“Ik hou van stoute kinderen” - Filemon en Clarinde Wesselink

Filemon Wesselink is vooral bekend als tv-presentator, maar hij kan ook schrijven. Samen met zijn zusje Clarinde heeft hij het kinderboek “De spin die veel scheetjes laat” geschreven. Filemon en Clarinde vertellen aan Janneke Siebelink, redacteur Boeken bij bol.com, hoe het boek tot stand is gekomen en om hoe het was om op te groeien in een gezin met zeven kinderen.

2016 is het jaar van het boek en er was een verkiezing voor het belangrijkste boek allertijden. Wat is het belangrijkste boek in jullie leven?

F: Dat is Oorlog en vrede van Tolstoj. Ik heb het drie keer gelezen volgens mij. Dat vond ik zo bijzonder. Toen dacht ik: eigenlijk moet ik nooit meer zelf iets gaan schrijven, want iets beters dan dat gaat nooit iemand schrijven. Het lijkt me heel ontmoedigend als je schrijver bent, om zoiets te lezen. En als het gaat om kinderboeken toch wel Floddertje van Annie M.G. Schmidt en Fiep Westendorp.

Waarom?

F: Ik herkende mezelf wel in zo’n slordig mannetje, al is zij dan een vrouwtje. Dat vond ik wel leuk, want ik houd ook wel van ongehoorzame kinderen, stoute kinderen, en daar gaat het over. C: Voor mij is het ook Floddertje, maar ik werd vroeger door mijn broers altijd Trolletje genoemd. Dat was een beetje hetzelfde als Floddertje. Ik liep altijd in mijn onderbroek door het huis heen met een hele bos haar die altijd in de war zat, dus voor mij is Floddertje wel heel herkenbaar.

Jullie zijn met zeven kinderen thuis. Hoe komt het dat jullie samen dit boek hebben gemaakt?

F: Doordat wij alle twee Kunstacademie hebben gedaan. We hebben veel contact, dat bindt natuurlijk, zoiets. We houden alle twee van dingen creëren, dingen maken.

Zou je kunnen vertellen waar De spin die veel scheetjes laat over gaat?

C: Het gaat over een spinnetje dat de hele dag door scheetjes laat omdat hij heel erg van chili con carne houdt. Hij eet elke dag chili con carne en dat zorgt ervoor dat hij elke dag scheetjes laat en dat stinkt heel erg. Daarom willen de andere spinnetjes niet met hem spelen, hij heeft eigenlijk helemaal geen vriendjes. Daar wordt hij heel verdrietig van. Op een dag komt er een spinnetje op hem af die zegt: “goh, zou je niet eens een keer wat anders gaan eten? Want zo willen we niet met je spelen.” En dan gaan ze samen verzinnen wat hij de hele week kan eten.

Hoe kwamen jullie bij dit onderwerp?

F: Ik vertel mijn dochter altijd geïmproviseerde verhalen, dat vind ik soms leuker dan voorlezen. En dan mag zij de ingrediënten opnoemen. Spinnen vindt ze interessant, want die zijn eng, scheetjes vindt ze heel grappig en chili con carne vindt ze ook heel erg fascinerend. Dus met die ingrediënten heb ik het verhaal verzonnen. Daarna wilde ze het constant terug horen. Dat vertelde ik aan Clarinde en ze zei: “daar moeten we iets mee gaan doen.” Zo is het eigenlijk ontstaan.

Hoe gaat zo’n samenwerking?

C: Eerst gewoon met elkaar koffiedrinken en praten over de ideeën. Dan kom je erachter dat je in sommige dingen heel erg op elkaar lijkt, dat je dezelfde mening hebt en dezelfde kinderboeken leuk vindt. Maar ik dacht ook weleens: het moet zo, en dat Filemon zei: nee, het moet zo. En daar waren we helemaal verschillend in.

Kun je een voorbeeld geven?

C: Bijvoorbeeld over het spinnetje. Ik wilde eerst een heel lief, schattig, slordig spinnetje doen, en toen zei Filemon: “je moet wel duidelijk zijn, het moet wel duidelijk een spin zijn.” Terwijl ik meer een soort Floddertje in mijn hoofd had.

Maar het heeft niet tot ruzie geleid?

C: Nee. Meningsverschillen zijn meestal wel fijn, want dan worden je ideeën scherper gemaakt.

Filemon, je hebt al een boek voor volwassenen geschreven over Boogerd. Wat vind je leuker, voor volwassenen schrijven of voor kinderen?

