Karin Slaughter: "Ik ben altijd al geïnteresseerd geweest in misdaad."

Karin Slaughter is terug. Het nieuwste boek van de 'queen of crime' heet Gespleten en is een standalone zoals we die nog niet van haar kennen. Voor Lees Magazine interviewde Silvie van der Zee Karin Slaughter over de positie van vrouwen, de jaren '80 en de ingrediënten van een goede thriller.

Je nieuwe boek heet Gespleten. Het is een iets ander boek dan je vorige boeken. Het heeft 2 verhaallijnen en speelt zich niet alleen af in Georgia, maar ook andere delen van de VS. Waarom heb je het deze keer anders aangepakt?
Om een paar redenen. Mijn vorige boek Goede dochter is een heel ander soort boek. Hoe geweldig ik dat boek ook vond, ik moest iets totaal anders doen. Daarom wilde ik me richten op 2 vrouwen, Andy en Laura, en hoe hun levens van elkaar verschillen. Toen Laura even oud was als Andy nu, moest ze keuzes maken die haar leven zouden beïnvloeden. Andy staat nu op hetzelfde kruispunt. Ik wilde het hebben over 1986 versus 2018 en hoe anders het nu is voor vrouwen. En ik reis veel, dus het leek me leuk om wat te vertellen over de verschillende delen van het land waar ik ben geweest. Ik ben in elke staat geweest, behalve Alaska. En dan is er nog het fenomeen helikopterouders, ouders die het hun kinderen erg makkelijk maken, er alles aan doen om alle obstakels voor ze uit de weg te ruimen. Dat is niet altijd goed. Bij Andy is dat ook gebeurd, en daardoor weet ze niet hoe ze moet omgaan met tegenslag. Gespleten is haar proces om uit te zoeken hoe ze volwassen moet zijn. Ik vond het een interessante overgang van iemand die op haar 31^e nog thuis woont en haar was laat doen door haar moeder naar zelfstandigheid. Hoe verder ze weg is van haar moeder, hoe sterker ze wordt.

Vrouwen, geweld tegen vrouwen en het welzijn van vrouwen zijn belangrijke onderwerpen in je boeken.
Ja. De meeste vrouwen die ik ken, krijgen veel shit over zich heen. Ik wil in boeken graag een projectie lezen van wie ik wil zijn, net zoals jongens dat hebben met Superman. Schrijven over sterke vrouwen is hetzelfde eigenlijk. En het is een thriller, dus er staat meer op het spel. Er is meer drama en het gaat om leven en dood.

Je wilt vrouwen dus eigenlijk een voorbeeld geven?
Ja, maar dan geen fantasy. Andy en Laura zijn voor mij heel echt, en ook wat er in hun leven gebeurt. Daardoor begrijp je aan het einde hoe ze zo geworden zijn. En dat fascineert me altijd. Wat gebeurt er in je leven dat je maakt tot wie je bent? Ik wilde boeken schrijven waarin de vrouw de heldin was, want die had ik niet in mijn jeugd. We hadden geen Hermelien of Catwoman. Je had alleen de irritante sidekick die stiekem verliefd was op de man. Toen dacht ik: ik ga de boeken schrijven die ik zelf wil lezen, dat is belangrijk. Dus zo is het begonnen.

In Gespleten zijn aids en homoseksualiteit belangrijke thema's. Waarom wilde je daarover schrijven?
Ik denk niet dat je over de jaren '80 kunt schrijven en het er niet over kunt hebben. Dat was zo wereldschokkend. Ik zat toen op de middelbare school en later op de universiteit en ik ken mannen die eraan zijn overleden. Tegenwoordig is het nog steeds een erge ziekte, maar mensen kunnen er mee leven. Ik wilde mensen eraan herinneren hoe het vroeger was. Elke vooruitgang met betrekking tot homorechten komt voort uit het feit dat die verschrikkelijke ziekte de hele community heeft verwoest. Het was een beangstigende tijd voor mijn generatie, maar ik kon me nog maar moeilijk herinneren hoe verschrikkelijk het was. Daarom is het goed om over die dingen te schrijven, om bewustzijn te creëren.

