Boek van de week: Laat het los & andere tegelsprookjes

Onze Hoofdredacteur Boeken, Janneke Siebelink, schrijft wekelijks een column voor Wendy online. Deze keer schrijft ze over Laat het los & andere tegelsprookjes van Susan Smit.

‘Leef alsof het laatste dag is.’ ‘Sta in je kracht.’ ‘Het is zoals het is.’ ‘Volg je passie.’ ‘Als dat jouw waarheid is, dan is dat zo.’

Wie kent ze niet. Die zinnetjes die uit duizenden monden klinken, op theezakjes staan en te pas en te onpas op Facebook en Instagram te vinden zijn, tegen de achtergrond van een lotusbloem, een oude monnik of een vrouw in een veld met klaprozen. In deze tijd, de laatste dagen van het jaar, als de bezinning toeslaat, vind je ze zelfs terug op kerstballen en kaarsen…

Ze zijn gemeengoed geworden. Ze bieden troost, peppen op, stemmen tevreden en maken vrolijk. Maar wat zeggen ze eigenlijk? En is het waar? Onder een vergrootglas blijken deze diepzinnige wijsheden vaak flinterdun, worden ze gemakzuchtig gebruikt of zijn ze gewoon niet (altijd) waar.

Onlangs verscheen van Susan Smit haar vijfde roman De eerste vrouw en nu is er Laat het los & andere tegelsprookjes. Een bijzonder boekje waarin ze uitgewrongen en opgebruikte spreuken zo te draaien dat hun kern komt bloot te liggen.

Susan: ‘Als diepe, complexe inzichten worden vervangen door een stroom aan clichématige oneliners die zijn vernauwd tot simpele, eendimensionale stellingen, als een quick fix om pijn te bezweren en je even goed te voelen, op maat gesneden voor een massapubliek, dan belemmeren ze juist mijn bewustwording, staan ze mijn ontwikkeling in de weg. Woorden zijn bedoeld om dichterbij de waarheid te komen, niet om haar te bedekken.’

Voorbeelden

Hier komt het wat Susan (en mij) betreft op neer: bewustwording is simpelweg te belangrijk om in bedrieglijk diepzinnige, maar eigenlijk heel vrijblijvende hapklare brokken uit te serveren. Laat je door haar meenemen naar de diepte, naar de rijke complexiteit en soms juist de heldere eenvoud die bij persoonlijke ontwikkeling hoort. En daarbij mag ook gelachen worden. Graag zelfs. Bij deze een klein voorproefje van wat sommige, zo poëtisch, dichterlijk en vederlicht gevormde zinnetjes eigenlijk zeggen:

Spiritaal Nederlands

Dat is jouw waarheid Onzin.

Het gaat om de reis, niet om de bestemming We gaan ons doel niet halen.

Volg je hart Ik heb ook geen flauw idee wat je moet doen.

*zie bovenstaande afbeelding Fantastisch joh, maar ik heb nu even geen tijd /
zin om inhoudelijk te reageren op je Whatsappje.

Zo heb ik het niet bedoeld Kak! Ik heb het hardop gezegd.

Dit is een leermoment Mooi klote.

Weidse blik

Susan besluit haar boek met het thema wilskracht: ‘Als het belangrijk voor is, vind je een manier. Zo niet, dan vind je een excuus.’ Een spreuk die er niet om liegt, zoals ze zelf aangeeft. Wat alles wat je in hoofd haalt moet, linksom of rechtsom, kunnen lukken. Als je niet bereikt wat je wilt, zou je niet goed genoeg je best hebben gedaan. Een gedachte die vaker in ons calvinistische brein rondwaart dan we waarschijnlijk toe willen geven.

Susan beziet het met een veel mooiere blik: ‘Beschouw je ondernemingen (werk, relatie, kinderen) eens als experimenten, waarbij het resultaat er minder toe doet dan de ervaring zelf. Bijt je niet vast, maar onderzoek op een speelse manier. Dat is een formidabele levenshouding die je genoeg flexibiliteit geeft om te wenden en te keren en er een prachtig avontuur van te maken.’

Een wijde, boeiende blik die overigens in het vaak zo harde Amerika al veel langer wordt omarmd: als je daar een faillissement op je CV hebt staan, dan wordt dat als iets positiefs gezien: je hebt je ondernemend getoond, je hebt risico durven nemen en kunnen leren wat dat wat kennelijk niet heeft gewerkt.

Susan: ‘Met het risico te klinken als een theezakje: Je krijgt niet wat je wilt, maar wat je nodig hebt om innerlijk te groeien.’

Als geen ander toets, fileert en nuanceert Susan Smit Waarheden en Wijsheden om er weer frisse inspiratie, heling en troost voor terug te geven, op haar eigen intelligente speelse en nuchtere manier.

Susan is geweldig. Dat mag ook weleens op een tegeltje.