F: Voor kinderen, dat is veel minder werk. Je hoeft veel minder letters te schrijven, dus je kunt heel goed nadenken over de letters. Als ik voor volwassenen schrijf, raak ik altijd een beetje de draad kwijt. Voor kinderen is het wat behapbaarder. En ik vind het heel leuk om het samen te maken. Zo’n boek in je eentje maken is toch wel eenzaam. Dat maakt het wel leuk.

Komt er nog een tweede boek?

F: Ja, we zijn al bezig met een tweede boek.

Waar gaat dat over?

F: Als vader weet ik dat het heel vervelend is om steeds nee te zeggen. Dus ik wil nu een vader maken die op een dag besluit om geen nee meer te zeggen, maar alleen maar ja, en dat loopt natuurlijk uit de hand.

Was verhalen vertellen vroeger belangrijk in jullie gezin?

C: Voor mij was het heel belangrijk, want we waren met z’n zevenen en dat was een momentje waarop je papa of mama echt even voor je alleen had. Dus het voorlezen vond ik altijd een heel belangrijk moment. En zelf was ik op mijn twaalfde nog kinderboeken aan het lezen omdat ik het gewoon zulke geweldige werelden vond.

Om te ontsnappen?

C: Ja, misschien ook wel om te ontsnappen uit zo’n druk gezin. Dat je gewoon een kleine wereld hebt in zo’n boek waar je even in kan kruipen.

Het spinnetje is eenzaam omdat hij de hele tijd scheetjes laat. Hoe was jij als kind, was je ook weleens eenzaam?

F: Nee, nooit. Ik was altijd alleen, maar ik vond het prima. Ik ben de oudste, dus ik heb echt nog alleen thuis meegemaakt, maar dat vond ik helemaal niet erg. Ik was wel alleen, maar niet eenzaam. Ik kon heel goed spelen.

Werd er van jou dan ook verwacht dat je de kleinsten in het gezin ging voorlezen?

F: Ja, dat heb ik ook veel gedaan, onder andere Het kleine huis op de prairie. Dat werd op het laatst wel een beetje zoetsappig. Op een gegeven moment hing het me de keel uit, maar Esmond vond het heel mooi, dus dat heb ik veel voorgelezen. En ook Roald Dahl, en Ronja de roversdochter, heel veel.

Als mensen de ambitie hebben om een kinderboek te schrijven, wat zou je dan als tip meegeven?

F: Je moet het niet te serieus nemen, want als je het te serieus gaat nemen, dan kun je je fantasie niet de vrije loop laten. Je moet eigenlijk alle pretenties overboord gooien. Alles wat er in je hoofd opkomt, moet je toelaten.
C: Heel veel doen. Dus niet alleen doen, maar heel veel maken, tekenen en uitproberen. Dus niet teveel in je hoofd zitten, niet teveel nadenken, maar vooral alles op papier zetten.

Het spinnetje houdt erg van chili con carne. Wat is jouw favoriete gerecht?

F: Thais, denk ik, lekker pittig. Maar dat is niet geschikt voor kinderen, die vinden dat te heet. En chili con carne maak ik ook wel, maar dat kun je ook niet-pittig maken, dus dan kan het wel weer. Daarom eten mijn kinderen het wel. Dan doe ik er gewoon minder kruiden in. Nu zijn ze er wel voorzichtiger mee, want ze wisten niet dat ze daardoor scheten gingen laten.

Als jullie nog verder zouden dromen, wat hopen jullie dat er nog met dit boek zou gebeuren?

C: Ik vind het gewoon heel erg leuk dat dit boek is ontstaan omdat Filemon en ik een samenwerking zijn aangegaan en dat dit het begin is van iets meer. Misschien niet met dit boek, maar wel het volgende boek. Ik ben al zo enthousiast over wat we daarmee gaan doen. Het wordt ontzettend gaaf en dat vind ik gewoon al geweldig.

Wat doe je hiernaast?

C: Ik ben choreograaf, dus ik maak dansvoorstellingen.

En helpt het jou bij het boek, dat je op een bepaalde manier kijkt naar bewegingen in het boek?

C: Ja, en ook andersom. Het tekenen van die kindertekeningen helpt mij ook om mijn dansvoorstellingen helderder te krijgen, dus dat is heel bijzonder. Maar ik teken nu zoveel. Zo kan ik ook strips maken voor de dansvoorstellingen, en dat werkt heel goed samen.