Tim Hofman over Grappig Jammer: ‘’Zodra je houdt van intimiteit en een boek, zit je hier goed’’

Na het zinderende succes van Gedichten van de broer van Roos, bracht Tim Hofman vorige maand zijn nieuwe bundel Grappig Jammer uit. Ook dit keer weet hij met zijn luchtige schrijfstijl een gevoelige snaar te raken, met zijn spraakmakende en niet alledaagse onderwerpen. Een bundel vol grappen, innemende persoonlijke anekdotes en taaltechnische vernuftigheden. Een ideaal cadeautje voor onder de boom, al zeg ik het zelf.

Je presenteert, bent werkzaam bij BNNVARA en bent enorm divers, is gedichten schrijven iets wat je altijd al deed of is het iets wat je pas een paar jaar geleden hebt ontdekt?
‘’Gedichten schrijven doe ik inmiddels al een jaar of tien. In mijn vorige gedichtenbundel Gedichten van de broer van Roos stonden ook wat oudere gedichten. Hier wilde ik wat mee gaan doen. Maar goed, dat kan je willen, maar je moet ook een uitgeverij zien te vinden die deze mening met je deelt. Zo kwam ik bij Meulenhoff terecht en dat was eigenlijk onwijs leuk. Voor Grappig Jammer ben ik echt opnieuw begonnen. De gedichten zijn allemaal net geschreven. Het voelde goed om ook mijn tweede bundel samen met dit team te doen. Ik vind deze bundel spannender en intiemer dan veel andere dingen die ik maak. Puur omdat het zo persoonlijk is. Dit was echt iets over mezelf.’’

Had je ergens zien aankomen dat je vorige dichtbundel het zo goed zou doen?
‘’Nee, niemand eigenlijk. Het was vrij uniek wat er gebeurde. Ik wist er nog niet veel vanaf, maar had wel even een ‘wow, wat gebeurt hier momentje’. Wat ik wel heel leuk vind om te merken, is dat poëzie de laatste jaren steeds meer leeft. Daar ben ik graag onderdeel van. Neem ook als voorbeeld Roos Dickmann, zij schrijft recht op je af in haar gevarieerde, rauwe en tevens kwetsbare poëzie. Prachtig vind ik dat.’’

Afgelopen maand kwam je tweede bundel Grappig Jammer uit. Wat zijn je verwachtingen?
‘’Geen idee, ik kan er geen peil op trekken. Ik ben heel eerlijk en open geweest in mijn nieuwe bundel. Meer kan ik niet doen. Ik ga het zien, wat mensen er dit keer van vinden. Ik weet het echt niet. Ik kreeg veel positieve respons op Gedichten van de broer van Roos en van mensen die er nu echt op zitten te wachten, maar je weet natuurlijk nooit hoe dat uiteindelijk uitpakt. We gaan het zien. Ik wilde gewoon wat goeds maken, daarna zie ik wel of het werkt of verkoopt.’’

Is Grappig Jammer een vervolg op Gedichten van de broer van Roos? Of zit er verschil tussen de bundels?
‘‘Er zitten wat gedichten tussen waar ik een versie twee van heb gemaakt. Om als voorbeeld Marketingplan van een timmerman te pakken. Een gedicht over Jezus. Over dat Josef, zijn vader, met een marketingplan komt en aan de wereld vertelt dat Maria zwanger is van Jezus. Zonder dat zij ooit seks gehad hebben. Uiteindelijk gaat Jezus dood, hangt hij aan het kruis en vanaf zijn dood ben ik weer verder gaan schrijven in Marketingplan van de timmerman twee. Er zitten dus zeker dit soort vervolggedichten in, maar verder heeft het niets met elkaar te maken. Grappig Jammer bestaat vooral uit nieuw werk.’’

Wat is hetgeen wat je los wilt maken bij de lezer?
‘‘Ik weet niet of ik een specifieke boodschap heb. Ik maak veel programma’s en die gaan allemaal over anderen. Eigenlijk vrijwel altijd. En dit is vrij persoonlijk. Bijna therapeutisch. Dus ik heb niet iets wat ik vind dat jij moet vinden of voelen na het lezen van mijn gedichten. Het kan natuurlijk wel dat lezers zich herkennen in mijn gedichten en dat vind ik alleen maar mooi.’’

