Hayley Barker: "Het is nooit een zaak van de ene groep is slecht en de ander goed."

Showstopper, een verhaal dat zich afspeelt in het circus. Een duister circus. Hayley Barker kwam naar Nederland om haar boek te promoten en bekend te maken dat deel twee, Showstealer, nog in de herfst van dit jaar zal verschijnen. Een verhaal over Ben en Hoshiko, gebaseerd over haar waarnemingen rond de tijd van de brexit en haar liefde voor het magische circus.

Hoe heb je deze wereld bedacht?

Ik wilde schrijven over een circus, want ik houd van circussen in boeken, niet van echte circussen. Het voelde voor mij als deze magische wereld waar alles in kan gebeuren. Alhoewel, niet in het circus van Showstopper. Ook wilde ik iets schrijven over de maatschappij, en de houding van het volk tegenover sommige elementen van de maatschappij. Dus ik schreef de eerste scene en ik had de laatste scene al in mijn hoofd dus ik hoefde alleen maar de personages van de eerste scene naar de laatste te brengen. De eerste versie schreef ik dan ook best snel. En daarna ben ik daar omheen gaan bouwen, het begon dus vanaf daar.

Wat was die eerste scene? Was het de eerste scene uit het boek?

Het is de proloog in het boek. Hoshiko staat op het koord en valt er bijna af. In mijn eerste versie was dat de eerste scene van het verhaal. En tijdens het editen kwamen de gebeurtenissen ervoor. Daarna had ik de eindscene met deze climax, het explosieve einde van het boek.

Geloof je in liefde op het eerste gezicht?

Ik geloof dat je een connectie kan maken met iemand op het eerste gezicht. Ik denk niet dat het liefde is. Maar je kan je vrij snel aangetrokken voelen tot iemand. Toen ik startte met het schrijven van Showstopper, wilde ik een Romeo en Julia-achtig verhaal schrijven. Ik denk dat in die wereld, de omgeving waarin Ben en Hoshiko leven, je niet langzaamaan iemand kan leren kennen zoals wij tegenwoordig doen. In hun wereld, waar elke dag je laatste kan zijn zoals bij Hoshiko, is alles meer intens, en gespannen.

In het tweede deel, Showstealer, heb ik geprobeerd echt te laten zien waarom er zo snel zo’n sterke aantrekkingskracht tussen hen is. Ik denk dat het komt door de wereld waarin ze leven. Geen van beide heeft een standaard familie, een familie die ze liefde geeft. En er is nooit tijd om even stil te staan en te reflecteren op hun leven. Niet dat dat nou nodig is in ons dagelijks leven, maar ik denk dat hierdoor die aantrekkingskracht in hun wereld kan ontstaan.

Sommige scenes waarin de dood voorkomt, zoals de scene met Astrid en Luna, vond ik best eng om te lezen, een beetje gruwelijk. Heb je er bewust voor gekozen om het zo te beschrijven zonder het iets zachter te maken?

De scene met Astrid en Luna is later toegevoegd toen de uitgever me vroeg: “Kan je het duisterder maken? We willen meer van het bloederige circus!” Dus het verhaal was eerst niet zo duister.

Iemand vertelde me ooit dat ieder mens is aangetrokken tot duisternis. Het had dit nodig voor het effect, voor de schok. En ik denk echt dat we aangetrokken zijn tot duisternis. Ik weet niet wat dat zegt over de mensheid, maar de dingen die we kijken op tv en lezen in kranten en boeken en op internet hebben een duister randje. Maar bovendien had de boodschap dit duistere nodig. Nu is het helder: het is een duistere wereld.

Hoe bedenk je de namen?

De jongen, Ben, heette eigenlijk Billy in de eerste versies. Ik was eerder een lerares en ik vertelde de leerlingen over het boek en zij zeiden dat Billy een naam was voor een klein jongetje, niet voor een tiener. Dus ik vond dat ik het moest aanpassen en veranderde het naar Will, omdat mijn zoon Will heet en ik dacht: dat is leuk. Maar toen ik wist dat er een tweede deel kwam en ik op dat moment nog niet wist wat daarin zou gebeuren, begon ik te denken: wat als er iets met hem gebeurd? Ik kan mijn zoons naam niet gebruiken! Dus heb ik de naam weer aangepast. En ik vind Ben een leuke naam, het komt van Benedict, wat best wel een aristocratische naam is van de upperclass in Engeland, wat zijn moeder wel reflecteert. En Hoshiko is een Japanse. Ik wist niks van Japanse namen dus ben ik gaan zoeken op Google.