Een ander belangrijk thema in het boek is identiteit. Andy ontdekt dat ze helemaal niet weet wie haar moeder eigenlijk is. Je bent zelf erg beroemd en vaak in de media. Hebben mensen een goed beeld van wie jij echt bent?
Nou ja, ze hebben wel een beeld van mijn persoonlijkheid. Iedereen zet alleen de leuke dingen op Facebook, toch? Ik zet geen foto's online als ik de hele dag heb liggen slapen en mijn haar aan alle kanten piekt. Maar mensen waren wel verbaasd toen ze erachter kwamen dat ik graag leuke dingen doe. Als ze mijn boeken lezen, denken ze dat ik de hele dag autopsierapporten zit te lezen en altijd maar serieus ben. Dus het is heel grappig als ik dan een katten- of handenmasker opzet en gek doe. Ze weten niet zo goed wat ze daarvan moeten vinden, maar ik vind het leuk, dus ik doe het gewoon.

Je bent heel actief op Facebook. Gebruik je weleens ideeën van fans voor je boeken?
Nee. Ik hou van mijn lezers, ik ben ze heel dankbaar, maar ze hebben verschrikkelijke ideeën. En ik schrijf de boeken voor mezelf. Uiteindelijk gaat het erom wat ik leuk vind. Maar als het af is, wil ik natuurlijk wel dat iedereen het leuk vindt. Bij dit boek was ik heel nerveus toen ik begon met schrijven. Ik wist namelijk al dat het niet zo duister ging worden als mijn andere boeken. Meestal schrijf ik over ergere dingen die heel dichtbij komen. Deze keer wilde ik het wat lichter houden, om te zien hoe het was om zoiets te schrijven. Ik heb me wel zorgen gemaakt of lezers het bloed en de ingewanden niet zouden missen. Maar voor degenen bij wie dat zo is: volgend jaar komt er weer een Will Trent-boek, daar ben ik nu mee bezig.

Gespleten heeft 2 verhaallijnen. Heb je eerst de ene geschreven en daarna de ander?
Nee, ik schrijf boeken altijd chronologisch. De eerste pagina die je leest is de eerste die ik heb geschreven en de laatste die je leest is de laatste die ik heb geschreven. Zo kon ik de balans houden. Ik wilde zeker weten dat je nog steeds aan Laura denkt als je al over Andy aan het lezen bent, maar dat je dan vervolgens helemaal opgaat in het stuk over Andy. In het begin zullen sommige lezers nog geen fan zijn van Andy, want ze doet maar wat. Ze is geen sterk personage. Daarom moest ik een manier vinden om Laura's verhaal in het begin al te vertellen, zodat je zou blijven doorlezen voor haar deel, zelfs als je Andy irritant vindt.

Wat zijn de ingrediënten van een goede thriller?
Ik vind dat het verhaal en de personages even interessant moeten zijn. Er zijn schrijvers die fascinerende personages hebben, maar waar het verhaal nergens op slaat. Dat is jammer. En andersom ook. Als je niets geeft om de personages, waarom zou het je dan boeien als ze gevaar lopen? Daarom zijn het verhaal en de personages voor mij even belangrijk.

Heb je weleens een verhaal geschreven en ontdekt dat zoiets al bestond?
Nee, nog nooit. Maar… Lee Child is een vriend van me en we lezen elkaars boeken. Hij las Mooie meisjes voordat ik zijn boek las. Hij zei: "Niet boos worden, maar hier heb ik ook over geschreven." Maar dat is het mooie van schrijvers. We schrijven allemaal over moord. We schrijven allemaal over slechte dingen, maar ons perspectief, onze aanpak, onze stem en onze stijl maken het uniek. En op tv zie je altijd dingen uit boeken. CSI heeft van ons allemaal weleens een plot gestolen. Dat gebeurt gewoon, want het is allemaal openbaar.

