Verheven koninkrijk van Yaa Gyasi maakt een behoorlijke indruk

Yaa Gyasi, door haar uitgever literair talent genoemd, is van Ghanees-Amerikaanse komaf. Haar debuutroman Weg naar huis sleepte verschillende awards in de wacht. In dat boek draaide elk hoofdstuk om een nakomeling van een van twee Ghanese zussen, die afzonderlijk van elkaar opgroeien. Gyasi weet indrukwekkende thema’s prachtig te beschrijven. Indrukwekkend is ook Gyasi’s tweede roman: Verheven koninkrijk. Hierin volgen we Gifty, die op zoek is naar betekenis.

Gifty, promovenda in de neurowetenschappen, leeft geen makkelijk leven. Haar vader heeft het gezin verlaten toen ze nog erg jong was, haar broer overleed aan de overdosis en haar moeder lijdt aan een zware depressie. In Verheven koninkrijk vertelt ze over haar ervaringen en haar zoektocht naar houvast, waarbij ze het geloof en de wetenschap als hulpmiddel probeert te gebruiken.

Prachtige proza

Bij aanvang van het boek merkt de lezer direct dat Gyasi schrijftalent heeft. Zin na zin is raak en er staat geen woord te veel. Gyasi schrijft zo beeldend en helder, dat abstracte gevoelens tastbaar worden. Een voorbeeld hiervan staat in het citeerde fragment hieronder. Dit maakt het boek toegankelijker, want er wordt ook wat wetenschappelijke taal gebruikt. Gyasi gebruikt dit bijvoorbeeld om Gifty’s onderzoek uit te leggen of Gifty’s gedachten te verklaren. Toch is het geheel keurig in balans.

Dwalen door Gifty's brein

Tijdens het lezen van het boek heeft de lezer het gevoel in het brein van Gifty rond te dwalen. Er worden sprongen gemaakt van heden naar verleden, van gevoel naar verstand, en vice versa. Precies zoals de gedachten van ieder persoon dagelijks ronddansen. Hoewel dit een warboel kan zijn, sluit alles naadloos op elkaar aan. Dat maakt de opbouw fenomenaal. Gifty mijmert over alles wat is en alles wat had kunnen zijn. Het verlies dat ze heeft ervaren en de afstand die ze voelt tot ieder ander dient daarbij als rode draad. Ze zoekt betekenis en dat blijkt lastig te vinden. De opbouw van het boek, de dwaling, staat daarvoor centraal.

Betekenis

Waarom gebeurt wat gebeurt? En in hoeverre kunnen we daar zelf invloed op uitoefenen? Dat zijn vragen die impliciet de drijfveer achter Verheven koninkrijk zijn. Gifty merkt droevig, maar mooi, op: “Vroeger bezag ik de wereld door een religieuze bril. Toen deze wazig werd, wendde ik me tot de wetenschap. Beide boden me, op een bepaald moment, een waardevol perspectief, maar uiteindelijk hebben ze geen van beide hun ambitie volledig weten waar te maken: helderheid verschaffen, betekenis verlenen.” Of Gifty uiteindelijk op een andere manier betekenis weet te vinden, kan in het boek ontdekt worden. Wat vaststaat is dat dit verhaal -met zijn interessante vraagstukken en prachtige proza- indruk maakt en reikhalzend doet uitkijken naar Gyasi’s volgende werk.