En ik kwam erachter dat Hoshiko kind van de sterren betekent. En zo snel als ik dat las, wist ik dat het perfect paste. Omdat de eerste keer dat Ben Hoshiko ziet, ze op het touw staat. Haar kostuum is vol glitters en ze is dicht bij de sterren. Het past perfect bij haar. En de korte versie: Hoshi, is juist weer zacht.

En probeer je de namen te matchen met de persoonlijkheden?

Ja, dat doe ik. Ik weet nog hoe ik aan de naam Vivian Baines kwam. Ik zei tegen een vriendin: ‘Ik heb een verschrikkelijke naam nodig’, niet dat Vivian een verschrikkelijke naam is, maar ik had iets sterks nodig. Iets met kracht en dat je vol zelfvertrouwen kan zeggen. En zij zei: “Wat dacht je van Vivian?” met de nadruk op de V.

Hoshiko paste al perfect en Greta vind ik een leuke naam want het heeft iets liefs.

Waarom koos je ervoor om te schrijven vanuit twee verschillende perspectieven?

Het was niet echt een keuze want ik dacht er niet echt over na. Ik had de eerste scene geschreven en ik dacht: er moet een jongen zijn. Dus ik schreef vanuit zijn perspectief en zo ging het gewoon verder. Hetzelfde geldt voor de tegenwoordige tijd. Het paste gewoon. En ik denk ook dat ik beide verhalen wilde vertellen. Zij is de onderdrukte persoon met dit verschrikkelijke leven, maar ik wilde niet dat hij zo’n persoon was die zomaar uit het niets opduikt en haar redt. Hij staat ook onder druk op zijn eigen manier, hij kan zichzelf niet uiten zoals hij zou willen. En dat wilde ik laten zien. Hoe mensen soms geloven wat ze wordt verteld. En hoe mensen de waarheid niet betwijfelen en waarom ze dat niet doen.

Hoe zag je de Droesems in je hoofd?

Toen ik dit schreef in Engeland, was het kort voor de Brexit. Misschien kwam het door de aanloop er naartoe maar de sfeer was overal aan het veranderen, niet voor het goede, voelde ik. Sommige krantenkoppen schreven erg negatieve dingen over immigranten en het was onterecht. Het was shocking dat het er stond in die gerespecteerde kranten. Hetzelfde gebeurde online. Mensen postten online alsof ze racisten waren en iedereen deelde het alsof het oké was. Het maakte me echt bang.

En ik voelde dat ik erover moest praten op een manier. Ik vind dat we moeten leren van de geschiedenis. Het is niet zo lang geleden dat de Joden in concentratiekampen werden opgesloten. Het is gevaarlijk om te denken dat we nooit meer zo zullen zijn. We moeten opletten en in de gaten worden gehouden. We zijn maar mensen, we zijn niet altijd leuk en aardig. Veel van wat in Showstopper gebeurde, gebeurt ook in de echte wereld.

Denk je dat de boodschap de mensen heeft bereikt?

Ik hoop het. Ik wil dat mensen die het lezen, wat jonge mensen zijn, nadenken over dingen. Ik wil niet preken en de lezers willen niet de les gelezen worden. Maar ik wilde dat ze gingen nadenken over de wereld en dingen zouden betwijfelen. Ik hoop dat het de mensen bereikt. Ik denk dat de jonge mensen, de jongvolwassenen het snappen. Zij moeten dealen met the mess. Maar jongvolwassenen zijn erg open en tolerant. Ik hoop dat zij het veranderen.

Kan je iets vertellen over het tweede boek?