Denk je nog weleens terug aan hoe het allemaal is begonnen voor je?
Zeker. Het was zenuwslopend voordat mijn eerste boek uitkwam. Als je nog niet gepubliceerd bent, is dat je enige doel: gepubliceerd worden. Je denkt nergens anders meer aan. Maar als dat dan eenmaal gebeurt, denk je: en nu? Wat is mijn volgende doel? Ik denk daar nog weleens aan en dan bedenk ik me hoeveel geluk ik heb gehad. Ik weet gewoon dat mijn uitgever mijn boek publiceert. Nu heb ik een ander soort stress, want mensen vonden de vorige boeken geweldig. En de echte slimmeriken vonden al mijn boeken geweldig. Ik wil ze niet teleurstellen. Ik weet nog hoe het was toen ik studeerde en ik moest sparen voordat ik een boek kon kopen, hoeveel uur ik ervoor moest werken. Je kunt het ook merken als een schrijver een boek schrijft omdat het weer tijd is. Ik wil niet dat iemand mijn boeken leest en denkt: dit heeft ze afgeraffeld. Want schrijven is het allerbelangrijkst voor me.

Heb je het idee dat mensen je minder vertellen omdat ze bang zijn dat je over ze schrijft?
Nee, juist het tegenovergestelde. Mensen vertellen me de meest afschuwelijke dingen en zeggen dat ik dat wel mag gebruiken voor mijn volgende boek. Ik zeg dan meestal tegen ze dat ze in therapie moeten gaan.

Heb je weleens een hekel aan je eigen personages?
Ik heb nog nooit een personage geschreven waar ik niets mee had. Maar Andy is wel heel anders dan ik. Ik weet al sinds mijn zesde wat ik wilde doen met mijn leven. Ik ben extreem ambitieus en twijfel nooit. Ik vond het dus moeilijk om me in te leven in Andy, want zij is dat allemaal niet. Maar dat was juist de uitdaging. Andy denkt dat ze in een heel idyllische omgeving is opgegroeid, maar eigenlijk is haar moeder een crimineel en heeft ze haar hele leven tegen Andy gelogen. Eigenlijk weet ze wel dat haar moeder geheimen heeft, maar ze wil het niet weten. Maar dan komt ze in een levensbedreigende situatie terecht en moet ze wel. En ze kan niet zoals de meeste kinderen haar moeder even bellen en om uitleg vragen. Lezers vinden het trouwens moeilijk te accepteren dat vrouwen over vrouwen schrijven die niet zo leuk zijn. Ze denken dat het een foutje is of dat er iets niet klopt. Je wilt Andy toch eens goed door elkaar schudden en zeggen dat ze van haar luie kont af moet komen? Dat heb ik bewust gedaan. Maar dat was wel een hele uitdaging voor me.

Ben je nu banger omdat je zoveel over misdaad en moord schrijft?
Nee, want angst komt voort uit het onbekende, en ik weet precies wat er gaat gebeuren in mijn boeken. Waar ik wel bang voor ben is van die slechte horrorfilms, zoals Scream en Friday the 13th. Silence of the Lambs of The Walking Dead zijn prima, maar van die stomme films word ik echt doodbang. Ik ben altijd al geïnteresseerd geweest in misdaad, en ik heb altijd misdaadromans gelezen, dus ik voel me aangetrokken tot verschrikkelijke dingen. Als je veel met politiemensen en lijkschouwers praat, ben je niet meer zo snel ergens door geschokt.

Heb je weleens een autopsie bijgewoond?
Ja, twee keer. Eerst twijfelde ik wel, want ik wilde er geen misbruik van maken. Ik schrijf gewoon voor de lol namelijk. Ik kwam er al snel achter dat het niet zo gaat als op tv, waar ze tijdens de autopsie grappen maken en praten over wat ze vanavond gaan eten. Dat gebeurt pas na afloop. Tijdens de autopsie is iedereen serieus. Ik was bij de lijkschouwing van een dakloze en van een baby'tje dat in haar slaap gestorven was. De lijkschouwers gingen heel zorgvuldig en respectvol te werk en ik vond het belangrijk om dat te vermelden in het boek. Die sfeer die in een mortuarium hangt, kun je alleen beschrijven als je het hebt meegemaakt. De lichamen ruiken niet, maar de schoonmaakproducten wel, die ruik je heel goed. Die geur blijft lang hangen, het is een hele penetrante geur. De eerste keer kwam ik thuis en werden mijn katten helemaal gek. Ik heb mijn kleren weggegooid, want ik kreeg de geur er niet uit. Ik denk wel je overal aan kunt wennen, maar ik ben blij dat die lijkschouwers eraan gewend zijn, want ik ben dat niet.