Interview Esther Gerritsen over boekenweekgeschenk Broer

Broer

Hoe ga je te werk, heb je een schema gemaakt?
Eerst moet ik een verhaal hebben, gevolgd door een hoofdpersoon, beroep, problemen, tegenspeler(s), een beginsituatie. Ik maak een woordenschema van het aantal woorden dat ik op een dag moet schrijven. Dat wordt doorkruist door de schoolvakanties.

Sinds je bent gescheiden ben je hijgeriger en erotischer gaan schrijven, omdat je 's avonds ging schrijven, wordt gezegd.
Dat was zeker zo bij Dorst. Dat schreef ik in een chaotische periode in mijn leven, met scheiden en verhuizen. Ik had geen tv of gordijnen, dus ik ging maar schrijven. Ik weet niet of ik seksscènes in de ochtend zou kunnen schrijven.

Het gaat om een familiebedrijf, een soort Maison de Bonneterie, bedrijven die vasthouden aan oude waardes, bijvoorbeeld niet op zondag opengaan?
Veel grote warenhuizen die failliet gaan, waren familiebedrijven, zoals V&D net. Zij is een zakelijke, harde vrouw die alleen maar bezig is met de cijfers van het bedrijf. Ze vindt het eigenlijk jammer dat het een familiebedrijf is, want daar krijgt ze met emoties en sentimenten te maken, waar ze slecht in i

Schrijverschap

In hoeverre heeft het je schrijverschap verder gevormd of je kijk op het leven?
Het is heel prettig om emoties en gedachtes uit je eigen leven te kunnen isoleren en technisch uitzoeken in een boek. Als ik wanhopig ben kan ik bijvoorbeeld tegelijkertijd analyseren en rationaliseren waarom. Op sommige momenten is dat heel goed, maar je wordt er ook hartstikke secondair van, bijvoorbeeld als iemand me uitscheldt, dan kan je beter direct reageren dan eerst het gevoel benoemen. Dat is een schrijvershandicap. Ik lees overigens graag non-fictie over psychische aandoeningen. De nieuwe versie van DSM-V vind ik een leuk verjaardagscadeau!

Dit is een hoopvol boek, in tegenstelling tot andere van je boeken. Laat je je personages bewust weer gaan? Het zijn allemaal boeken met een open einde.
Ja. Ik weet welke keuzes mijn personages moeten maken, die laat ik ze nog net maken, maar hoe ze het verder redden? Elke dag heeft toch een open einde. Ik zag laatst The making of Thelma and Louise. Op het eind rijden die twee vrouwen in de film de Grand Canyon in, ze zitten daar lachend, gelukkig. We weten allemaal dat ze dood neervallen maar ze gaan de vrijheid tegemoet. Zoals de film nu stopt is het een soort open einde.

Hoe weet je wanneer een boek af is, wanneer mag het stoppen?
Mensen stellen zich een opdracht, die lukt of mislukt, en dan kun je nog maar een paar bladzijden doorgaan. Ze wil haar broer en het bedrijf redden en komt er langzaam achter dat het niet nodig is, hoe gaat ze daarmee om? Ik ben er niet om mijn personages te helpen.

Wat is je fascinatie met de menselijke onhandigheid?
Hoe kan het dat er zulke vreemde wezens zijn geschapen die zichzelf zo ongelukkig kunnen maken? Het menselijk brein is tot zoveel rotdingen in staat. Daar kan ik niet over uit...

Ervaren schrijfster

Helpt het jou om het dagelijkse bestaan te relativeren?
Het helpt wel als je alles interessant vindt. Zoals Kurt Vonnegut in een interview aangaf: de meeste mensen vinden het leven niet interessant.

Geloof je dat?
Als ik heel moe ben, dan ga ik een stom tijdschrift lezen of een slappe serie kijken... dat interesseert me niet en dan word ik heel ongelukkig. Zolang je de boel interessant vindt, wint de nieuwsgierigheid van de angst.

Ga je anders schrijven naarmate je meer levenservaring hebt?
Mijn eerste boeken waren meer naar binnen gericht. Het gaat steeds meer over conflicten met de buitenwereld.

Je houdt niet van interviews, heb je wel eens gezegd. Maar als auteur van het Boekenweekgeschenk sta je enorm in de belangstelling.
Ja, die gedachte kan ik me nu niet permitteren. Ik moet mijn levenshouding maar aanpassen aan de omstandigheden.

Essay

Wie zitten er naast je straks?
David van Reybrouck, de schrijver van het Boekenweekessay en Eppo van Nispen. Ik ben blij dat ik niets hoef te zeggen. Het is een avond genieten. Daarna ga ik negen dagen het land in, onder andere naar Amersfoort en Hengelo.

Wanneer noemde je je voor het eerst schrijfster?
In sommige landen moet je bij een bezoek je beroep invullen. Dat deed ik pas nadat ik een boek had gepubliceerd.

Lees je wel andere boeken als je schrijft?
Meer non-fictie tijdens het schrijven. Tussendoor meer romans. Zodra je boeken gaat lezen van je collega’s ga je nadenken over de techniek van het schrijven, daar wil ik me op dat moment juist niet mee bezighouden.