Thom Hoffman: “Ik wist direct: Dokter Tinus wordt een enorme hit”

De tv-serie “Dokter Tinus” is al jarenlang een succes. Nu de serie is afgelopen, is er een boek over de serie uitgebracht. Thom Hoffman vertelt aan Janneke Siebelink, hoofdredacteur van lees.bol.com, hoe het boek de serie aanvult, wat het verschil is met de oorspronkelijke Engelse serie en hoe zijn leven als acteur eruit ziet.

Mooie mix van serieus en comedy

Toen je de eerste series uit Engeland toegezonden kreeg, was je toen meteen enthousiast?
Iemand kwam in 2012 bij mij thuis met het voorstel “Kunnen we hier iets van maken?” en toen was ik zwaar onder de indruk van de Engelse serie. Die werd zo fantastisch gespeeld. Het feit dat wij op de Nederlandse televisie zijn, blokkeert eigenlijk dat de Engelse serie wordt uitgezonden. Ik zou het leuk vinden als de Engelse ook ooit wordt uitgezonden. Niet om te vergelijken, maar omdat die heel mooi is. Toen ik deel 1 zag, dacht ik direct: dit wordt een enorme hit, omdat het zo goed is. Omdat het zo’n mooie mix is van serieus en comedy. En daardoor gingen we ook acteurs zoeken die beide konden spelen. Kitty Courbois, een fantastisch dramaspeler, moest ook comedy gaan spelen. Maar je moet veel meer kunnen dan alleen maar gek doen. Timing, samenspelen, de emotie opzoeken, van elkaar houden. Als ik eerlijk ben, gaat de hele serie eigenlijk over liefde, want je hebt vijf eenzame karakters die allemaal vijf jaar lang op zoek zijn naar een partner. En het lukt ze geen van allen. Soms heb je wel een bezoeker of een indringer in het dorp en dan wordt alles verstoord, maar daarna zijn ze dan weer hopeloos alleen en dan kunnen ze weer verder zoeken. En die zoektocht maken de kijkers mee met de vijf, zes hoofdpersonen. Martha is alleen, tante Jannie is alleen, Ken was alleen, maar nu even niet meer, ik ben heel benieuwd hoe dat gaat. Lisa en Martinus zijn eigenlijk alleen binnen de relatie, en dus leef je met ze mee.

Is er een verschil tussen dokter Tinus en de Engelse dokter Tinus? Wil je als acteur lijken op de Engelse of geef je er je eigen draai aan?
Het format is zeven jaar geleden aan dertig landen verkocht. Daarvan is in zes landen een eigen versie gemaakt. Dus je kan je voorstellen dat de Duitse dokter Tinus veel minder grappig is dan die andere landen. En de Italiaanse dokter Tinus is helemaal geschift en getikt, enzovoorts. Iedereen heeft zijn eigen versie en ik vond het leuk om met de regisseur samen te zoeken naar comedykanten die anderen eigenlijk niet hadden, dus we hebben er iets meer Laurel & Hardy-achtige dingen ingegooid, zoals vallen in de modder. Dat vind ik heerlijk, een beetje tussen de varkensschijt rollen en dan een beetje verstoord omhoog kijken. Dat is mijn grootste plezier van dokter Tinus. En natuurlijk het samenspelen, maar ook dingen die helemaal fout gaan.

Maar lijkt het op de Engelse dokter Tinus?
De Engelse is iets serieuzer, omdat het verhaal bij hem begon. Dus hij heeft de standaard neergezet en daar kunnen wij vanaf wijken.

Mag dat? Hoef je je niet aan bepaalde voorwaarden te houden?
We zijn nogal vrij, volgens mij. Er is bijvoorbeeld een hoofdstuk toegevoegd over de bloedfobie, dat is een vrijheid die je krijgt. Als het maar niet ineens heel wat anders wordt. In het Engels is hij continu chagrijnig, maar dat doet hij wel heel knap, want je ziet daar doorheen hoe veel hij van Lisa houdt. Wij spelen dat iets gekleurder uit. Maar in Engeland is alles anders omdat de acteur de producent van de serie is. Dus als hij met iemand samenspeelt, is hij tegelijkertijd iemands baas. Dat is een hele andere verhouding. Jennifer en ik zijn parallel collega’s.

