Carola de Kanter: “Verbeter de wereld, maar begin bij jezelf”

Carola de Kanter ontwikkelt al jaren vernieuwende, vegetarische recepten, eerst voor haarzelf en later beroepsmatig om mensen te inspireren. In haar kas en tuin kweekt zij allerlei groenten, fruit, kruiden en (eetbare) bloemen die ze gebruikt voor haar kookatelier. Carola was jaren vaste kok van Koffietijd, kookte onder andere voor AVRO´s Service Salon en heeft van haar passie nu ook haar missie gemaakt om mensen na te laten denken over het milieu, dierenwelzijn en ook hun eigen gezondheid.

Het is een mindset

Waarom heb je gekozen voor een vegetarisch kookboek?
Ik eet al bijna mijn hele leven geen vlees. Af en toe een beetje vis, maar dat de laatste tijd ook niet meer. Soms eet ik nog wel vis in een restaurant, maar dat is omdat de vegetarische kaart heel erg klein kan zijn. Maar als ik kijk naar je gezondheid, wat er gebeurt in de wereld, het milieu en het dierenwelzijn, vind ik dat we wel minder vlees mogen eten. Ik merkte heel erg in mijn omgeving, maar ook in de lessen die ik geef, dat mensen niet zo goed weten wat ze moeten eten. Ook hebben veel mensen vragen zoals, kom ik dan niets tekort? En, als ik gasten krijg kan ik toch geen menu zonder vlees of vis op tafel zetten? Dus ik dacht: misschien moet ik dat toch maar eens op gaan schrijven. Vandaar dit boek.

Ja, dat klopt. Ik hoor het mensen heel vaak zeggen: maar wat eet je dan?
Precies, dat is het. Wat eet je dan? Wat maak je dan? Mensen zeggen ook tegen me: schrijf eens een hele dag op wat je eet! Dat ben ik nu weer aan het doen. Ik heb een eetdagboek en daar schrijf ik de hele dag in wat ik eet en dan schrijf ik er gelijk een recept bij. Puur om anderen op weg te helpen, want mensen weten het echt niet en daarom zijn de recepten in Leafs ook heel toegankelijk. Ik heb ze mooi opgemaakt, maar je kan ze ook gewoon op je bord leggen. Of in een bowl, want dat hoort er tegenwoordig ook bij. Maar ik wil eigenlijk mensen leren hoe je anders kan eten. Het is een mindset, het is een knop die je moet opdraaien. Ik maak zelf bijvoorbeeld heel veel zelf. En dan zeggen mensen: hoe heb je daar tijd voor? Ik werk! Maar ik werk ook, alleen je kan heel veel voorbereiden.

Ik vind het altijd zo grappig. Als mensen een nieuwe auto gaan kopen, gaan ze alle autowinkels af en letten ze op wat er voor benzine in gaat, hoe de auto voor het milieu is, maar over hun eigen eten en wat ze eten, wordt niet nagedacht. Het is zo belangrijk! We worden wel ouder, maar niet gezonder ouder. Er moet steeds meer medicatie aan te pas komen, maar als je gezonder en gebalanceerd eet, scheelt het al zo veel. Ik vind het wel belangrijk dat eten lekker is. Eten moet vooral lekker zijn en dat heb ik geprobeerd in mijn boek te verwerken.

Waar haal je je inspiratie vandaan?
Toko, markten, maar ook het buitenland. Als ik op vakantie ben, ga ik eten. Ik was laatst in Londen en dan ga ik eten bij de restaurants van chefs waarvan ik de smaken wil begrijpen. Ook als ik uit eten ga, neem ik een boekje mee en schrijf ik van alles op. Ik kijk ook heel veel op YouTube wat mensen doen, ik kijk welke trends er zijn en welke kant het op gaat. En natuurlijk de Toko. De Toko is echt een uitje. Daar ga ik naartoe en dan ben ik een paar uur zoet. Het is groot, maar ze hebben echt van alles.

