Carlien over God is klein geschapen: dolkomisch en inktzwart

Volgens mij kon ik eerder lezen dan praten en ook nu maak ik nog vrijwel elke dag tijd voor een boek. Ik kan als een groupie voor de boekwinkel staan in afwachting van het nieuwste juweeltje van mijn lievelingsauteurs en dan dagenlang man en kinderen verwaarlozen om " nog één bladzijde te lezen. Daarom zijn kookboeken geliefd : ze stillen mijn leestrek én verleiden me tot het creëren van iets lekkers. En dan is het gezin ook weer gelukkig en vergeven ze me mijn leesverslaving. Ik hoop dat ik je kan inspireren met mijn reviews. Veel leesplezier, Carlien van der Vlugt.

Absurdistisch en grappig
Zo, dat belooft veel goeds. Ik ben op bladzijde 12 en heb al twee keer hardop gelachen, een keer een passage voorgelezen en meermalen gegrinnikt. Tim Fonckes God is klein geschapen begint dus in ieder geval humoristisch. De oneliners van hoofdpersoon Zaman van Mansbrugge, zijn absurdistisch en daarom grappig. Ik snap nog niet waar de schrijver naar toe wil, hij heeft direct mijn aandacht.

De kracht van het verhaal

Zwartgallige humor
Met een zwartgallige humor beschrijft Foncke een werkweek in het leven van Zaman van Mansbrugge. Dat leven bestaat uit niets en hij vindt het ook niets: 'Waarom bestaan we, omdat de idioten ons nog niet hebben neergeschoten'. De gedachte ontstaat al snel dat Foncke feit en fictie vermengt en autobiografische elementen niet schuwt. Zaman is ook schrijver, heeft ook brievenboeken geschreven, alleen is de oplage bij Van Mansbrugge wel hoger. De druk om weer een succesvol boek te produceren wordt verhoogd door zijn agent. Wanneer hij tijdens een pauze een titel heeft doorgegeven aan zijn agent, is de taak weer volbracht. Hij kan zich weer bezighouden met hetgeen hij liever doet: zijn leven leven middels het drinken van een pint met zijn vriend in een krantenkiosk. Deze vriend heeft hersenletsel opgelopen tijdens zijn werk waardoor de logica in zijn gedachten en woordenstroom niet helder is. Deze combinatie versterkt dit waardoor, ook voor een oplettende lezer, de bedoeling volledig zoek raakt. Iedere voorbijganger wordt belachelijk gemaakt maar of dit nu zin heeft?

Pijnpunt
De humor wordt zo absurdistisch dat naar mijn gevoel de kracht van zowel het verhaal als van de humor onderuit wordt gehaald. Daarmee raak ik natuurlijk wel een pijnpunt: hoe persoonlijk is humor immers? De onderliggende pijnlijke constatering van de snelheid van het bestaan, het consumeren van het leven, zonder aandacht voor de medemens is zo reëel, juist nu. Zaman probeert dit alles te verdrinken om zo de demonen weg te houden: 'Een schrijver schrijft omdat ze geen psychiater kunnen betalen en dat geldt ook voor joggers'. De komst van vriendin Melanie brengt hoop, komt het toch nog goed? Maar die hoop bloedt al snel dood. Hij raakt geïnspireerd door een boek maar na een aantal bladzijden zijn alle hoofdpersonen dood.

Bizar en oneliners

Dolkomisch en inktzwart
Op de achterflap wordt het boek aangeprezen als dolkomisch en inktzwart. In het inktzwarte kan ik me verplaatsen: de mislukking van de persoon en het leven wordt duidelijk gemaakt. Wel op een bizarre - voor mijn gevoel bijna Kamagurkiaanse wijze - waar 'dolkomisch' niet beschrijft hoe zwartgallig deze humor is. De cover van het boek is hierbij goed gekozen: een kleine Superman zittend in een groot blikje bier. Het zit er wel in, maar de omgeving is te bepalend.

Verrassende toon
De verrassende toon van de eerste bladzijden zijn verloren gegaan in het vervolg van het verhaal. Voor mij werd het te onbegrijpelijk, moeilijk te volgen en daarmee verloor het zijn aanvankelijke glans en humor. Dus blijven er een aantal geweldige oneliners en het gevoel dat ik de bedoeling gemist heb over. Zoiets als een mop waarvan je de clou niet begrijpt. Ligt dat nou aan mij (ben ik te klein geschapen?) of is de grap gewoon niet goed genoeg?