Bizarre doorbraak

Je debuteerde als fascistische psychopaat.
Ja, een vriend van me en ik zijn samen begonnen. We hebben een hele gekke speelfilm gemaakt over de ontvoering van een of andere psychopaat. Het is een compleet krankzinnige film, maar het was wel ons visitekaartje in 1981 om door te breken. Daarna kon ik direct met Paul Verhoeven een grote film doen, De Vierde Man, en dat was voor mij een hele eer. Mijn grote held was de schrijver Gerard Reve en die kon ik daardoor ontmoeten. Dat is al heel lang geleden.

Als je je allereerste rol vergelijkt met deze rol, welke past dan beter bij je?
Daar kan ik geen antwoord op geven, want er zitten zoveel rollen tussenin, waaronder Freddy Heineken. Je zoekt altijd mensen met bepaalde schurende kwaliteiten, waarbij het niet klopt met de mensen om hen heen. Ik raad de mensen ook aan om eens naar Flikken Maastricht te kijken, waarin ik een hele zware crimineel speel. Ik probeer telkens wat anders te doen. Waar het frictie geeft met de omgeving, en dat geldt ook voor dokter Tinus, is het goed, want dat betekent dat de frictie en spanning moeten worden opgelost.

Je hebt vijf jaar dokter Tinus gespeeld. Evalueer je dan ook?
Ja, je kijkt heel precies terug. Wat ging er goed, welke vertalingen zijn beter dan andere vertalingen? Welke aflevering was te langzaam, welke te gek, in welke zat er te weinig gevoel en te veel comedy? Zo wordt er steeds naar twee kraantjes gekeken, warm en koud, comedy en tragedie, en dat probeer je heel professioneel te mengen. Sommige figuranten in Woudrichem maken elke dag heel precies mee hoe wij werken. Het is topsport, er wordt heel hard gewerkt. Dat is twaalf uur per dag ploeteren.

En hoe groei je?
Doordat je steeds meer ontdekt wat het karakter allemaal kan en doet, en vooral wat hij allemaal niet kan en waar je dus samen met de kijker achter komt na de eerste jaargangen. Dat hoef je dus niet meer te vertellen. Dus je kunt voortborduren op wat men al weet, dingen weglaten, en nieuwe dingen toevoegen. Als zijn ouders erbij komen in seizoen 2 krijg je heel veel over de Engelse opvoeding van dokter Tinus te horen. Zijn eenzame verblijf in jeugdtehuizen, dure kostscholen. En dan begrijp je beter waarom hij zo in elkaar zit. Zo voegen de schrijvers elk jaar dingen toe. En ook tussen mij en Lisa is het elk jaar weer heel anders. Dit jaar was het kouder, dat merkte je ook. Het afscheid was anders dan het jaar ervoor.

Stop met roken

Mis je het?
Ik ben wel blij dat we na zes maanden naar huis kunnen en dat het gewone leven weer begint, maar ik ben ook blij als we na zes maanden in Woudrichem en omgeving weer gaan beginnen. Het is een soort heel stout plezier maken met elkaar aan de hand van een script.

Dus wat brengt het je? Meer kennis?
Meer psychologische kennis, en goed contact met de medische praktijk, om allerlei ziektes uitgelegd te krijgen van de lokale arts in Woudrichem. Iemand die alles uitlegt en met ons oefent om alles zo echt mogelijk medisch uit te voeren.

Wat is de meest bijzondere ziekte waarvan je het bestaan nog niet afwist, maar nu wel?
Er zijn veel bijzondere ziektes die weinig voorkomen en daardoor onwaarschijnlijk zijn. Het syndroom van Sjögren komt bijvoorbeeld maar heel weinig voor, één op de miljoen. Dat is allerlei ziektes door elkaar heen, waardoor de dokter nooit weet wat het is. Dus de dokter denkt griep, hernia of maagbloeding. Daardoor wordt het pas heel laat geconstateerd.

Heb je meer respect gekregen voor artsen?
Artsen moeten in korte tijd kiezen, bepalen en mensen helpen, dat is ongelofelijk. Maar ik moet zeggen, ik denk dat mensen heel erg slecht met hun gezondheid omgaan. Door dit te doen, kan ik me niet voorstellen dat mensen nog roken. Ik heb Jennifer deze vijf jaar van het roken afgekregen. Mensen leven heel ongezond. Het is eigenlijk heel raar dat iemand op dinsdag naar de dokter gaat en woensdag alweer 25 sigaretten rookt.