Sigried over Poubelle: de cover zegt niets over de kwaliteit van de inhoud

Don't judge a book by it's cover

Op basis van de cover is de kans klein dat ik dit boek zou opgepikt hebben. Nu ik het boek gelezen heb, begrijp ik het coverbeeld al iets meer. Echt aanlokkelijk vind ik het nog steeds niet. Gelukkig zegt dit absoluut niets over de kwaliteit van de inhoud, want laat één ding duidelijk zijn: dit boek mag gelezen worden.

Aangrijpend

Geweld, seks en corruptie
De proloog grijpt meteen de aandacht en werpt de lezer midden in een heftige scène. Geweld, seks en corruptie spatten van de pagina’s. De toon is gezet. De centrale figuur is Wessel Stols, die schatrijk uit de reclamewereld stapt om zich op het schrijverschap te storten. Zijn verwachtingen zijn torenhoog: 'Nog even en hij zou in een vloedgolf van inspiratie binnen een paar maanden tijd zijn eerste roman voltooien.' Op een weergaloze manier beschrijft Waterdrinker Wessel Stols’ pogingen om de ideale sfeer en omstandigheden te creëren om zijn meesterwerk te schrijven. Het genre, de methode en de setting zijn belangrijke kenmerken voor het verhaal. Wessel Stols geeft alles en iedereen de schuld van zijn opeenvolgende literaire mislukkingen, maar twijfelt geen moment aan zichzelf. In een laatste zoektocht naar inspiratie gaat hij naar Rusland. De grote roman schrijven zit er echter niet in en hij gaat uiteindelijk tegen wil en dank de politiek in. Als Europarlementariër grijpt hij elk voordeel dat hem geboden wordt en leeft er op los. Eerder uit verveling dan uit interesse komt hij midden in de oorlog in Oekraïne terecht, waar hij nog steeds in de eerste plaats zijn eigenbelang nastreeft. Wanneer zijn verleden hem ten slotte inhaalt, heeft dat zware gevolgen.

Bonte verzameling personages
Tijdens Wessel Stols’ hopeloze zoektocht naar geluk passeren een bonte verzameling personages de revue: van bloedmooie vrouwen, over seniele Russische kunstenaars en lookalikes van Hercule Poirot, tot politici en journalisten (van wie de overeenkomst met de werkelijkheid uiteraard op louter toeval berust). De clash tussen het zoeken naar zelfbehoud en veiligheid enerzijds en de grote idealen anderzijds wordt geplaatst tegenover de decadentie van de huidige maatschappij. Niemand blijft overeind. Hoewel de meeste personages grotesk worden neergezet, wordt Wessel Stols zelf nooit karikaturaal. Toegegeven, door zijn totaal gebrek aan zelfinzicht balanceert hij voortdurend op de rand, maar door de twijfel, haat en schuldgevoelens - die overigens prachtig beschreven worden - wordt hij uiteindelijk een geloofwaardige hoofdfiguur.

Hoop

Vergrootglas
Voortdurend wordt het menselijke gedrag onder een vergrootglas gehouden. Het boek is een regelrechte aanklacht tegen Europa, maar ook andere politieke regimes worden niet gespaard. Eigenbelang en hebzucht regeren de wereld. Een alternatief wordt niet geboden. De hoop die in het begin nog enigszins aanwezig is, is aan het einde helemaal neergesabeld. Wat overblijft is een stinkende rotzooi.

Ironie
Poubelle is een boek dat zo verfilmd kan worden. Waterdrinker schrijft scherpzinnig en gedetailleerd. Het luidruchtig opstarten van internet in de begindagen, wordt zo treffend beschreven dat ik het geluid bijna echt kon horen. De stijl is recht voor de raap, maar wordt dankzij de ironie en zelfspot nooit ondraaglijk zwaar. Dit boek lezen is als een tocht door een spiegelpaleis heen waarbij schaterlach, verontwaardiging en angst elkaar afwisselen om ten slotte opgelucht en verbijsterd de echte wereld opnieuw te betreden. Ik heb genoten van het heftige begin tot het verrassende einde. Een aanrader van formaat.