Brieven uit Genua van Ilja Leonard Pfeijffer

‘Een baksteen van een boek,’ aldus Ilja Leonard Pfeijffer over zijn nieuwste boek Brieven uit Genua. In meer dan zevenhonderd pagina’s schetst hij aan de hand van bijna honderd brieven een portret van zijn eigen leven.

Een groot deel van de brieven is gericht aan een oud-geliefde. Maar onder de geadresseerden bevinden zich ook officiële instanties, zijn moeder en hemzelf op jongere leeftijd. Brieven uit Genua is een tegenpool van zijn laatste boek La Superba, een fantasierijke roman over dezelfde havenstad in het noorden van Italië waar Pfeijffer sinds 2008 woont.

Is dit boek een logisch vervolg op La Superba voor jou?

Ik voelde een innerlijke noodzaak om dit boek te schrijven. Tijdens het schrijven heb ik wel honderd keer gedacht dat het misschien niet het handigste boek is om te publiceren. Het is zo persoonlijk, zo eerlijk. Het was makkelijker geweest om het niet te schrijven. Maar voor mijn gevoel was het nu tijd voor de werkelijkheid.

Het verschil tussen fictie en realiteit is een belangrijk thema in jouw werk. In hoeverre is Brieven uit Genua behalve de werkelijkheid ook een fictief boek?

De grens tussen fictie en realiteit is steeds moeilijker te trekken. Niet alleen in mijn werk, maar ook in het echte leven. Dat fascineert mij. Bij het schrijven van Brieven uit Genua was er één spelregel: er is niks verzonnen. Alle brieven die in het boek staan heb ik voor zover mogelijk daadwerkelijk verstuurd. Maar uiteraard wil ik met dit boek ook een verhaal vertellen. Je maakt uiteindelijk een keuze in presentatie en in de selectie van bepaalde brieven.

Op welk punt wist je dat je de brieven die je schreef, ging publiceren?

Dit boek begon met de rubriek ‘Post uit Genua’ in het tijdschrift HP /de Tijd. Na een jaar verdween de rubriek wegens een wisseling van de wacht bij het tijdschrift. Tegen die tijd had ik al aardig wat brieven liggen en begon het een beetje op een autobiografie te lijken. Dat heeft mij aangespoord om ermee door te gaan.

Je schrijft ook brieven aan jezelf op jongere leeftijd. Waarom heb je daarvoor gekozen?

Wat zo leuk is aan schrijven naar jezelf op jongere leeftijd, is dat je weet wat er nog komen gaat. Ik had ook brieven kunnen schrijven aan mezelf op latere leeftijd, maar dan mis je heel veel informatie. Dan had ik dingen moeten gaan verzinnen en dat hoort nou net niet bij dit boek.

Op 1 maart komt het boek uit. Vind je dat een spannend moment?

De uitgave van een nieuw boek is altijd een spannend moment. Het is spannend om te horen wat anderen van een boek vinden. In dit geval vind ik het misschien wel iets spannender dan anders. Dit is een ander boek. Dit is het meest persoonlijke en kwetsbare boek dat ik tot nu toe heb geschreven.

Brieven aan Genua wordt ook uitgegeven in de autobiografische reeks Privé-domein van de Arbeiderspers. Is dat bijzonder voor jou?

Ja dat vind ik geweldig. Alle boeken in deze reeks zijn prachtig uitgegeven. Als je kijkt naar het rijtje auteurs dat in deze reeks is verschenen, kan ik alleen maar verguld zijn van trots. Bijvoorbeeld Gerrit Komrij. Mijn lieve, valse, trouwe vriend, over wie ik ook veel schrijf in een aantal brieven in het boek.

Heb je een favoriete brief?

De laatste brieven over Stella. Die maken mij gelukkig. Daarin beschrijf ik de grote liefde die alles verandert.