Marcel Vaarmeijer over Wolkenjager: "In Wolkenjager zet ik het onuitstaanbare recht!"

Wolkenjager, het nieuwe boek van Marcel Vaarmeijer is een modern heldenverhaal over een uitzonderlijke vrouw met een missie: Eden B. Foster. Het verhaal begint in 1969 in Texas. Eden wordt door haar ouders voorbereid op een invasie van de Russen. Het slimme meisje leert al op jonge leeftijd vliegen van haar steenrijke oom Fritz. Op haar 18e meldt Eden zich aan bij de Marine en wordt piloot. Ze neemt deel aan oorlogen en conflicten, en redt duizenden mensenlevens. Als ze de Marine wil verlaten en Donald Trump president is geworden, raakt Eden betrokken bij een ingenieus masterplan van haar vader, met grote gevolgen...

Marcel, op pagina 100 had ik werkelijk geen idee wat er op pagina 101 zou gaan gebeuren. Zowel de personages, situaties als de dialogen zijn zo vindingrijk en niet voor de hand liggend dat ik steeds dacht: hoe kan een mens zoveel fantasie hebben?
Ik heb die fantasie nodig om het leven aan te kunnen. Ik vind het leven zwaar, ondraaglijk zelfs. Dat gevoel komt voort uit mijn jeugd. Mijn moeder was 45 toen ik werd geboren en zij werd letterlijk overvallen door deze zwangerschap die niet gewenst was. Mijn vader stierf nog voordat ik drie jaar werd. Ik herinner me ons huis ook niet anders dan stil en donker. Ik was vaak eenzaam en zocht mijn toevlucht in stripboeken en verhalen. Mijn favoriete plekken waren de bibliotheek en de bioscoop. Ik had destijds een broze gezondheid en werd meerdere malen naar een kindertehuis in Petten gestuurd om aan te sterken. Ze waren daar zo streng dat ik er doodongelukkig van werd. In 1973 verhuisden we naar Enschede. Mijn moeder werd ernstig ziek. Weer werd ik voor lange tijd naar een kindertehuis gebracht en woonde ik een paar maanden bij een pleeggezin. Het gevoel van niet gewenst zijn en de kans steeds verkast te worden, is traumatisch voor een kind. Ik heb een rijke binnenwereld gecreëerd en ben daarin gevlucht. Die onbeteugelde fantasie is nooit meer weggegaan.

Dit klinkt behoorlijk zwaar. Wanneer kwam er een lichtpuntje in je leven?
Op mijn zestiende, na het behalen van mijn mavodiploma, ging ik bij de Marine. Eigenlijk wilde ik gaan studeren, maar met deze keuze was ik er zeker van dat ik, als mijn moeder zou komen te overlijden, niet opnieuw naar een pleeggezin hoefde. Bij de Marine voelde ik me veilig tussen alle ‘broers’ en vaderfiguren. Ik kon iets van de wereld zien en verdiende mijn eigen geld. Op een dag ontdekte ik de scheepsbibliotheek. Ik ben gaan lezen en mijn eerste verhalen gaan typen.

Ik heb iemand weleens horen zeggen dat de feiten moeten kloppen om de fictie geloofwaardig te maken. Je beschrijft in Wolkenjager oorlogen en situaties die op wereldniveau bepalend zijn geweest en vragen om een heleboel inside information. Hoe doe jij jouw research?
Ik lees en studeer. Ik wil werkelijk alles weten, zelfs wat voor weer het is geweest! Ik denk dat ik slechts 5% van al mijn studiemateriaal werkelijk gebruik. Omdat dit verhaal zich in Amerika afspeelt, in Texas, heb ik er gebruik van gemaakt dat alles groot is en buiten proportie. Dat geeft het verhaal zeker de nodige humor. Het startpunt voor dit boek bestond uit twee borden met medailles en batches van de Marine, spulletjes die ik heb verzameld. En opeens zie ik het verhaal voor me en gaat het leven. De rode draad van het boek is de carrière van Eden. In het begin kan je nog denken dat het masterplan van haar vader een hersenspinsel is, maar niets is minder waar. Alles wat hij doet, bijvoorbeeld Eden op zesjarige leeftijd meenemen op expeditie, dient als voorbereiding op haar levensmissie. Wat ik in Wolkenjager doe en wil is het onuitstaanbare en onverdraaglijke rechtzetten. Daar waar we in werkelijkheid hebben opgegeven, verlinkt en gefaald, vecht Eden door en lost het op. Ik heb in dit boek ook heel duidelijk voor een bad guy gekozen, een tegenstander. Het boek is gebaseerd op bekende feiten en toch trekt het de lezer uit de realiteit. Niets is onmogelijk. In Heelmeester (2017) vindt mijn hoofdpersoon het medicijn tegen hiv en redt daarmee het leven van Freddie Mercury. Ook daarin draai ik de waarheid weer ten goede. Freddie mocht van mij niet dood. Ik weet nog precies waar ik was toen dat verpletterende nieuws mij bereikte. Ik werkte destijds bij Megapool en was door het overlijden van mijn vader en de ziekte van mijn moeder al jong geconfronteerd met de broosheid van het leven. Met de dood van Freddie realiseerde ik me weer, het kan zo afgelopen zijn.

Was dit dan ook het moment om die baan te laten schieten en voluit te kiezen voor het schrijverschap?
Dat keerpunt kwam later toen ik mijn vrouw leerde kennen. We woonden in Amsterdam en ik stelde voor om toch maar een baan te gaan zoeken. Desnoods parttime, om wat geld in het laadje te brengen en solliciteerde bij de bibliotheek. Dat leek me wel wat, mensen adviseren over boeken en schrijvers. In werkelijkheid deed ik niets anders dan boeken op planken zetten. Na de eerste werkdag kwam ik volledig afgedraaid en gedesillusioneerd thuis. Mijn vrouw zei: “Jij moet niet in de bieb staan, jij moet in de bieb liggen.” Met haar onvoorwaardelijke steun heb ik mijn fulltime baan opgezegd en mij volledig op het schrijven gestort. Dat Heelmeester op de longlist van de Libris Literatuurprijs kwam, was natuurlijk een complete verrassing.

In jouw boeken komt steeds de Tweede Wereldoorlog terug. Waar komt deze fascinatie vandaan?
Dat komt door mijn moeder. Voor wie ik heb liefgehad is gebaseerd op haar leven. In 1942 werd zij in het Duitse Mönchengladbach tewerkgesteld. Een reeks van gruwelijke gebeurtenissen volgde. Mijn moeder is pas een jaar na de bevrijding naar Nederland teruggekeerd, als een compleet ander mens. De oorlog heeft haar gesloopt. Ik ken niemand die zo’n haat tegen de Duitsers had als zij. Dat was dubbel, want tegelijkertijd draaide ze bijvoorbeeld wel Duitse muziek. Ik kan me herinneren dat ze - ik was toen al volwassen - opeens de grens over wilde om naar het casino te gaan. Kennelijk om voor haar gevoel iets terug te winnen. Ze zei: “Ze hebben me heel wat afgenomen.” Dat Voor wie ik heb liefgehad vertaald is en dit jaar ook in Duitsland uitkomt, is een waar hoogtepunt. De samenwerking met de Duitse uitgever Bastei Lübbe loopt voorspoedig, ik verheug me enorm op de publicatie en hoop dat het boek in Duitsland goed zal worden ontvangen.

Wil je altijd op de hoogte zijn van de boeken binnen jouw favoriete genre? Stel je voorkeur in en ontvang updates.