Anders: Het échte verhaal van Generatie Zenz, de 5- tot 25-jarigen van nu

Angela Weghorst is kinder- en jongerenspecialist en oprichtster van TwinQ. Dit is een bedrijf dat achterhaalt wat er diep in de harten van jong en oud speelt en dit vertaalt naar concrete inzichten, advies en inspiratie op het gebied van persoonlijke ontwikkeling, kinder- en jongerenmarketing, positionering en conceptontwikkeling. In dit interview praat ze over haar boek Anders, waarbij ze mensen wil meegeven om met andere ogen naar de jonge generatie te kijken. Ze schrijft dit verhaal in de hoop dat de kinderen en jongeren van nu eindelijk zichzelf mogen zijn 'anders'. 

Wilde je als kind al iets met boeken gaan doen? Zo nee, wat wilde je dan worden?
Ik heb nooit het idee gehad om ooit een boek te schrijven. Sterker nog, ik had altijd een hekel aan schrijven. Mensen vroegen wel eens aan mij of ze ooit een boek van mij konden verwachten, en daar antwoorde ik altijd op met een nee. Maar ik heb altijd wel de behoefte gehad om mijn inzichten en inspiratie te delen met anderen. Als kind wilde ik graag juffrouw worden, om mensen dingen te leren en hen te inspireren. Op de middelbare school, zoals beschreven staat in het voorwoord van het boek, wou ik psycholoog worden en dat werd het uiteindelijk ook niet. Maar ik ben nu wel via een omweg bij de richtingen psychologie, creativiteit en inspiratie aangekomen. Via die omweg ben ik mij steeds meer gaan verdiepen in mensen: in wat ze doen en waarom ze de dingen doen die ze doen. Op een gegeven moment schreef ik veel rapporten voor bedrijven en daardoor ontstond ook het idee om een boek te schrijven. Dit verhaal over de kinderen en jongeren van nu, dat moest gewoon geschreven worden! Ik was het niet van plan om een boek te schrijven, maar ik ben bang dat dit niet mijn laatste boek is geweest.

Is het op zoek gaan naar antwoorden, naar wie ben ik, afvragen waarom de mensen doen wat ze doen en wat in bepaalde situaties werkelijk bedoelen een rode draad in je leven?
Ja, dat denk ik wel. Ik vind mensen en het leven zelf heel interessant. Daarnaast is het fijn om jezelf te ontdekken: wie ben ik, wat wil ik en wat is mijn kracht. Maar ik vind het ook erg leuk om dit te ontdekken bij andere mensen en de zoektocht met hen aan te gaan.

Naast schrijfster heb je ook TwinQ opgericht. Kun je daar wat meer over vertellen?
De naam TwinQ staat voor de twinkeling in je ogen en voor diepgaand contact, puurheid en echtheid, iets wat je niet altijd kunt rationaliseren. Een twinkeling zegt eigenlijk meer dan duizend woorden. Dat is eigenlijk wel waar ik voor sta. Diepgaand contact en diepgaande inzichten, omdat ik geloof - en gemerkt hebt – dat als je mensen en de essentie weet te raken dat dan de oplossing vanzelf komt. 

Het beeld van nu 

Je boek heet Anders. Waarom heb je voor deze titel gekozen?
De titel ‘Anders’ heeft meerdere betekenissen. Er wordt veel gezegd en geschreven over de kinderen en jongeren van nu. Maar door de talloze gesprekken die ik de afgelopen tien jaar met ze heb gevoerd, viel het me op dat het beeld dat zeker in de media, over hen geschetst wordt niet overeenkomt met wie ze diep van binnen zijn. Veel kinderen en jongeren voelen zich ‘anders’ en dan helaas ook minder dan anderen. Zeker kinderen en jongeren met een label als ADHD, ADD, autisme etc. worden ook regelmatig bestempeld als ‘anders’. Daarnaast doen veel kinderen en jongeren zich ook vaak ‘anders’ voor dan hoe ze zich diep van binnen voelen, uit angst voor afwijzing of buitensluiting. Dit omdat ze niet voldoen aan de ‘norm’ op school, straat of (social) media. Dit alles zorgt er tevens voor dat ze zich niet helemaal thuis voelen in het huidige onderwijssysteem en/of arbeidsproces. En dit alles raakte me. Ik vond het tijd om hun échte verhaal naar buiten te brengen en daarvoor een groot onderzoek onder meer dan vierduizend 5- tot 25-jarigen uit te voeren. En daaruit bleek dat ze zich niet alleen ‘anders’ voelen maar ook ‘anders’ in het leven staan dan voorgaande generaties en het ook ‘anders’ willen aanpakken dan hen. En tot slot is het een pleidooi om ‘anders’ naar deze bijzondere generatie te gaan kijken. Het onderliggende doel is ook dat ik de lichtjes in de harten van mensen wil aansteken: dat iedereen de beste versie van zichzelf mag zijn.

