avond waarop we met z’n allen lekker gaan koken of samen zijn. We gaan echt de highlights in ons leven brengen. Dat komt niet vanzelf. Iemand moet het regelen. Het leven gaat snel voorbij en die highlights moet je proberen zelf te maken. Hoe je dat doet, voel je zelf het beste aan.

Het boek vertelt 2 verhaallijnen, die van het meisje in Brabant en die van de high fashion-wereld. Vond je het ene stuk leuker om te schrijven dan het andere?
Nee, ik vond het allebei heel erg leuk. De verhaallijn van het meisje in Brabant raakt deels mijn jeugd, dus het was heel fijn en soms ook wel confronterend om terug te gaan naar hoe het vroeger was. En de andere verhaallijn speelt zich af in de high fashion in New York, Parijs en Amsterdam. In die wereld was ik totaal niet thuis, dus ik vond het heel leuk en spannend om dat te onderzoeken.

Stel je jezelf voordat je aan een boek begint een aantal vragen die je wilt onderzoeken?
Dat heb ik bij Nazomer wel gedaan, omdat ik het interessant vond, en best wel ingewikkeld. Daarom is het ook een vrij dik boek geworden. Iedereen heeft keuzes in zijn leven, zoals: ga ik wel of niet met deze man of vrouw verder? Ga je wel of niet je studie afmaken, wat doe ik met die baan? Ga ik door of haak ik af? Al die keuzes die je maakt in het leven, leiden tot waar je op dit moment in het leven staat. En wat ik interessant vind als schrijver is wat er gebeurd zou zijn als je een andere keuze had gemaakt. Ik laat haar dus bepaalde keuzes maken. De conclusie over welke keuzes beter waren geweest mag je aan het einde zelf bedenken.

Je hebt je laten bijstaan door bekende modeontwerpers, waaronder Marlies Dekkers. Wat heb je van haar geleerd?
Heel basic eigenlijk. Hoe haar bedrijf werkte. Ik had geen idee hoe zo’n bedrijf werkt. Als je iets bedenkt, bijvoorbeeld een tas, en je tekent het, hoe kom je dan aan het leer? Dat soort dingen heeft ze uitgelegd, heel praktisch. Maar het moet wel kloppen in het boek. Niet dat die mensen op vrijdag gaan ontwerpen dat ze de week erop een show hebben, dat kan helemaal niet.

Durf je na alles wat je hebt bereikt te zeggen dat je trots bent?
Daar heb ik nog steeds een beetje moeite mee. Trots zijn op jezelf, houd dat in dat ik dan op de bank moet gaan zitten ofzo? Ik stel me zo voor dat je dan omringd bent met artikelen over jezelf. Uiteindelijk gaat het erom wat je kinderen, je ouders en je man van je denken, hoe jij als mens in het leven staat. Ik ben trots op de boeken die ik heb geschreven en ik ben gewoon blij dat ik kan leven en mijn gezin kan onderhouden met wat ik het allerliefste doe. En dat ik af en toe een prijs win of wordt genomineerd, dat geeft nog meer waardering natuurlijk. Maar de noodzaak om te schrijven zit in mezelf, en dat is waar ik het primair voor doe. Ik leef niet naar een prijs toe, ik leef er naartoe dat ik lekker weer een boek kan schrijven.

Thrillerschrijfster Jet van Vuuren zei dat haar niet zo spannende leven juist de reden is dat ze thrillers schrijft. Heb jij dat ook?
Ja, misschien wel. De research is natuurlijk interessant en leuk. Voor De kraamhulp ben ik met mensen van de politie mee geweest en heb ik een nachtdienst gedraaid. Heel interessant. Ik ben bij arrestaties geweest, ik heb een briefing meegemaakt. Dan zitten er een paar politiemensen bij elkaar en laten ze een paar gezichten zien van mensen waar op gelet moet worden omdat ze de politie iets aan willen doen. Dat heb ik allemaal meegemaakt. Ik heb zoveel meer respect gekregen voor wat mensen van de politie doen. Voor Nazomer ben ik op het Fashion Institute in Amsterdam achter de schermen geweest en ben ik naar Parijs geweest. Fantastisch.

Is er al iets van je verfilmd?
Rendez-vous is verfilmd en ik heb vanochtend met filmmensen gepraat. Er zijn heel veel gesprekken, maar ik wil juist met de juiste mensen werken die de film willen maken zoals ik het ook leuk zou vinden, en wij het met z’n allen graag zouden zien. De kraamhulp is ook onderweg, daar zijn we mee bezig.

Is er weleens iets naars gebeurd?
Ja, daar is Lieve mama op gebaseerd. Ik kwam ’s ochtends beneden en mijn man zei: “Waar heb je de autosleutels gelaten?” Waarop ik zei: “Gewoon, in de la.” De la stond open, maar geen sleutels. Tegelijkertijd zien we een raam openstaan. Ik kijk naar voren, en de auto was weg. We hadden op dat moment een Duitse herdershond, die niet had geblaft, terwijl ze hartstikke waaks was. Dus er zijn die nacht hele rare dingen gebeurd. Het waren blijkbaar criminelen die iets naar binnen spuiten om de hond suf te maken. Wij slapen dus in dat huis met 3 jonge kinderen en dat heeft zich allemaal ’s nachts afgespeeld. Dat heeft zo’n indruk gemaakt. Ik dacht: dan lig je lekker in bed, met je kinderen, en dan komen er dat soort types langs en ik heb niks gemerkt. Ik heb daar heel lang heel slecht van geslapen.