Noem het liefde: "Een onderzoekend verhaal naar de liefde maar daarnaast naar het leven."

Daan Heerma van Voss is een oeuvrebouwer en zijn laatste roman: Noem het liefde is daar duidelijk weer een voorbeeld van. Daan lijkt in zijn laatste romans steeds een fragment uit de samenleving of het leven te lichten, om het dan voorzichtig te bestuderen. Hij lijkt ook steeds meer een stem van een generatie te worden; een nieuwe generatie die op zoek gaat in de samenleving en in de mens om die dan literair te onderzoeken –denk hierbij zeker ook aan de stem van Hanna Bervoets die haast science-fictionachtig de grenzen opzoekt.

Tegenstelling

In Noem het liefde draait het natuurlijk om de liefde. Het hoofdpersonage Tomas Wolf is vierendertig en gelooft er eigenlijk niet meer in. Na de plotseling dood van zijn ouders sloeg Tomas voor zichzelf op de vlucht, een vlucht die –acht jaar later– moet eindigen, zegt zijn oude en naaste vriend Adriaan. Tegelijkertijd is de erfenis waarop hij teerde eindig, zegt zijn grootmoeder die hem een maandelijkse toelage gaf. En Adriaan en Tomas’ grootmoeder zijn ook eindig in een mooie tegenstelling: Adriaan kan door ziekte de dood aankijken, terwijl de grootmoeder klaar is en wachtend op de dood. De tegenstelling met de liefde die Tomas zoekt in deze roman is een sterke, maar die tegenstelling ligt er ook in dat Tomas na jaren vluchten de moed moet pakken om te gaan leven.

Liefde is de basis

Dood en leven, maar vooral liefde, en of we er nog wel in geloven (en hoe dan): dat lijkt de basis van dit boek, een onderzoek van de liefde. Maar laten we het tijdsbeeld dat Daan schetst niet over het hoofd zien: het is een generatieschets en misschien ook wel een generatieconflict sterk geworteld in de hedendaagse maatschappij.

Noem het liefde begint meteen sterk: in een filmische scène treffen de paden van Tomas en het meisje A. elkaar. Haar versleten All Stars komen op het zebrapad neer, zo beschrijft Daan, maar middenop bukt ze opeens om haar veters te strikken. Tomas is de held die haar redt van een aanjakkerende taxi die op haar afstevende. Ze lijken voor elkaar gemaakt. Dit is Hollywood en Daan Heerma van Voss gaat met dit genre drama in deze roman vol op het orgel. Logisch want ooit –voor zijn achtjarige vlucht– studeerde Tomas scenarioschrijven. Knap hoe Daan hier personage en vorm weet te laten samenvallen.

Conclusie

Noem het liefde is een onderhoudend verhaal; een onderzoekend verhaal naar de liefde maar daarnaast naar het leven. Tomas lijkt die zin en dat doel kwijt, hij noemt zelf dat: “tegen de klippen op van iemand houden, pas dapperheid is.” Maar die zelf toegeschreven dapperheid is vooral weer een vlucht voor zichzelf die uitmondt in onderzoek over bestaansrecht. Tomas en het meisje A. verschillen niet alleen in leeftijd –het meisje A. is achttien– maar daardoor ook van wereldbeeld en van idee over de liefde. Dit maakt het onderzoek –in opdracht van Adriaan– dat Tomas stiekem uitvoert ook een generatieschets van verschillende generaties binnen de millennials. Dat het ook bedoeld is om Tomas inzicht en vooral richting te geven is voor ons bijzaak. Noem het liefde is een literair experiment waarin de maatschappij zich spiegelt en daarom een mooie en waardige nieuwe stap in het oeuvre van Daan Heerma van Voss.