Het zal in Nederland verschijnen in de herfst! Ik ben er heel erg enthousiast over. Het enige dat de uitgever aan me vroeg over deel twee was: “Kan je het circus terug laten komen?” Dus het circus is terug. En het is nog verschrikkelijker ben ik bang. Ben maakt een groot offer en belandt in het circus, Hoshiko belandt in de sloppenwijken. En ze zien elkaar niet. En dan gaat het over hoe zij weer bij elkaar komen. Ik ben er heel erg tevreden over. Ik geloof in hoe meer je oefent, hoe beter je wordt. En ik denk dat dit hetzelfde is met mijn schrijven. Het wordt beter en ik houd van het eerste boek maar ik houd pas echt van het tweede boek. Dat is het beste wat ik kon doen.

Denk je dat het tweede boek beter is dan het eerste?

Op sommige manieren wel. Want deel twee is meer onvoorspelbaar. Het eerste boek volgt meer de standaarden van dystopian fictie: er is een jongen en een meisje en ze komen samen. Ik hoop dat dit al genoeg verschilt van andere boeken. Het tweede boek is meer grijs waar boek één meer zwart-wit is. Het is nooit een zaak van de ene groep is slecht en de ander goed. Het is veel ingewikkelder dan dat. Het tweede boek gaat ook over terrorisme. Het is het verschil tussen een terrorist en een vrijheidsvechter. Wanneer is een terrorist een vrijheidsvechter en een vrijheidsvechter een terrorist?

Zie je iets van jezelf in je personages?

Ik denk het avontuur dat Ben ervaart. Dat hij leert denken voor zichzelf en dat hij niet alles wat hem wordt verteld hoeft te geloven. Hij leert zelf een mening te vormen over dingen. Ik denk dat alle jongvolwassenen dat doormaken. Ik had het ook, ik heb geweldige ouders maar we delen niet over alles dezelfde mening. Ik heb geleerd om ze uit te dagen, wat zij denken is niet wat ik denk. Het is een reis die iedereen zou moeten maken. Ik weet niet of ik als Hoshiko ben. Ik ben zeker geen mooie jonge koorddanseres. Ik vind het leuk om te denken dat ik precies zoals zij zou reageren op bepaalde dingen want ik bewonder haar.

Zou je willen zijn zoals sommige personages uit het boek?

In het verhaal spreken Priya, Ben en Hoshiko hun gedachten uit, en daarmee nemen ze grote risico’s. Ze zetten zichzelf aan de kant om een punt te maken. In het tweede boek draait de les meer om of mensen dapper genoeg zijn om het juiste te doen. En ik hoop dat ik dapper genoeg ben om het juiste te doen. Je moet proberen de beste versie van jezelf te zijn.

Hoe is je schrijfproces?

Ik ben best wel druk met mijn kinderen en familie. Het is altijd al zo geweest dat ik niet veel tijd had. Dus wanneer zij niet thuis zijn, schrijf ik. Ik schrijf zonder afleiding of onderbreking. Natuurlijk is er Instagram maar ik schrijf vrij snel. En ik heb een kantoor thuis met een bureau en zo, maar ik gebruik het niet. Ik zit op mijn bed met kussens om me heen.

Ik heb altijd het begin en het eind van een verhaal in mijn hoofd. Meestal draait het om het schrijven van de eerste versie. Dat moet eruit zijn, ook al is het niet goed. Vanuit daar kan je bouwen. Soms schrijf ik iets waarvan ik weet dat het niet goed is, maar ik weet ook dat het me wel naar iets goeds zal leiden.

Heb je nooit een begin en eind en dat het einde verandert terwijl je schrijft?

Niet bij mijn eerste boek. Bij het tweede boek wist ik het eind, maar er kwamen steeds nieuwe personages bij en ik wist niet wat ze aan het doen waren. En ik kwam tot het punt waar ik niet meer kon uitzoeken waar ik heen wilde met alles. Dus ben ik gestopt en heb ik de eindscene geschreven. Daarna ging ik weer terug en schreef richting dat eind. Toen veranderde het wel weer maar het maakte alles helder in mijn hoofd.

Kwam je uitdagingen tegen tijdens het schrijven van het boek?