80 gezond / 20 ongezond

Welke trends zijn er op dit moment happening?
Groente in de hoofdrol, dat staat op nummer 1. Je ziet het steeds meer. In restaurants, maar ook thuis. Mensen gaan steeds meer van bloemkool maken bijvoorbeeld. Je ziet de gekste dingen. Je ziet wel dat het hele extreme, behalve bij de jonge meisjes die het niet kunnen hebben, er wel weer vanaf gaat. We staan weer allemaal met onze voeten op de grond. Het extreme houd je even vol, maar je wilt ook lekker eten. Je moet ook kunnen genieten. Ik heb zoiets van 80/20. 80 gezond en 20 lekker. Dan neem ik kaaskoekjes bij de wijn of een kroketje. Wel vegetarisch dan. Je ziet ook dat mensen willen weten waar hun eten vandaan komt. Gezond en milieu: dat zijn hele belangrijke dingen, want het is toch 5 voor 12. Dat is ook wel iets, dat 5 voor 12. Mijn passie is eten, koken en ontdekken, maar het is ondertussen ook mijn missie om het over te brengen. Om anderen te helpen zodat ze dat ook leren. Ik hoop wel dat daar heel langzaam een verschuiving in komt.

Allemaal een handje meehelpen om de wereld te verbeteren.
Ja, verbeter de wereld, maar begin bij je zelf. Het begint zeker in de keuken.

Je hebt 10 boeken, je geeft les, doet aan foodstyling, geeft kookworkshops. Waar komt deze passie voor eten vandaan?
Ik denk dat het aangeboren is. Ik had het als kind al. Ik ben altijd gefascineerd geweest door eten. Sommige hebben het over kleding, mode. Ik houd wel van mooie plaatjes en styling. Dat vind ik belangrijk, dat het er mooi uit ziet en de sfeer goed is. Dat had ik als kind al dat ik mijn kamer leuk maakte. Ik denk dat ik 12 was toen ik ging koken thuis, voor mijn moeder en zus. Mijn moeder kookte dan traditioneel voor mijn vader. Ja, ik denk 12, hoe jong kan je zijn?

Ja, je was heel jong!
Ja, maar als kind was ik altijd te dik. De schoolarts zei ook altijd: ‘geen jus, op je tenen lopen.’ Ik dacht dan: argh! Ik houd zo van eten, sfeer, planten, groen, milieu, dieren. Dat is altijd al mijn ding geweest. Als kind al.

Dit boek ben ik

Je werkt bij culinaire scholen, maar hoe ben je in deze wereld gekomen? Je hebt namelijk ook bij koffietijd gewerkt.
Ik werkte het Kooktheater in Houten en toen leerde ik iemand kennen die kookboeken vertaalde en die moest op TV iets doen. Zij zei: ‘Ik doe het echt niet. Ik vind het enorm eng. Wil jij het niet doen?’ Dus ik zei: ‘ja natuurlijk, prima.’ Dus toen moest ik met Pasen paasbrood maken, maar ik had toen hele hoge koorts. Ik vergeet het nooit meer. Ik had heel veel paracetamol genomen, want ik moest en zou er naar toe gaan. Maar het brood bleef maar rijzen onder de warme studiolampen en ik voelde me zo beroerd… Op een gegeven moment ging de camera draaien, ik zie het licht en ik pak zelfs de microfoon en ik begin een heel verhaal te vertellen. Daarna werd ik gebeld door AVRO servicesalon of ik daar wilde werken en zo is het balletje gaan rollen. Ik heb twaalf jaar gewerkt voor de Mol, achter en voor de schermen.

Hoe was het dan om die allereerste aflevering terug te kijken als je weet dat je je zo beroerd voelde?
Ik had echt een enorm een enorm hoofd en ik zag er zo braaf uit! Een hele lange staart met een strik erin en een vestje. Het was heel erg. Ik heb het één keer teruggekeken en daarna nooit meer.

Je had het net over je kookatelier en je moestuin, maar ook dat je ene hele tijd niets hebt kunnen doen. Hoe is het idee om dit allemaal op te zetten?
Ik heb altijd gezegd dat later als ik groot ben, zo ongeveer veertig, dan wil ik een boerderij met heel veel kinderen, een moestuin en een boomgaard en dieren. Nou, de kinderen is er één geworden en de leeftijd is vijftig geworden. Wij zijn pas zeven jaar samen, maar toen wij samen een huis zochten, zat er een hele verwaarloosde moestuin bij en een boomgaard en een kas. Die man was heel ziek dus die kon het niet meer. Toen hebben wij het gekocht en hebben we gedacht: dit gaan wij in ere stellen. Dus dat hebben we ook gedaan. We hebben het zelfs mooier gemaakt dan het was. Ik heb altijd kookles aan huis gegeven en nu hadden we de ruimte om een echt atelier te bouwen tussen het groen. Dat is fantastisch.

