In zijn nieuwste roman De Berenrug waarschuwt Dimitri Bontenakel ons vanuit het verleden voor de toekomst

Met een cross-over tussen een historische en een dystopische roman neemt Dimitri Bontenakel je mee naar de voet van De Berenrug, waar verlangen en radeloosheid botvieren. Het is een roman die hedendaagse onderwerpen naar het verleden katapulteert en ze laat infecteren op een afgezonderd eiland waar je zelfs niet met je beste vrienden wil vast komen te zitten.

Een schipbreuk; twee van de bemanningsleden slagen er als enige overlevenden in het strand te bereiken. Al snel blijkt dat dit geen gewoon eiland is. De bewoners tonen geen interesse, bomen zijn er niet, vrouwen zijn er onvruchtbaar, mensen vechten er tegen de ontbering. Tien jaar later leiden de twee gestrande Vlamingen een totaal verschillend leven op Kaap Ursus. Terwijl de ene zich neerlegde bij zijn lot, droomt de andere van een terugkeer naar de bewoonde wereld, ver weg van de onbehaaglijke commune waar hij nu deel van uitmaakt. Wanneer hij een gelijkgezinde vindt, wil hij het erop wagen. Maar strookt dat wel met de agenda van meneer Pastoor? De totalitaire leider van het eiland heeft iedereen in de gaten en houdt zijn volkje liever bij zichzelf en bij God.

Hedendaagse onderwerpen in een historisch jasje

Met uitvoerige beschrijvingen van de verhaalwereld en zijn rechtlijnige structuur, profileert De Berenrug zich als historische roman. Lezers die ervan houden een wereld binnen te stappen die ver van de hunne staat, komen hier echt wel aan hun trekken. De plot werkt evenwel als een ecologische dystopie waar ontbossing ervoor heeft gezorgd dat het eiland onleefbaar geworden is. Die ontbossing is in de eerste plaats het resultaat van een superstorm – die we vandaag al snel aan klimaatverandering zouden linken – en in de tweede plaats van houtkap, de verantwoordelijkheid van de eilandbewoners. De tijdsprong van ruwweg 150 jaar naar het verleden functioneert dus om het over de toekomst te hebben. Dat zien we bijvoorbeeld ook wanneer Ellie, één van de twee leerkrachten op het eiland, zich afzet tegen de patriarchale machtsstructuur op het eiland. Of ook wanneer twee Finnen (‘vlaskoppen’) op het eiland aanspoelen en vervolgens gediscrimineerd worden. Ecologie, feminisme, immigratie; het zit er allemaal in.

En dan nu de verfilming?

De vele details waarmee de auteur zijn verhaalwereld stoffeert zorgen voor een levendig beeld. Als lezer wordt veel van het fantaseren dus voor je ingevuld. Daar kan je een bezwaar tegen hebben, maar het zorgt ook voor een zeer filmische stijl. De Berenrug lezen voelt als bingewatchen en dat heeft ook zijn nadelen. Deze roman zet in op thematische en vormelijke actualiteit, maar vergeet diepgaand te zijn. Thema’s worden niet uitgewerkt en personages blijven voornamelijk typetjes: de totalitaire pastoor, de zwijgzame buitenstaander, de dromerige leerkracht, de dementerende moeder. Die laatste heeft een pop waartegen ze praat alsof het haar nog levende zus was. Een psychologische roman zou die relatie uitgediept hebben, maar intellectualiteit is niet wat De Berenrug wil leveren, wel een spannend verhaal met snelle ontwikkelingen dat vlot leest. Deze roman schippert tussen historiek en actualiteit en slaagt erin niet te zinken. Dat is al heel wat!