Machiel Bosman is historicus en schrijft geschiedenis vermomd als literatuur. Met zijn boek Elisabeth de Flines werd hij in 2008 genomineerd voor de AKO Literatuurprijs en de Libris Geschiedenis Prijs. Dit boek De Roofkoning, prins Willem III en de invasie van Engeland is eveneens genomineerd voor de Libris Geschiedenis Prijs.
Waarom benoemen we dit niet als een van de grote momenten uit onze geschiedenis?
Wanneer begon je fascinatie voor prins Willem III (1650-1702)?
Tijdens mijn studie geschiedenis verbaasde ik me over het feit dat een Nederlandse prins koning wordt van Engeland en we dat niet als een van de grote momenten uit onze geschiedenis benoemen. Ik vroeg me af waarom dit altijd als een soort voetnoot wordt weggestopt. Ik vond het fascinerend dat in onze geschiedschrijving een Nederlandse prins die in Engeland de Glorious Revolution heeft bewerkstelligd wordt genegeerd, terwijl dit één van de grote momenten in de Engelse en ook Europese geschiedenis is.
Wat was de Glorious revolution?
In 1689 werd Willem III koning van Engeland nadat hij met een grote invasiemacht naar Engeland ging en daar vrijwel zonder te vechten de Engelse koning James II, tevens zijn oom en schoonvader, verdreef. Daarna heeft Willem III zoals hij van te voren aan de Engelsen beloofd had, een ander regeringsstelsel opgezet. Het Engelse parlement kreeg meer macht en inspraak, maar de Engelsen hebben altijd gedaan alsof het parlement dat zelf heeft afgedwongen. Willems inbreng was in de ontwikkeling van de constitutionele monarchie en parlementaire democratie van groot belang. Maar de Engelsen hebben het voor zichzelf geclaimd en het parlement heeft de eer naar zich toegetrokken. Ze hebben de hele invasie van Willem III uit hun geschiedenis willen wegvegen door het de Glorious Revolution te noemen, een van de hoogtepunten uit hun geschiedenis. Dus in Engeland hebben ze hem ook langdurig uit de geschiedenis willen wegpoetsen maar Willem III heeft echt een heel grote rol gespeeld in de Engelse en Europese geschiedenis.
Er waren allerlei bloedbanden tussen de verschillende Europese hoven. Hoe zaten de koninklijke relaties in elkaar in die tijd?
Prins Willem III was de zoon van de zus van Engelse koning James II en getrouwd met Mary, de oudste dochter van James II. Zij waren dus neef en nicht. De vader van James II is Charles I, die getrouwd was met een Franse prinses. Willem III is via die band een achterneef van Lodewijk XIV. Het was een koninklijke kaste die boven de rest van de wereld zweefde. Ze streden overigens ook tegen elkaar, om eer en glorie, en omdat ze nog niet doorhadden dat je de economie ook kunt laten groeien door gewoon meer te produceren, en als een ander land groeit dat niet ten koste hoeft te gaan van jouw economie. Ze wilden altijd meer. Als ze zich niet aanvallend opstelden werden ze zelf aangevallen. Dat was de dynamiek tussen de Europese landen. Als zich een kans voordeed om je te verbeteren moest je dat doen anders was je de volgende keer zelf het haasje. De koningen waren opperbevelhebber van de krijgsmacht. Het zijn de voorlopers van de Amerikaanse presidenten. In de VS is het Europese koningschap het beste bewaard.