Je bent dus af en toe in de weer voor Koffietijd, maar daarnaast vooral bezig met je kookatelier en cursussen geven.
Ja, ik ben nu opleiding met natuurvoeding, om weer dingen op te halen en ik wil nog verder in het mensen helpen om gezond te eten zonder vlees en vis. Ik wil mensen laten zien hoe je op een makkelijke manier hele mooie dingen op tafel kan zetten die ook nog eens smaakvol zijn. Ik vind het ook heel belangrijk dat de tafel mooi gedekt is, dat de borden er mooi uitzien. Dat is wel mijn tick.

Van alle boeken die je hebt uitgegeven, is dit je favoriet?
Ja, dit boek ben ik. Dit is qua sfeer en alles wat het uitademt Carola.

Vlierbloesem mojito's en energiebommetjes

Wat moet je aankomend seizoen echt niet overslaan om te eten?
Als je hem kunt plukken, vlierbloesem. Verse vlierbloesem. Daar maak je siroop van, dat staat in het boek. Met deze siroop kan je een vlierbloesem mojito maken zonder alcohol, maar het kan ook met alcohol. Die is zo ontzettend lekker! En wat ik altijd doe, dat kan iedereen in zijn vensterbank kweken: peashoots , of te wel: erwtenscheuten. Dan koop je gewoon bij de Jumbo een zak biologische gedroogde erwten. Die stop je in de aarde, die geef af en toe water en binnen twee weken heb je een heleboel erwtenscheuten. Die zijn super gezond, lekker en maken elk gerecht af. Je kan er een salade mee maken, ergens op leggen of in een tosti doen. Multifunctioneel. Het zijn energiebommetjes. In een erwt zitten alle voedingsstoffen die je nodig hebt en je kan het afknippen, maar dan groeit het weer aan.

Wat is jouw favoriete recept uit Leafs?
Oh een heleboel! Maar wat ik echt heel lekker vindt zijn de tofu soldaatjes, maar ook de Parmezaanse kaas. Dat is een notencrumble met edel gistvlokken. Daar maak ik iedere week twee potten van en die zijn ook altijd leeg op zaterdag. Op zondag maak ik die weer opnieuw. Deze notencrumble gaat overal over heen. Echt een favoriet. En de aubergine tosti. Hoe simpel het ook is, maar die is zo lekker.

Wat is de gedachte achter het boek?
Vooral eten voor je gezondheid, het milieu en dierenwelzijn. Die drie dingen. Dat was mijn passie, maar dat wordt steeds meer mijn missie. Niet op belerende manier door te zeggen dat iets niet mag, maar door te zeggen dat mensen het zouden kunnen proberen om minder vlees te eten. Als je één of twee dagen in de week geen vlees eet, draag je al zo veel bij. Als alle huishoudens in de week één of twee dagen geen vlees eten en korter douchen; zou dat een wereld van verschil maken. Mensen staan daar niet bij stil en dat wil ik ze graag bijbrengen.

Ik heb geprobeerd het er heel mooi uit te laten zien in Leafs, maar wel maakbaar. Dit gerecht, pulled jackfruit, bijvoorbeeld: bij de Toko kan je de broodjes gewoon uit de vriezer halen. Je hebt nu pulled pork, dit is pulled jackfruit. Dat wil zeggen, de jackfruit is een vrucht en je maakt hem helemaal hetzelfde als de pulled pork. Je weet niet wat je eet. Je merkt niet eens dat het geen vlees is. Dit is veel makkelijker, beter en goedkoper dan pulled pork. Dat doe je in een stoommandje en het is klaar.

Last but not least, wat kunnen we nog meer van jou verwachten de aankomende tijd?
Ik hoop heel veel lezingen te geven, mensen te helpen met koken enkooklessen te geven. Ik hoop echt in de toekomst te inspireren. Dat mensen zeggen: ‘Oh ja ik hoef niet elke dag aardappel, groenten en vlees te eten. Ik ga eens uit Leafs koken en ik ga er zelf wat mee doen en dingen verzinnen.’ Ik hoop dat mensen koken gaan zien als een leuke bezigheid, ontspanning. Ga de velden in en bij de boeren asperges halen, viooltjes plukken. Je kan zoveel leuke dingen doen in de natuur. Je hoeft helemaal niet naar een duur pretpark, maar ga met de kinderen de natuur in!

© Fotografie: Mitchell van Voorbergen