Header isahoes zoheeljijmij
Header isahoes zoheeljijmij
Interviews

Isa Hoes’ dichtbundel, Zo heel jij mij, troost met elk woord

Isa Hoes verzamelde eerder al gedichten voor Gedichten die vrouwen aan het huilen maken en Het is je moeder. Nu volgde Zo heel jij mij. Een prachtige bundel die jou zeer waarschijnlijk steun zal bieden in moeilijke tijden. Sowieso een bundel die Isa zelf steun biedt. Het is een bundel met onder andere gedichten van Willem Wilmink, Lévi Weemoedt en Toon Tellegen en Ida Gerhardt. Maar ook teksten uit de muziek van Claudia de Breij en Paul de Munnink. Een bundel vol, met voor iedereen wel een paar gedichten die raken.

Zo heel jij mij, is inmiddels je derde bundel. Dit keer staat de bundel vol met troostgedichten. Een enorme verzameling; hoe ben je te werk gegaan?
“De uitgeverij kwam bij mij. En ik voelde me helemaal vereerd! Toen ben ik door mijn kast gegaan en heb toen alle dichtbundels doorgespit. Ik heb zelfs nog op het internet gezocht om meer te vinden. En heb ook nog aan mijn vrienden gevraagd wat zij mooie troostgedichten vonden. (Want) houden van, van Judith Herzberg, is een gedicht wat ik al zo lang bij me draag. Dat was het eerste gedicht waar van ik zeker wist dat hij de dichtbundel ging halen.”

(Want) houden van
is gauwer gezegd
dan langer gedaan
maar soms komt het
in het donker
op gang en dan
is er verder
geen houden meer aan

Waar moest voor jou een gedicht aan voldoen om in dit dichtbundel te mogen?
“Troost kan van alles zijn, wat mij betreft. Even uit die verdrietige emotie door een lach. Of juist in de emotie blijven, maar dan zo mooi verwoord dat het een plek krijgt. Gedeeld verdriet kan namelijk ook troostend zijn.”

Is het voor jezelf ook een bundel die je erbij zou pakken als je zelf op zoek bent naar troost.
“Jazeker, naast alle andere vormen van troost vind ik deze bundel erg fijn in het bieden van troost. Ik zou hem er zeker bij pakken.”

Je hebt eerder al eens aangegeven dat je altijd wel gedichten bij je hebt en dat het vaak terug kwam op de Toneelschool. Maar waarom juist een gedicht. Waarom geen muziek of boeken?
“Muziek vind ik zeker ook troostend. Maar juist in die paar dichtregels of een paar bladzijdes uit een boek kan ik weer even helemaal opladen. Het geeft me meteen een andere mindset.”

Je gaf aan tijdens een interview op Radio 1 Stax&Toine dat je sinds vorig jaar er heel anders instaat als het gaat over het verlies van je man Antonie Kamerling. Daarin zei je dat het verdriet veranderde, maar hoe is het veranderd?
“Het verdriet heeft een zachter gevoel gekregen, dat is iets wat ik nooit had verwacht. Het is niet meer zo intens en pijnlijk. Dat mijn keel al dichtknijpt wanneer ik er alleen maar aan dacht.”

Zou je dichtbundel ook anders zijn als je het vorig jaar had gedaan?

“Wie weet, maar waarschijnlijk wel ja.”

Waarom kwam je dan toch met een troostbundel?
“Er zijn genoeg zaken waar je troost voor kan gebruiken. Groot én klein verdriet. En voor iedereen is dat anders. En dat ik misschien dat hele grote verdriet nu iets beter aankan, wil dat niet zeggen dat ik nooit getroost hoef te worden of de mensen om me heen.”

Heb je er nooit over na gedacht om zelf gedichten te schrijven?
“Haha, jawel. Zeker wel. Vroeger schreef ik ze ook wel en in de eerste versie van Toen ik je zag stonden er twee, maar ze zijn niet in de definitieve versie terecht gekomen. En dat zegt denk ik wel genoeg toch?”

Als afsluiter: wat is een van je favoriete gedichten in de bundel?
“Dat is altijd zo moeilijk, maar ik ga nu voor Projectie van Ingmar Heytze

Projectie

Het zal wel donker zijn, en stil, als je er niet meer bent.
Misschien zo stil en donker als het ademloos moment
waarop het zaallicht dimt voordat de film begint.

dat ogenblik. De eeuwigheid. Misschien.
Maar als je droomt dat je een vlinder bent,
kun je evengoed een vlinder zijn
die droomde dat hij mens was.

Je mag dit nooit vergeten. Op een dag
kust een van ons de ogen van de ander dicht
en moet dan weten: dit is louter pauze totdat alles
weer opnieuw begint. Jij en ik - geen stof, maar licht.

© Foto van Mark Uyl