Mariska: 'Als ik het verhaal nu teruglees, zie ik dat er veel van mezelf en mijn broertje in zit'

Mariska Overman is docente levensbeschouwing en filosofie, maar ook auteur. 13 april komt haar debuut uit: Hoofdzaak. Penny interviewde Mariska over haar eerste thriller en over haar eigen bedrijf waarmee ze de dood meer bespreekbaar wilt maken.

De hoofdzaak is je debuut, hoe ben je op het idee gekomen om juist dit verhaal te gaan schrijven?
Dit verhaal ontstond spontaan. Ik kreeg in het voorjaar van 2016 de beginzin in mijn hoofd: Het hoofd lag op tafel. Ik heb dat even laten sudderen en in juni ging ik schrijven. Het verhaal vormde zich terwijl ik schreef, een heel bijzondere ervaring. Ik wist wel van tevoren dat ik in ieder geval iets van mijn kennis over de dood en zorg voor de doden erin wilde verwerken. Verder lag alles open.

Je bent zelf eigenaar van een bureau dat je dood bespreekbaar maakt. Wat doe je dagelijks in je werk en hoe is dit concept tot stand gekomen?
Ik ben freelancer en kort gezegd houd ik me bezig met het bespreekbaar maken van de dood op creatieve manieren. Ik doe dit samen met mijn man, hij kent de wereld van de palliatieve zorg goed, en ik heb gewerkt als docent in de uitvaartbranche. Die kennis combineren we. We maken bijvoorbeeld gespreksstarters en ontwikkelen social media campagnes.

Heb je bepaalde elementen toegepast die jij vanuit je eigen leven of werk hebt meegekregen?
Ik heb les gegeven aan mensen in de zorg over postmortale zorg: de zorg voor overledenen. Dit lees je duidelijk terug in het boek. Niet alleen vanwege de feitelijk kennis, ook het waardevolle aspect ervan, laat ik zien. Dat er mensen zijn die elke dag hun best doen om een mooi afscheid mogelijk te maken voor nabestaanden door overledenen toonbaar te maken, dat beseffen veel mensen zich niet. Het draagt zoveel bij aan een rouwproces. Dat wil ik graag zichtbaar maken. Ook vanuit mijn privéleven is er absoluut iets in het verhaal terecht gekomen. Ik verloor mijn broertje op jonge leeftijd. Dat de hoofdpersonen broer en zus zijn, heeft daar veel mee te maken. Als ik het verhaal nu teruglees, zie ik dat er veel van mezelf en mijn broertje in zit. Ergens is dat best confronterend, maar ik vind het ook mooi.

Directe toon

Je boek pakt je direct met de zin: ‘Het hoofd lag op tafel’ heb je bewust gekozen voor deze directheid en zet dit de toon voor de rest van het verhaal?
Ja, ik heb er bewust voor gekozen. Ik houd van duidelijke taal als het gaat om de dood, en ik houd ervan in thrillers. Ik ben vanwege mijn ervaring aardig wat gewend, en vergeet soms dat niet iedereen zo makkelijk praat of leest over dat onderwerp. Het hele boek is in dezelfde directheid geschreven, met soms gedetailleerde beschrijvingen. Ik denk dat de echte thriller-fan er absoluut blij van wordt.

De hoofdzaak is je debuut. Daarnaast schrijf je ook nog voor diverse sites, hoe is het schrijven een boek je bevallen of blijft het toch bij schrijven voor sites?
Ik ga absoluut verder met schrijven van boeken! Ik vond het geweldig om te doen, het was spannender dan zelf een thriller lezen. Ik ben inmiddels begonnen met een tweede thriller, die, kan ik verklappen, net zo direct gaat zijn als de eerste. Ik blijf daarnaast ook mijn columns schijven. Daarin kan ik ook mijn persoonlijke verhalen kwijt, over de dood van mijn broertje bijvoorbeeld. Ik schrijf graag over rouw, en het troost mensen, hoor ik regelmatig terug. Het is het beste van twee werelden, enerzijds fictieve spannende thrillers schrijven, anderzijds persoonlijke verhalen en visies delen.

Van oorsprong ben je docente levensbeschouwing en filosofie. Kunnen wij als lezer dit terugvinden in je verhaal?
Dat denk ik wel. Niet in de vorm van beschouwingen of toelichtingen, een thriller moet gewoon lekker vaart hebben, maar het komt wel terug in de personages. Zoals ze zijn, de keuzes die ze maken, de psychologische aspecten, in die laag vindt de goede lezer iets terug van die onderwerpen. Ik ga niets verklappen, maar er zit bijvoorbeeld in enkele personages een duidelijke visie op een bepaald maatschappelijk thema in verwerkt.

Heb je een bepaalde boodschap die je met dit boek wilt uitdragen? Wil je bijvoorbeeld ‘de dood’ middels dit boek ook gemakkelijker bespreekbaar maken in lijn met je dagelijks werk?
Dat hoop ik uiteraard wel. Ook daarom ben ik vrij expliciet in mijn beschrijvingen in het boek. De dood zoals hij is, in al zijn verschijningsvormen, mag benoemd worden in duidelijke taal. Ik geloof dat dat ons helpt ermee om te leren gaan. Het mag ook eng of verdrietig zijn. In het echte leven is het dat ook. En dat is niet erg. Het hoort bij het leven.