Margriet Sitskoorn schreef HersenHack om aan te tonen dat we te weinig voor onszelf denken en dat dat nodig anders moet. Aan de hand van kleine testjes en met verslagen van diverse psychologische onderzoeken bewijst ze overtuigend dat ons denken sterk is voorgeprogrammeerd, terwijl we denken van niet. Dit is volgens Sitskoorn niet zonder gevolgen. We geven de regie uit handen aan partijen die met makkelijke waarheden ons denken hacken, zonder dat we dat in de gaten hebben. Kijk maar naar de hoeveelheid slecht gefundeerde meningen die zonder nuance als waarheden op sociale media de ronde doen. HersenHack leest als een noodklok. Je moet zelf in actie komen!
Zoethouder
Ons brein is geprogrammeerd om suiker, zout en vet te eten als het er is. Want vroeger was het een buitenkansjes als het er was. Nu is die overvloedigheid permanent, en dus steken we het met een goed gevoel gedachteloos in ons mond; meer dan ons lief is. Sinds we 24/7 ook op een armlengte afstand de grootste zoethouder aller tijden hebben, de smartphone, is ook onze mentale gezondheid in een duikvlucht naar beneden aan het gaan.
Hapklare brokken
Onze hersenen zijn gemaakt om het meeste van ons denken voor ons te doen. Besluiten gaan vaak automatisch. Pas als het lastiger wordt, wordt het bewuste denken ingeschakeld. En als het te complex wordt, vallen we weer terug op meer ons intuïtieve gevoelsdenken. Maar de tijd waarin we nu leven is anders. De combinatie van én hoge complexiteit én overaanbod van hapklare antwoorden maakt dat we ons laten hacken door machten en krachten die het niet per se goed met ons voor hebben, aldus Sitskoorn. Ze laat open wie dan die makers van nepnieuws en valse waarheden zijn; aan ons om daar zelf achter te komen.
Je moet je leven veranderen
Onze mentale gesteldheid is aan het verhuizen van een objectieve, toetsbare werkelijkheid naar een fictieve wereld vol aannames, overtuigingen en valse waarheden. De remedie daartegen is beginnen met erkennen dat we inderdaad omgeven zijn door aanlokkelijke voetangels en klemmen en dat ontsnappen uit de begoochelende werking van de mooi verpakte nepwereld van ons voortdurend hard werken vraagt. Net zoals we de kilootjes er niet af krijgen door af en toe de trap te nemen en met het drinken van kiwi-chocolade smoothies, zo zullen we om baas in eigen hoofd te blijven toch echt de mindgym in moeten en ons moeten blijven bijtanken met diepgaande kennis.
Verheffingsideaal
Hoe precies, daar gaat HersenHack niet over. Dit boek is een wake-up call. Als je het gelezen hebt, ben je in staat jezelf te betrappen op makkelijke waarheden. Het moedigt aan de tanden te zetten in ware kennis. Sitskoorn spreekt ons in haar hele boek direct en persoonlijk aan. Toch is HersenHack geen zelfhulpboek. Haar oproep dat ik als lezer mezelf onder handen moet nemen, gaat haar niet zo zeer om ‘mij’, maar om de revolutionaire daad die ik ermee zou plegen als ik het deed. Dat maakt dat HersenHack een aanwinst is voor de bibliotheek van verheffingsliteratuur.