Is dat beeld wat we nu van kinderen en jongeren hebben en wat jij ook wil veranderen anders dan het beeld van vroeger?
Aan het beeld zelf is eigenlijk niet zoveel veranderd, want dat is het gekke eraan. In de media hoor je allerlei vooroordelen over deze groep en het wordt altijd gezien als nieuws. Terwijl dit ‘nieuws’ vrijwel precies hetzelfde is als dertig jaar geleden. Op de een of andere manier lijkt het erop dat in de media alleen slecht nieuws, nieuws is. Het enige wat er wel veranderd is, is dat er meer aandacht is voor het labelen van kinderen en jongeren  wanneer ze ‘afwijken’ van de norm. Het beeld wat geschetst wordt van deze groep is dus over het algemeen niet veranderd en dat komt omdat we niet de waaromvragen durven te stellen en het makkelijker is om gewoon te oordelen en te veroordelen.

Zijn de jongeren bang om de waarheid onder ogen te zien en de waaromvragen te stellen?
Wat ik merk –daarom ben ik zo dol op deze groep – is dat ze heel open zijn en met mij bereid waren om naar zichzelf te kijken en inderdaad de waaromvragen te stellen. Juist deze groep wil het beste uit zichzelf halen en iets bereiken in de maatschappij. Wat ik zie aan deze generatie, is dat ze feilloos voelen wat echt en oprecht is en ze hebben daar een soort ‘zesde’ zintuig voor. 

Onderzoek en reacties 

Kun jij kort vertellen hoe het onderzoek van al deze jongeren is verlopen?
Ik ben begonnen met 60 diepgaande interviews met kinderen, jongeren en hun ouders. En het raakte me dat ik echt een kijkje recht in hun hart kreeg en mocht zien wat hen diep van binnen bezighoudt. Het waren vaak ontroerende, zeer open en inspirerende interviews. Ik besefte dat een boek gebaseerd op 60 interviews onvoldoende overtuigend was. En om deze bijzondere verhalen te kunnen onderbouwen met cijfers besloot ik een aanvullend online kwantitatief onderzoek onder vierduizend 5- tot 25-jarigen en hun ouders uit te voeren. Het was een behoorlijke klus om alle inzichten te verwerken, maar daardoor heeft het boek uiteindelijk wel een wetenschappelijk karakter gekregen. Deze onderbouwing maakt duidelijk dat we niet meer om de bijzonder eigenschappen van de kinderen en jongeren van nu heen kunnen..

Wat was het moeilijkste in het hele proces van dit boek schrijven?
Het moeilijkste was dat ik al mijn tijd en geld er in heb gestopt. Privé-tijd, zoals geen vakanties en iedere dag was ik bezig met dit boek. Mijn werk en sociale leven heb ik ook op een laag pitje gezet, omdat ik mij op die manier het beste kon focussen. Het heeft bloed, zweet en tranen gekost, maar het is het wel waard geweest. Er was geen andere optie. Daarnaast moest ik vertrouwen op mijn hart en mezelf voorhouden dat ik nog steeds het juiste deed, dat het uiteindelijk allemaal niet voor niets zou zijn. Om die focus te behouden, had ik altijd een boek naast me liggen waar een geprinte versie van de boekomslag om heen gevouwen zat. Ik kon dan zien wat het mij zou opleveren en dat hielp echt.

Wat voor positieve reacties heb je al gehad?
Het mooiste is dat het mensen heeft geraakt en dat vind ik heel belangrijk! Mensen hebben gelachen, gehuild en begrijpen de ander beter. Het roept herkenning en erkenning op bij mensen en inspireert ze om zichzelf te zijn en met andere ogen naar de kinderen en jongeren van nu te kijken. 

Advies en delen

Je besteed in je boek aan vele onderwerpen aandacht, maar wat is nu het belangrijkste advies of bevinding en zou je die kunnen toelichten? 
Het is een breed boek, waarbij inderdaad vele aspecten naar voren komen. Zo kan iedereen de inzichten eruit pakken die voor hem of haar relevant zijn. Maar het belangrijkste is toch wel: kijk verder dan je neus lang is. Er zit bij iedereen wel een verhaal achter. Waarom iemand zo reageert en zo handelt. Ga niet zomaar klakkeloos oordelen of veroordelen, maar kijk wat er echt aan de hand is. Daarnaast wil ik het taboe van de sensitiviteit van de jongeren en kinderen doorbreken, want hun zesde zintuig blijkt verder ontwikkeld te zijn dan de meeste mensen denken. Er zit momenteel nog een taboe op. Maar wanneer we dit onderwerp weg blijven wuiven, ontkennen we niet alleen dit onderwerp maar ook de kinderen en jongeren van nu die hier wel degelijk iets mee blijken te hebben.

Wat kunnen we van jou verwachten in de toekomst?
Ik zal de komende tijd mijn inzichten over Generatie Zenz delen via lezingen en workshops. Ik wil laten zie we ze zijn, hoe ze het best te benaderen en te motiveren zijn om het beste in hen naar boven te halen. Daarnaast focus ik me op het aanbieden van trainingen waarbij je de kern en kracht van je eigen ‘anders’ zijn kunt ontdekken en omarmen. En ja… ik denk dat ik toch ook wel blijf schijven. In eerste instantie via blogs maar op den duur denk ik dat er ook wel weer een boek zal komen waarin ik wellicht mijn verhaal zal vertellen waarbij ik wil laten zien: volg je hart want dat klopt altijd.