Ze stond twaalf jaar voor de klas, was zes jaar juf én schrijfster, tot ze uiteindelijk besloot van schrijven haar fulltime baan te maken. In 2007 verscheen haar eerste boek Villa Fien en ondertussen heeft ze al ruim 25 boeken op haar naam staan. De reeks Superjuffie, Avonturen van de dappere ridster en nog veel meer… De boeken van Janneke Schotveld zijn razend populair en hebben al menig kinderhart veroverd. Dat steeds minder kinderen van lezen lijken te houden, vindt de schrijfster dan ook jammer en ze probeert kinderen de magie van boeken te laten ontdekken.
Inspiratie haalt de schrijfster uit veel dingen die ze ziet, hoort, leest of meemaakt. Janneke noemt het ‘flitsjes’. “Mijn zintuigen staan op scherp en ik ben altijd op zoek naar iets dat in een verhaal past en of er ergens een verhaal inzit. Soms blijft iets hangen en dan werk ik het uit.” Ook heeft Janneke een heuse verzameling voor inspiratie. Een pot vol aparte krantenartikelen! “Daar zitten rare beroepen in, een prachtige foto van iemand die met een paraplu achter de minister-president aanloopt of een vrouw die denkt dat ze een kip is… Er zit van alles in en het zijn allemaal leuke ideeën”, lacht de auteur enthousiast. “Schrijven is ook ploeteren, doorzetten, opnieuw proberen en weer weghalen”, vertelt Janneke. “Maar een idee hebben, het gevoel van inspiratie en zin hebben om aan het werk te gaan is echt heerlijk.”
Liefde voor verhalen
Iets waar Janneke ook echt van kan genieten? Schrijven en lezen, natuurlijk. Dat doet ze eigenlijk al haar hele leven. “Zodra ik kon schrijven schreef ik dagboeken, brieven en maakte ik tijdschriften." Ook in de bibliotheek bleef geen enkel boek ongelezen. “Ik was een leeskind en las echt alles. Ik ging iedere zaterdag naar de bibliotheek met mijn vader en een grote tas. Dan pakte ik alles wat ik interessant vond en die boeken nam ik dan mee”, vertelt Janneke met een glimlach. De liefde voor verhalen zit dan ook al van jongs af aan in haar bloed. “Ik schreef altijd al veel korte verhalen en na een bezoek van een inspecteur op de school waar ik toendertijd werkte, bedacht ik een verhaal over hem. Toen ging het balletje rollen en dat werd mijn eerste boek: Villa Fien.”
De magie van een boek
De schrijfster vindt het dan ook jammer dat niet alle kinderen haar liefde voor boeken lijken te delen. Terwijl lezen volgens haar ontzettend belangrijk is. “Ten eerste geeft het je toegang tot de maatschappij. Als je goed kan lezen kom je verder, het maakt je redzaam en je leert nadenken over het leven van een ander”, somt Janneke op. “Als je als burger goed kan lezen, kun je jezelf ook beter redden. Je wereld wordt groter door verhalen en ik denk dat dat ook belangrijk is. Het is namelijk goed dat kinderen meekrijgen dat de wereld groter is dan alleen hun eigen wereldje”, licht ze toe. “Bovendien is een boek magisch. Je komt in een hele andere wereld, je voelt je op een bepaalde manier niet eenzaam en het boek wordt een onderdeel van jou”, legt de auteur uit. “De magie kan herkenning zijn. Zo vind je magie in Harry Potter en wil je ook naar Zweinstein, maar wanneer je leest over een oma die overlijdt of over een scheiding, dan zit de magie in de herkenning.” Ze hoopt dan ook dat meer kinderen kennis mogen maken met de magie van een boek.
Popster
Ook Janneke ziet dat er tegenwoordig meer andere afleidingen zijn. “Als het vroeger regende, dan gingen we naar binnen en pakte je veel sneller een boek”, vertelt ze. “Er is tegenwoordig meer concurrentie, maar ik denk niet dat kinderen minder van lezen houden. Ze kunnen nog net zoveel van lezen houden als vroeger, dat is niet veranderd, maar het moet ze wel aangeboden worden.” Daar helpt Janneke ze graag een handje bij. Hoe ze dat doet? “Allereerst door boeken te schrijven”, lacht ze gekscherend. De schrijfster gaat ook één of twee keer in de week op schoolbezoek en krijgt dan altijd zin om kinderen voor het lezen van een boek te enthousiasmeren. “Ik lees voor uit mijn eigen werk, praat met de kinderen over boeken en we maken ook samen verhalen."