Een van de dingen die me tegenhielden was dat ik terug moest naar het circus in het tweede boek. En ik wilde niet dat het circus hetzelfde zou zijn als in boek een, maar al mijn ideeën zaten al in boek een. Dus ik plaatste op Facebook: “Kan iemand ideeën bedenken voor bloederige circussen?” en al mijn familie en vrienden kwamen met heel veel ideeën. Ik koos er een paar en ik heb de bedenkers vermeld in het dankwoord.

Omdat ik niet veel tijd heb om te schrijven, denk ik er de hele dag aan. Dus wanneer ik dan zit, kan ik meteen alle woorden opschrijven. Dus wat dat betreft heb ik nog geen last gehad van zo’n writers block.

Heb je het gevoel dat je de wensen van je volgers moet volgen?

Ik weet het niet. Ik zou wel letten op de personages waar zij van houden.

Eigenlijk doe ik het niet want de lezer is een heel abstract iets wanneer je schrijft, vooral wanneer je je eerste boek schrijft want dan weet je niet of iemand het ooit zal lezen. Het tweede boek is anders omdat ik toen een uitgever had.

En als iemand me een idee zou tweeten en ik zou het leuk vinden, dan zou ik het in gedachten houden. Maar het moet altijd wel passen bij mijn eigen ideeën.

Heb je advies voor nieuwe schrijvers?

Je moet het verhaal schrijven. Veel mensen komen naar me toe en zeggen “mijn moeder vindt dat ik een boek moet schrijven”, of “ik wil een boek schrijven” en dan zeg ik: “Ja, doe dat!” want ik denk niet dat ik meer getalenteerd ben dan ieder ander, het draait allemaal om tijd, inzet, toewijding en vastberadenheid. Je moet het echt willen en je eigen geluk creëren. Je moet het echt schrijven.

En je moet ook feedback en kritiek kunnen ontvangen. Wanneer je een agent of een uitgever spreekt, kijken zij of jij in staat bent om aanpassingen te doen aan je verhaal.

Winactie

Voor het interview met Hayley Barker hadden we bij Lees Magazine ook een winactie voor de lezers. Men moest de leukste/interessantste vraag bedenken. Dit zijn de winnende vragen.

Had je het idee voor dit boek al lang in gedachten? Of was het er opeens en moest je het schrijven?

Het was dat gevoel dat ik echt wilde schrijven over een circus. Ik wilde iets spannends schrijven met een snel tempo. Ik heb al eerder een boek geschreven, maar die is veel langzamer en meer beschrijvend. Ik vind het leuk, maar ik wilde iets totaal anders.

Het voelde ook alsof ik het op dat moment moest doen. Ik werkte parttime als lerares op het moment en mijn zoon zou een jaar later naar de lagere school gaan en dan zou ik weer fulltime werken. Dus ik moest in dat jaar het boek schrijven. Want met de kinderen en werk, zou ik nooit meer schrijven.

Heeft het schrijven van Showstopper je leven veranderd?

Ja, want ik was dus op dat punt om weer fulltime te werken. Mijn man vroeg “wanneer ga je weer fulltime werken?” en ik zei: “Ik ga een boek schrijven. Het zal uitgegeven worden.” En het werkte want ik schrijf nu en wanneer ik scholen betreed, is het als schrijver. De meeste dagen spendeer ik thuis schrijvend. En ik weet niet of dit voor altijd zal zijn, maar het heeft mijn leven veranderd want het gaf me de kans om dit te doen. Ik voel dat ik het geluk heb om te doen waar ik het meest van houd.

Als je iets kon veranderen aan het boek van een andere schrijver, wat zou je dan veranderen aan welk boek?

Mijn favoriete boek is De woeste hoogten (Wuthering Heights) van Emily Brontë en het einde is niet bevredigend want ze trouwt met een andere man. Dus misschien zou ik ze een gelukkig einde geven. En dan zou ik ook Heathcliff minder chagrijnig maken.

Bevat het boek inside-jokes die alleen een paar mensen snappen? Of refereert het naar iets?

Er is één ding dat ik erin heb gestopt voor mijn man en kinderen. Want er is een voetbalwedstrijd, en dat was de cupfinale van Arsenal. Dat is speciaal voor hen.

Wil je altijd op de hoogte zijn van de boeken binnen jouw favoriete genre? Stel je voorkeur in en ontvang updates.