Het huwelijk tussen Joost de Vries en zijn nieuwe uitgeverij heeft een tweede koter opgeleverd en ook deze keer is het er eentje dat in het oog springt. We weten intussen wel dat Das Mag steeds prachtig vormgegeven boeken publiceert, maar wat dan met die titel? Rustig aan, tijger kondigt met de onconventionele naamgeving alleen al aan dat het iets nieuws zal trachten te doen, iets zal achterlaten.
Het einde van de geschiedenis
Het is interessant op te merken dat Rustig aan, tijger zichzelf nergens als verhalenbundel introduceert. Wanneer je na enkele bladzijden op een inhoudstafel met zeven titels botst, ben je dus niet helemaal zeker of dat nu namen van hoofdstukken dan wel korte verhalen gaan zijn. Dit is best bepalend voor je leeservaring omdat je een verhalenbundel op een andere manier leest dan een roman. De samenhang is er hoe dan ook, zij het fragmentarisch. Als lezer ga je op zoek hoe deze verhalen in elkaar haken. Dat gebeurt wanneer personages uit het ene verhaal in het andere opduiken, maar ook thematisch zie je continuïteit. Zo moet in elk verhaal de geschiedenis wijken voor de toekomst.
Moderne flitsen
Het is literatuurcriticus Harold Bloom die de angst voor de invloed van grote schrijvers beschreef, maar daar lijkt de Vries geen last van te hebben. Verhalen die verwijzen naar Shakespeare, Cervantes, Flaubert of Nooteboom worden geplaatst naast vertellingen die een vlogger genaamd ‘Lollercopter’ als hoofdpersonage hebben of die zich beklagen over de Amsterdamse woningprijzen op Funda. De speelse nevenschikking van wat je ‘hoge’ en ‘lage’ cultuur zou kunnen noemen is een geliefde techniek van de Vries. Bovendien lijkt het hele boek afgestemd op de ingekorte concentratieboog van een lezerspubliek uit het informatietijdperk. Het is summier, want wie heeft er nog tijd voor Dickensiaanse bakstenen, en flitsend met voldoende prikkels per minuut om te blijven boeien.
Rustig aan, Joost
In dit boek kiest de Vries ervoor om vormelijk in te spelen op de inhoud. Met een snelle, vlot leesbare stijl creëert en becommentarieert hij een moderne wereld zoals we die ook in het echt kennen. Je kan je terecht gaan afvragen of het de taak van een boek is om in te spelen op ons versneld levenstempo of moeten we van literatuur net onthaasting verwachten? Wat vast staat is dat snelheid en zwaarlijvigheid niet hand in hand gaan. Ik miste hier en daar dan ook wat gewicht, maar zoals dat altijd gaat met bundels, is ook in Rustig aan, tijger het ene verhaal sterker dan het ander.