En zit er nog een doelgroep aan de gedichten verbonden?
‘’Nee, de gedichten zijn voor iedereen. Bij mijn vorige bundel sloot ik voornamelijk aan bij jonger publiek. Zelf was ik destijds ook een stuk jonger. Inmiddels ben ik wat ouder en is mijn publiek ook wat ouder en breder geworden. Verder ben ik in andere programma’s te zien en ben ik niet dezelfde mens meer als destijds. Er zitten thema’s in mijn bundel die misschien de dertigers en veertigers interessant vinden, maar die net zo goed te lezen zijn voor iemand die achttien is. Zodra je houdt van intimiteit en een boek, zit je hier goed.’’

Grappig Jammer bevat verschillende intieme thema’s, is er nog een reden waarom je gekozen hebt voor specifiek deze thema’s?
‘’Hier liep ik eigenlijk tegenaan. Een deel gaat bijvoorbeeld over Het Vrije Woord en dat zit er ook echt doorheen geweven. Verder gaat het soms over de dood. Dit thema heeft te maken met het presenteren van Over Mijn Lijk. Er zijn geregeld mensen om mij heen van wie ik afscheid moet nemen. Dat doet wat met me. Ook is religie een thema wat veel terug te vinden is in Grappig Jammer. Dat is een thema waar ik vaak wel iets van vind. En ook de liefde en mijn (vorige) relaties spelen een rol. Daar ben ik heel open over. Iets wat voorheen minder het geval was. Dus Grappig Jammer staat echt in het teken van wat er speelt voor mij. Ik ga dingen niet forceren.’’

Om als voorbeeld je gedicht Messiascomplex te nemen. Kan je deze toelichten?
‘’Ik denk dat je in een relatie niet de rol op je wil nemen van de absolute verzorgende. Doe je dat wel, dan is dat natuurlijk heel nobel, maar het is net zo goed een zelfzuchtige daad. Ik vind het een beetje overkomen als ‘Ik ben jouw redder’ en daar is niemand bij gebaat. Dat hangt aan een Messiascomplex. Ik ga jou wel redden, is geen logische gedachte in een relatie.’’

Welke dichters zijn jouw grote inspiratiebron?
‘’Schrijvers in verschillende vormen zijn mijn inspiratiebron. Dat kan rap zijn, maar ook literair. Of zelfs een columnist die erg zuiver kan schrijven. Direct, en snel kunnen zien waar het op staat. Daar houd ik van. En dat is de ene dag een grote romanschrijver en de andere dag een columnist. Het gaat om de eerlijkheid. En dat heb ik ook echt proberen overbrengen.’’

Heeft de titel van Grappig Jammer nog een speciale betekenis?
‘’Grappig Jammer is een bundel om bij te lachen, terwijl er ook hele rauwe dingen in staan. Maar dat is ook precies hoe ik ben. Grappig Jammer weerspiegelt mij, in hoe ik dingen zie en voel. Je kan enorm met mij lachen, maar ook zwaar beladen gesprekken voeren als in BOOS of Over Mijn Lijk.’’

In 2017 verscheen je eerste bundel, in 2019 je tweede. Kunnen we in 2021 een derde bundel verwachten?
‘’Er komt eerst een ander boek. Dus daar ligt mijn focus momenteel. Dit boek is ook heel wat anders dan mijn gedichtenbundels en wordt non-fictie. Ik ben benieuwd hoe dat gaat lopen. Dit boek is af, wanneer hij af is. Dat vind ik heerlijk aan Meulenhoff. Zij vragen aan me hoe het schrijven gaat. Loopt dit niet? Pak ik mijn tijd. Loopt het lekker? Dan brengen we het boek uit. Zo simpel is dat. Zij geven mij hun vertrouwen en dat waardeer ik enorm.’’