Altijd gedacht dat je een boek las van Suzanne Vermeer of Hendrik Groen? We moeten je mededelen dat dit niet de échte namen van de auteurs zijn! Vandaag wordt het dan ook eens tijd om de schrijvers met een pseudoniem onder de loep te nemen. Een pseudoniem is namelijk een verzonnen naam zodat de echte schrijver anoniem kan blijven. Maar waarom zou iemand dat willen gebruiken? Wat zijn de redenen hiervoor? En is iemand weleens ontmaskerd?!
Iemand hoeft maar J.K. Rowling te roepen en we denken allemaal aan… Harry Potter. Toen ze haar Harry Potter reeks afrondde wilde ze graag een andere weg in slaan. Ze besloot haar eerste roman te schrijven: Een goede raad. Vanwege haar succes was dit boek in no-time uitverkocht. Mensen waren zo’n fan van haar Harry Potter boekenreeks dat bij ieder ander boek vliegende bezemstelen en heksen verwacht werden. Precies dit was de reden waarom J.K. Rowling besloot om met een pseudoniem te schrijven. Ze koos voor een mannelijke pseudoniem, omdat dit het verst van haar eigen persoon afstond. Uiteindelijk werd het de naam: Robert Galbraith. De naam Robert vanwege Robert F. Kennedy, haar held. J.K. Rowling zegt op haar website het volgende: “Ik wilde echt terug naar de start van mijn schrijfcarrière met dit nieuwe genre, werken zonder hype en verwachtingen.” In 2013 publiceerde Robert Galbraith zijn eerste misdaadroman: The cuckoo's Calling. Ook al is haar pseudoniem ondertussen uitgelekt blijft ze schrijven onder zijn naam. Dit najaar verschijnt alweer het vijfde boek van haar misdaadserie: Kwaad bloed.
Een nieuwe weg in slaan
Een pseudoniem, we kunnen het ook een schuilnaam noemen, kan dus handig zijn als de auteur iets nieuws wil proberen. Naast veel succesvolle thrillers besloot Esther Verhoef om ook erotische verhalen te schrijven. Deze twee genres stonden zo ver van elkaar dat ze besloot de erotische boeken onder de naam Marique Maas te schrijven. Esther Verhoef vindt het heel belangrijk om ‘diepgang, een ijzersterk plot en spanning’ te verwerken in haar verhalen. Bij de boeken van Marique Maas draait het om ‘zinderende erotiek, genot en leesplezier’. Een pseudoniem houdt verschillende schrijfstijlen en genres uit elkaar. Daarnaast kan je als schrijver ‘stiekem’ experimenteren. Welke genre werkt wel? En welke niet?
Madeleine Wickham had al een aantal boeken uitgebracht toen ze besloot onder een pseudoniem te gaan schrijven. Ze begon aan haar nieuwe boek Shopaholic en wist dat het als stijl heel anders zou zijn dan haar voorgaande boeken. Tijdens een interview met Chicklit legde ze uit: “De boeken die ik al had geschreven onder mijn eigen naam waren wat serieuzer dan de Sophie Kinsella-boeken: ze bevatten meer drama en verschillende personages. Ik vond het te definitief om tegen mijn uitgever te zeggen dat ik van richting wilde veranderen. En om je de waarheid te zeggen: ik wist niet eens of het zou aanslaan.”
Waarbij de lezers altijd centraal staan
Een bekende naam in Nederlands boekenland: Suzanne Vermeer. Maar eigenlijk worden de populaire vakantiethrillers helemaal niet geschreven door Suzanne Vermeer. Jarenlang was Paul Goeken de echte schrijver achter de auteursnaam. De reden hiervoor? Hij vond de naam beter bij de doelgroep passen. Een boek dat veel gelezen wordt door vrouwen en ook vrouwelijke personages bevat, kan het beste worden geschreven door een vrouw toch? In 2002 publiceerde hij zijn eerste thriller Hammerhead. Als Vermeer was Goeken veel succesvoller dan onder zijn eigen naam. Na het derde boek van Vermeer werd de boekenreeks een landelijk succes. Tot aan zijn dood in 2011 heeft hij dit geheim kunnen houden. Na zijn dood werd de naam overgenomen door uitgeverij A.W. Bruna Uitgevers en wordt de boekenreeks tot op de dag van vandaag voortgezet door een onbekende schrijver/schrijfster.
