Hendrickje Spoor over haar boek Frankrijk

Verliefd op Frankrijk

Vanwaar het citaat van Albert Camus: “Il n'y a que l'amour qui nous rende à nous-mêmes.” aan het begin van jouw boek? Wat betekent deze quote voor jou?
De liefde, in welke vorm dan ook, brengt je tot jezelf, confronteert je met wie je bent, wat je wilt en waar je naar streeft. In die zin is de liefde een spiegel.

Wat heeft Frankrijk betekend voor alle liefdes die je hebt gekend in je leven?
Frankrijk accepteert me zoals ik ben en wil me niet veranderen. Dat is natuurlijk alleen maar omdat ik een buitenlander ben en per definitie als 'raar' wordt gezien.

En waar komt die liefde voor Parijs, Frankrijk en de taal vandaan?
Misschien is het genetisch; mijn overgrootvader en mijn grootvader waren ook ziekelijk francofiel. Maar het is simpelweg een kwestie van je ergens thuis voelen. Ik voel me meer thuis in Frankrijk, dan in Nederland. Dat is altijd zo geweest. Het zou waanzin zijn te zeggen dat ik me meer thuis voel in de Franse taal dan in de Nederlandse taal: ik schrijf tenslotte in het Nederlands. Maar de Franse taal doet wel iets met me. Frans spreken maakt me vrijer, slimmer. Ik denk wel eens dat ik in het Nederlands een 'dom blondje' ben en in het Frans een 'serieuz

De natuur troost

Trof je ook werkelijk aan wat je dacht te vinden?
Natuurlijk niet! Het leven is nooit zoals je je het voorstelt. Gelukkig maar, anders zou je nooit iets leren.

En hoe geef je zin aan het leven als 'artiste' in Frankrijk?
Ik behoor tot de kunstenaars die gekweld zijn. Creëren gaat me niet makkelijk af, ik laveer van het ene uiterste naar het andere. Ik ben de ene dag gevaarlijk geïnspireerd en de volgende dag diep en diep somber. Het helpt om in de natuur te wonen; de natuur troost.

De Fransen

Wat kunnen wij leren van de Fransen?
De dingen in het leven wat minder 'au sérieux' te nemen.

En hoe zijn de Franse mannen?
Oh de Franse mannen! Onmogelijk, jaloers, hartstochtelijk, bereid enorme risico's te nemen voor de liefde. L'amour avant toute chose, liefde gaat boven alles: verrukkelijk onmogelijk.

En als we het er toch over hebben: hoe geldt dat voor de vouwen?
Ik houd meer van de Nederlandse vrouwen, dan van de Franse vrouwen. Nederlandse vrouwen zijn vaak zelfbewust, dapper en zeker van zichzelf. De Franse vrouw, zeker in mijn generatie, speelt het spelletje van onderdanigheid en onafhankelijkheid. Wanneer ik een vriendin alleen voor een diner uitnodig, zonder haar man, is dat een revolutie... Hoe gaat 'monsieur' voor zijn diner zorgen? Belachelijk.

Thuis voelen in de Nievre

De Nievre bestaat uit uitgestorven dorpen, verlaten stadjes, vervallen huisjes, bossen, meren en rivieren. Wat maakte dat je je er thuis voelde?
De perfecte schoonheid en harmonie van de natuur. Onverpest, lieflijk, humaan en elementair tegelijkertijd.

‘De ontrouw, de leugens, en tegenstrijdigheden waren de ideale leerschool voor een schrijver’ – zo zeg je in een interview met NRC over jouw oorsprong. Heb jij ergens spijt van? Heb je begrip voor de keuzes van jouw ouders?
Ik heb alle begrip voor de keuzes van mijn ouders: het zijn de meest fascinerende mensen die ik ooit heb gekend! De tegenstrijdigheden zijn belangrijk voor een schrijver, zo leerde ik al vroeg dat het leven ingewikkeld is en dat niets rechtlijnig is. Dat je moet nadenken over dingen, dat je moet observeren en analyseren. Ik houd niet van het gevoel 'spijt', maar waar ik misschien spijt van heb, is dat ik veel tijd verdaan heb met mijn gevoel 'onbegrepen' te zijn en radicaal mijn eigen weg in te slaan.

Hoe was dit van invloed op jouw keuzes?
Mijn ouders waren begaafd, maar niet erg moedig. Mijn vader wilde toneelschrijver worden, maar werd journalist. Later manager en tenslotte hoofdredacteur van NRC Handelsblad. Mijn moeder ging naar de kunstacademie, had enorm veel talent, maar slaagde niet en raakte aan de drank. Dat waren negatieve voorbeelden. Het heeft lang geduurd totdat ik de kracht vond om echt voor het schrijverschap te kiezen.

Het Frankrijk-gen

Welke boeken las je om Frankrijk nog beter te begrijpen? Om het Frankrijk-gen te krijgen, zoals jouw vader zei?
Te veel om op te noemen: ik ben vanaf mijn twaalfde verslaafd aan de Franse literatuur. Balzac, Racine, Yourcenar, Alain Fournier, Camus, Verlaine, Gide, Montaigne...

Welke muziek zou jij aanraden bij het lezen van Frankrijk, een liefdesgeschiedenis?
Het langzame deel van het pianoconcert voor de linkerhand van Maurice Ravel.