Header De Kunst Van Het Verdwijnen
Recensie

De kunst van het verdwijnen: "Een verhaal over wat druk met een jonge succesvolle vrouw doet."

De kunst van het verdwijnen is een persoonlijk en eerlijk portret over de donkerste periode in Sarah Domogala’s leven. Een aangrijpend autobiografisch verhaal over een medisch verschijnsel dat helaas steeds meer jonge mensen overkomt: de burn-out. Als jonge twintiger is Sarah Domogala hard op weg om de beste filmmaker te worden die er is. Ze werkt mee aan bekende tv-programma’s, is voor haar werk veel onderweg en is een bekend gezicht in de glamourwereld van film en televisie. Haar ogenschijnlijk succesvolle leven in die wereld heeft echter een keerzijde. De druk om te presteren, de beste te zijn, jezelf constant maar te moeten bewijzen… Het wordt haar allemaal te veel. Geheel onverwacht bekruipt haar een beklemmend gevoel en zakt ze hierin steeds dieper weg. Alles tolt, ze kan niet meer ademen, ze moet weg, ze stort compleet in. Ze belandt in een burn-out.

Niet serieus

Sarah is dertien als haar ouders scheiden. Voor het eerst in haar nog jonge leventje ervaart ze paniek. Sarah verandert van een introvert meisje in een uitbundige jonge, populaire vrouw. Alhoewel ze diep in haar hart kunstenares, schrijfster of fotograaf wil worden, kiest ze voor de journalistiek. Ze verhuist naar Amsterdam en neemt zich voor de beste regisseur te worden die er is. Maar de lange dagen, het constant onderweg zijn voor werk en de uitbundige feestjes eisen algauw hun tol. Het begint met vage vermoeidheidsklachten die steeds erger worden. Alleen zoekt Sarah geen hulp: met deze klachten word je toch niet serieus genomen. In 2005 had je het namelijk niet over burn-outs, hooguit was je (lichtelijk) overspannen wat je met een of twee weken vakantie vast wel kon oplossen. Op advies van onder meer haar familie en collega’s doet Sarah in beginsel dan ook weinig aan haar klachten. Ze wil er gewoonweg niet aan toe geven, ze schaamt zich. ‘Zeg maar dat je de griep hebt’, luidt het advies, ‘anders heb je geen werk meer’.

De koude vloer

De paniekaanvallen komen echter steeds vaker en zijn steeds moeilijker te verbergen of te onderdrukken. De koude vloer die voorheen haar angsten deed vergeten, biedt geen afleiding meer. De pillen die ze voorgeschreven krijgt hebben nare bijwerkingen en ook de zelfmedicatie zet geen zoden aan de dijk. Het onvermijdelijke volgt: Sarah stort volledig in. De diagnose: een burn-out. Een nieuw fenomeen voor die tijd, want als je zo jong bent dan kan dat toch niet? Het tegendeel werd en wordt helaas steeds vaker bewezen. Gedurende haar burn-out blijkt dat Sarah niet het enige slachtoffer is en dat het aan begrip nog steeds ernstig schort.

"Het is geen opsomming van klachten en hoe je die kunt bestrijden maar juist een verhaal over wat druk met een jonge succesvolle vrouw doet. Het gaat over hoe zij zichzelf stukje bij beetje weer weet terug te vinden."

Begrip

Vanaf het begin van het boek word je meegesleurd in het beklemmende gevoel van hoofdpersoon Sarah. De kunst van het verdwijnen leest dan ook als fictie: het is geen opsomming van klachten en hoe je die kunt bestrijden maar juist een verhaal over wat druk met een jonge succesvolle vrouw doet. Het gaat over hoe zij zichzelf stukje bij beetje weer weet terug te vinden. Met hulp, want helemaal alleen red je het niet. De flashbacks die Sarah beschrijft nemen je mee naar haar verleden, maar ook naar de geschiedenis van haar Poolse en Franse voorouders. Samen vertellen ze het verhaal over hoe Sarah in deze situatie terecht is gekomen, maar ook hoe Sarahs doorzettingsvermogen haar er weer bovenop helpt. Hoe het haar leert leven met haar angsten. Met De kunst van het verdwijnen laat Sarah Domogala zien dat een burn-out een innerlijke strijd is, een persoonlijke crisis. Achteraf is ze zelfs dankbaar voor haar burn-out omdat ze er zo achter kwam wat echt belangrijk is in haar leven. Lees het boek als je jezelf herkent in Sarahs verhaal, maar ook als buitenstaander zal het je helpen meer inzicht en begrip te tonen voor iemand met een burn-out. Want juist het tonen van begrip is zo ontzettend belangrijk in de weg naar herstel.

© Klaas Jan Kliphuis

Anneheader
Anne Veenstra