Witte gaten: een ster langzaam uitdooft of is het leven toch een sprookje?

Volgens mij kon ik eerder lezen dan praten en ook nu maak ik nog vrijwel elke dag tijd voor een boek. Ik kan als een groupie voor de boekwinkel staan in afwachting van het nieuwste juweeltje van mijn lievelingsauteurs en dan dagenlang man en kinderen verwaarlozen om " nog één bladzijde te lezen. Daarom zijn kookboeken geliefd: ze stillen mijn leestrek én verleiden me tot het creëren van iets lekkers. En dan is het gezin ook weer gelukkig en vergeven ze me mijn leesverslaving. Ik hoop dat ik je kan inspireren met mijn reviews. Veel leesplezier, Carlien van der Vlugt.

De taal van al die hippe figuren

Guido Bottinga heeft een aantal jeugdboeken en YA's op zijn naam staan. Witte gaten is zijn eerste roman voor volwassenen. Ik weet niet wat de redenen zijn om een boek juist een roman voor volwassenen te kunnen noemen, maar ik denk dat Witte gaten ook voor menig tiener interessant kan zijn. Zeker voor die kleine groep lezers, jongens van een jaar of 16-18, met bèta interesses, die de taal van al die hippe figuren op school niet willen of kunnen begrijpen: zie hier - het komt goed!

Vrienden

Het verhaal wordt beschreven vanuit het perspectief van Niels, een in zichzelf gekeerde hoogbegaafde jongen, die samen met zijn moeder woont. Hij is het liefste thuis, ondanks dat zijn moeder Simone verwoede pogingen doet om hem vrienden te laten maken met buurjongens. Als hij op een dag verplicht buiten moet spelen, moet hij van de oudere buurjongen belletje trekken bij een kinderlokker met een raar brullend monster in huis. Als hij bij het vluchten met zijn capuchon blijft hangen aan de deurklink is zijn leven voorbij, zo vreest hij, want is de bewoner thuis. Dit is de eerste kennismaking met de heer Bergmans, die hem met een reep chocolade naar huis stuurt.

De heer Bergmans

Niels vermijdt de straat voortaan totdat hij de heer Bergmans weer tegenkomt, wanneer hij met zijn moeder bij de bakker staat. Dan blijken Simone en de dochter van de heer Bergmans, Odilia, vroeger bevriend te zijn geweest. De hernieuwde kennismaking verheugt Simone zeer. Ook haar probleem, wie op Niels moet passen als zij moet werken is opgelost: hij kan bij de heer Bergmans verblijven.

Monster

Met angst en beven gaat Niels naar de heer Bergmans. Daar blijkt het monster zijn autistische zoon Matthijs te zijn in wie hij al snel een bondgenoot vindt wat betreft dammen en het oplossen van wiskundige vraagstukken op de computer. Feitelijk opent (of moet ik zeggen openbaart) de wereld zich voor Niels vanaf het moment dat de heer Bergmans in zijn leven komt. De heer Bergmans - in zijn vroegere jaren gevierd wetenschapper - leert hem de wonderen van wiskunde, natuurkunde en astronomie.

Vriendschap

De vriendschap tussen de heer Bergmans, Niels, Matthijs en Simone, ieder in hun eigenheid verrijkt op een geheel eigen wijze. Met Matthijs stort Niels zich in een wiskundig project (dat later zijn vruchten af zal werpen), met de heer Bergmans proberen ze de essentie van het leven te doorgronden en te bewijzen wat de rol van zwarte en witte gaten hierin zijn. Voor Simone brengt de heer Bergmans een luisterend oor, wat voor een alleenstaande moeder ook van levensbelang is.

Medicijn

Voor de heer Bergmans zijn Niels en Simone het medicijn om uit zijn letharige te komen, ontstaan na het overlijden van zijn vrouw. Niels geeft hem de kracht om zijn project weer op te pakken en ziet in Niels de opvolger van zijn werk. Als hij Niels daarbij een noodzakelijke ervaring wil geven blijkt dat de vriendschap onder 'hoogspanning' komt te staan. Dan is er ook Odilia nog, die de gang van zaken afkeurt en daarmee de relaties verder onder druk zet.

Kracht van het boek

De kracht van het boek ligt in de beschrijving van de personages en hun onderlinge relatie. De karakters worden uitgediept, waarbij de puberteit van Niels, de ontluikende gevoelens van vriendschap en verliefdheid, moeder/zoonliefde en het aannemen van een vaderrol door de heer Bergmans centraal staat.

Ontstaan van het heelal

Daarnaast is er de uitgebreide uitleg over het ontstaan van het heelal, inclusief wiskundige redenaties over het ontstaan van zwarte en witte gaten en zelfs het scheppingsverhaal. Ondanks dat ik deze soms te gedetailleerd en zelfs onvoorstelbaar vind, geeft het wel een verdieping aan die tot denken stemt.

Apotheose

De uiteindelijke apotheose, daar waar de heer Bergmans de consequenties van zijn handelen aanvaart en de daarop volgende jaren, doen mijns inziens afbreuk aan het verhaal. Misschien wil de schrijver het verhaal rond maken (zoals bij veel jeugdboeken het geval is), maar daar verzwakt het verhaal en wordt het ongeloofwaardig. Alsof een ster langzaam uitdooft of is het leven toch een sprookje: ze leefden nog lang en gelukkig?

Wil je meer boeken lezen over de astronomie?