Interview Buddy Tegenbosch: van piloot naar schrijver

De Nederlandse Buddy Tegenbosch vertelt over zijn werk als piloot en de combinatie met schrijven. Hij praat over pesten en wraak en over zijn nieuwste boek Oog om oog.

Van piloot naar schijver

Piloot is een heel ander beroep dan schrijver. Hoe ben je in het schrijverschap beland?
Eigenlijk door gewoon te beginnen met schrijven. Vliegen is zeker een mooi beroep, maar het is weinig creatief. Ik houd van lezen en op een dag besloot ik te gaan schrijven. Dat lukte niet geweldig, dus ben ik boeken over hoe te schrijven gaan kopen en daarna heb ik een schrijfcursus gevolgd. Aan het eind van die cursus begon ik aan Pokerface, mijn eerste jeugdroman.

Hoe begin je aan een verhaal?
Meestal met een klein idee. Bij Oog om oog bijvoorbeeld, hoorde ik van het onderzoek naar zinloos geweld. Het bleek dat in de meerderheid van de onderzochte gevallen er wél iets voorgevallen was, het was dus niet helemaal willekeurig. Toen dacht ik: kan ik een verhaal schrijven waarin de hoofdpersoon iets heel slechts doet, maar dat je - als je het hele verhaal leest - je toch kunt voorstellen dat hij dat doet? Als ik dan uiteindelijk begin te schrijven, loopt het uiteindelijk weer anders. Meestal kijk ik niet ver vooruit, hoogstens een hoofdstuk, hoewel ik vaag in mijn hoofd heb waar het verhaal naartoe moet.

Pesten en wraak

Wat is de reden voor de onderwerpen pesten en wraak?
Eigenlijk ben ik nooit uitgegaan van die twee motieven. Veel eerder wilde ik de hoofdpersoon iets slechts laten doen terwijl hij geen slecht persoon is. Dat Ivar Jaap-Jan het leven zuur heeft gemaakt, en dat JJ Ivar daarom terug wil pakken, zijn eerder middelen dan een doel op zich. Je merkt misschien dat ik de woorden 'pesten' en 'wraak' omzeil. De twee woorden komen ook niet of nauwelijks in het boek voor ('pesten' één keer, en dan niet uit de mond van JJ; 'wraak' helemaal niet). Ik vind het geen mooie woorden. Ze zijn te vaak voor te verschillende voorvallen gebruikt (tenminste, dat vind ik), dus als het even kan, probeer ik het anders op te schrijven. 'Respect' is ook zo'n woord.

Kun je wat vertellen over de relatie tussen Jan-Jaap en Ivar?
Op de basisschool is Ivar de badguy. Hij terroriseert niet alleen Jaap-Jan, maar de hele klas. Jaap-Jan heeft daar geen antwoord op en leeft in angst. Angst voor wat zou kunnen gebeuren. Als JJ Ivar later weer tegen het lijf loopt, wordt Ivar voor hem een obsessie. Hij kan hem niet meer los laten. Zeker niet als blijkt dat Ivar ook nog eens een oogje heeft op Liza.

Levende personages

Wat zou jij doen als jij Jan-Jaap was en Ivar tegenkomt?
Ik denk dat ik Ivar links zou laten liggen. Ik geloof niet dat ik geïnteresseerd zou zijn in iemand die me vroeger zo veel pijn gedaan heeft. Maar ik kan me dan ook niet voorstellen hoe het is om in de klas te hebben gezeten met iemand als Ivar.

Hoe ontwikkelt Jan-Jaap zich in het boek?
We leren Jaap-Jan kennen als hij gaat studeren. Het is voor hem een keerpunt in zijn leven. Vanaf dan gaat het hem voor de wind. Hij maakt vrienden, komt op een geweldige plek te wonen, heeft het naar zijn zin op zijn studie, wordt verliefd en gaat ook nog eens werken als barman in de grootste club van de stad. Maar als hij dan Ivar tegenkomt, gebeurt er iets dat hij niet kan stoppen. Hij bijt zich in Ivar vast en kan niet meer loslaten. Wellicht dat JJ aan het eind van Oog om oog ook daarover iets geleerd heeft? In ieder geval leert JJ meerdere kanten van zichzelf kennen; het lukt hem wel erbij te horen, en hij blijkt niet zo passief meer te zijn.

'Sociale dieren'

Waarom denk jij dat er veel gepest wordt?
Ik denk dat de grote drijfveer is dat mensen (jong én oud) bang zijn om er niet bij te horen. We zijn sociale dieren en buitengesloten worden, is één van de grootste straffen die we kunnen krijgen. De angst dat dat gebeurt is groot, zeker als we jong zijn en dagelijks met grote groepen te maken hebben (school, vereniging). Maar of dat klopt, weet ik natuurlijk niet.

Ben je van plan nog meer boeken te schrijven?
Schrijven is te leuk, dus ik denk niet dat ik er snel mee zal stoppen. Tja, ik heb verschillende ideeën voor een nieuw boek. Waarschijnlijk wordt het weer Young Adult. Misschien dat het zich afspeelt in het buitenland. Iemand die voor een jaar vertrekt, op stage gaat of op rondreis. Zo kan ik misschien mijn ervaringen in het buitenland als piloot combineren met het schrijven.