"Zo probeer ik ze enthousiast te maken om te lezen. Kinderen houden van verhalen en ze houden ook van verhalen verzinnen. Op school heeft lezen bijna iets magisch en ik word soms onthaald alsof ik een popster ben.” Ze vindt het dan ook jammer dat lezen een saai imago heeft gekregen, maar weet ook dat hier oplossingen voor te bedenken zijn. “Ik ben zelf met boeken opgegroeid en daarmee had ik natuurlijk ook mazzel. Mijn ouders lazen veel en er lagen overal boeken, maar dat is niet voor ieder kind weggelegd. Daarom is het belangrijk om boeken op school te hebben”, vindt de auteur. “Soms kom ik in klassen en dan is er geen boek te bekennen. Dat is zo jammer en het is een kleine moeite. Maak bijvoorbeeld een boekenplankje met lievelingsboeken en zorg dat boeken in beeld zijn.”
Rijk kinderboekenlandschap
De schrijfster vindt dat het kinderboekenlandschap in Nederland zeker bij kan dragen aan de leesbevordering. “Ik houd erg van kinderboeken. Ze zijn niet moeilijk om te lezen en door te lezen wat kinderen lezen, kun je ze ook leuke boeken aanraden”, legt de auteur uit. “Ook denk ik dat het hele kinderboekenlandschap in Nederland rijk is en dat heel gevarieerde aanbod draagt bij aan het stimuleren van lezen”, aldus Schotveld. “Er is voor ieder kind wat. Kinderen die niet van lezen houden of het saai vinden, zijn nog nooit meegesleept in een verhaal", vindt ze.
Absoluut niet saai
Hoe je jouw kleintje in een verhaal meesleept? Ook daar weet de schrijfster raad mee. “Als ouder en leerkracht kun je jouw kind of leerling meeslepen in een verhaal. Dat gaat het beste door veel voor te lezen, want dan leren ze wat er kan gebeuren wanneer ze een goed boek lezen”, vertelt Janneke. “Voorlezen is iets heel intiems. Je geeft kinderen echt een cadeau als je ze veel voorleest.” Ze grapt: “Dus voorlezen, voorlezen, voorlezen tot ze het huis uitgaan.” Verder kun je als ouder of leerkracht nog veel meer doen, zoals je kind lid maken van de bibliotheek, samen naar de bibliotheek gaan en ze zelf boeken laten lezen. Eén ding is zeker, lezen is volgens Janneke absoluut niet saai! “Je moet kinderen dan ook niet vertellen dat lezen niet saai is, maar je moet ze laten ervaren hoe leuk een boek kan zijn. Eigenlijk moeten ze het leren door het veel te doen”, raadt ze aan. “Verhalen zijn leuk en er zijn altijd verhalen die bij ze passen. Je moet daar alleen de weg in weten, zodat je de verhalen kunt kiezen die bij jouw klas of kind aansluiten.”
Perfect voor beginnende lezers
Haar advies aan ouders en leerkrachten, maar ook aan jouw kleintje? “Er zijn ontzettend veel boeken, dus ga ze allemaal uitproberen. Blijf niet hangen als je een boek niet leuk vindt, maar vraag hulp aan leerkrachten of bij de bibliotheek, want daar weten ze ontzettend veel.” Heb je een leuk boek gelezen? “Zeg het voort, want de beste reclame is vertellen dat je een geweldig boek hebt gelezen." Tot slot doet ze haar ultieme boekentip uit de doeken. “De serie Tijgerlezen bedacht door Edward van de Vendel, waar ik onlangs het boek Zepie voor heb geschreven, is fantastisch”, raadt Janneke aan. “Verschillende schrijvers werken mee aan de serie en het zijn boeken die grappig, spannend en niet te dik zijn”, licht ze toe. “Perfect om kinderen over de streep te trekken om meer te gaan lezen, want het zijn echt boeken voor beginnende lezers. Is jouw kleintje geen gretige lezer of is lezen nog lastig? Dan kun je daar eens tussen kijken”, tipt ze. “De magie van een kinderboek zit in een wereld tussen twee kaften. Als je je kind die magische wereld laat ervaren, zodat ze in het verhaal worden gezogen en het gevoel hebben er helemaal in te zitten, dan wil het gegarandeerd meer."
Foto: Keke Keukelaar
