Linda Polman woonde en werkte vele jaren als correspondent in West-Afrika. Ze schreef voor media als De Groene Amsterdammer, de Volkskrant, NRC Handelsblad en The Guardian. Eerder schreef ze boeken als De crisiskaravaan en 'k Zag Twee Beren. In haar nieuwe boek Niemand wil ze hebben schrijft ze over het vluchtelingenmanagement in Europa.
Het verhaalbegint in de zomer van 1938 in het Franse kuuroord Evian, bij de eerste internationale top over de vluchtelingencrisis in Europa. Er waren destijds dringend opvangplaatsen nodig vanwege het stijgend aantal Joden uit het nazi-gebied. Alle argumenten van West-Europese regeringen om de vluchtelingen niét binnen te laten waren dezelfde als nu: de 'migranten' zouden niet stroken met nationale normen en waarden, banen en huizen willen afpakken en de cohesie in de samenleving bedreigen.
Op reis door de vluchtelingencrisis
Polman onderzoekt de ontwikkeling van het Europese vluchtelingenbeleid sinds 1938. De reis gaat van Evian, naar de na-oorlogse kampen in West-Europa, via de 'veilige enclaves' op de Balkan in de jaren negentig, naar de megavluchtelingenkampen op het Afrikaanse continent. De reis eindigt op het Griekse Lesbos, het epicentrum van de grootste Europese vluchtelingencrisis sinds 1938. Wat is er terechtgekomen van de belofte van 'nooit meer' waarop het VN-vluchtelingenverdrag in 1951 was gebaseerd? Tachtig jaar Europees vluchtelingenbeleid en nog steeds hebben we hetzelfde probleem: niemand wil ze hebben.
Confronterend
De cover van Niemand wil ze hebben van Linda Polman spreekt voor zichzelf. Je weet meteen dat het over de vluchtelingen en migranten gaat. Het verhaal begint in 1938 en eindigt tachtig jaar later, in 2018. Wat is er in de tussentijd veranderd en wat zijn de overeenkomsten? Is er in al die jaren wel zoveel veranderd? Het is een confronterend boek dat je een andere kijk geeft op de vluchtelingen en migranten en dat je aan het denken zet. Je kan merken dat Linda Polman heel veel onderzoek heeft gedaan voor Niemand wil ze hebben en dat ze diverse plaatsen als Lesbos heeft bezocht. Ze komt met keiharde feiten over hoe het gaat in de vluchtelingenkampen, in de enclaves en op Lesbos. Hoe men met de vluchtelingen omgaat, hoe die daar leven, hoe men met elkaar omgaat, hoe onmenselijk het vaak is en hoe sommige kampen voor veilig moeten doorgaan terwijl ze dat niet zijn voor de mensen. Hoeveel Hoge Commissarissen graag wel willen helpen, maar vaak de mensen niet kunnen helpen zoals ze dat graag willen omdat het ze aan middelen en geld ontbreekt en vaak ook tegenstand krijgen van diverse organisaties. Hoe dat op hun gemoed kan werken zoals bijvoorbeeld bij VN-Hoge Commissaris Van Heuven Goedhart die het laatste gedeelte van zijn achternaam altijd eer aan heeft gedaan. Het verhaal laat zien hoe alles om geld draait, vaak nog meer, dan om medemenselijkheid. Je leest het verhaal van een mensensmokkelaar en van een migrant die moet doen alsof het heel erg goed gaat terwijl dat niet zo is en hoe de wapenhandel floreert.
Terechte kritiek
De auteur heeft terechte kritiek op de diverse regeringen en organisaties van diverse landen. Hoe die vaak wegkijken van de problemen en veel door proberen te schuiven naar andere landen. De leugens die werden verteld over Joden en hoeveel leugens er hedendaags nog steeds worden verteld over de vluchtelingen en migranten. Hoe men in het verleden en nu nog steeds vluchtelingen probeert terug te laten keren naar hun land van herkomst. De deals die gesloten zijn met diverse landen en wat dan uiteindelijk inhoudt. Niemand wil ze hebben van Linda Polman zou iedereen moeten lezen, zodat men begrijpt hoe het zit met de vluchtelingen, dat die het vaak niet zo makkelijk hebben als men denkt. Dat ze vaak niet voor niets zijn weggevlucht uit hun land, dat ze daar een hele goede reden voor hebben. Hoe de regeringen met de vluchtelingen en migranten omgaan en hoe men in het verleden met ze omging. Hoe zat dat ook alweer met ‘dat nooit meer’?