Het allerbelangrijkste? De tekst
Stephen King schreef jaarlijks tientallen boeken. Hij is bekend geworden van zijn horrorboeken, sciencefictionverhalen en thrillers. Zijn uitgever was op een gegeven moment bang dat hij teveel boeken uitbracht. Hij vond dat je als schrijver maar één boek per jaar moest uitbrengen om de aandacht van de lezer te houden. Om dit te voorkomen besloot Stephen King samen met zijn uitgever om zeven van zijn boeken uit te brengen onder de naam Richard Bachman. Hij wilde weten of zijn boeken ook goed werden verkocht als niemand wist dat hij de schrijver was. En wat gebeurde er? Het bleek inderdaad dat de boeken wel verkocht werden, maar veel minder dan Stephen King gewend was. Van het boek Thinner waren 28.000 exemplaren verkocht. De schuilnaam was maar voor korte duur want al bij zijn eerste boek herkende een boekenverkoop de schrijfstijl van King. Toen zijn pseudoniem naar buiten kwam, schoot het aantal verkopen naar 280.000 exemplaren. Uiteindelijk besloot Stephen King, zoals alleen hij dat kan, zijn pseudoniem op een dramatische wijze te laten sterven aan een hersentumor. Dit werd vermeld in een bijlage bij het boek Werk in uitvoering, genaamd Waarom Ik Bachman Was. Of Stephen King daarna opnieuw is gaan schrijven onder een schuilnaam is nu een raadsel..
Elena Ferrante is door haar Italiaanse romans wereldberoemd geworden. Tot op de dag van vandaag weet niemand wie Elena Ferrante is. Vanaf het begin van haar carrière besloot Ferrante onder een pseudoniem te schrijven. Aan haar uitgeverij werd heel duidelijk gemaakt dat nooit bekend mag worden wie er achter het pseudoniem zit. Ze vindt dat alles om de tekst moet draaien, niet de persoon die het schrijft. Er zijn honderden theorieën over de identiteit van Ferrante. Mensen zijn zo nieuwsgierig naar de beroemde schrijver dat zelfs een onderzoeksjournalist in de financiën van de uitgeverij was gedoken. Hij kwam uit bij Anita Raja maar de ontdekking is nooit officieel bevestigd. Wie Elena Ferrante daadwerkelijk is blijft voorlopig nog een raadsel!
Als je eenmaal een bestseller hebt geschreven
Als je een boek schrijft onder een schuilnaam is de link met jou als schrijver een stuk moeilijker. Want als je eenmaal een bestseller hebt geschreven is media aandacht niet te ontwijken. Dit speelt nog extra mee als je schrijft over een gevoelig onderwerp of een baan hebt waarvan het onderwerp afhankelijk is. De werkelijke naam van Willem Elsschot, de Vlaamse romanschrijver, is namelijk Alphonsus Josephus de Ridder. Hij schreef veel boeken over zijn werk in de reclamewereld. Hierdoor wilde hij zijn echte naam er niet aan verbinden. Het geheim houden lukte zo goed dat zelfs zijn eigen dochter pas op dertienjarige leeftijd, wanneer ze zijn boeken meerdere keren in de klas had gelezen, er achter kwam dat haar vader al meer dan tien jaar schrijver was. Hij kon zich op die manier uiten als schrijver wat zijn grootste hobby was, maar nog steeds blijven werken in de reclamewereld.
Achter het pseudoniem Anna Enquist schuilt Christa Widlund-Broer. De schrijfster wilde graag meerdere ambities combineren. Ze studeerde psychologie en begon met schrijven van gedichten. Ze koos ervoor een schuilnaam te gebruiken om haar boeken gescheiden te houden van haar psychoanalytische praktijk. Ze bracht hiermee haar praktijk niet in gevaar maar kon zo wel haar ervaringen delen. Door een schuilnaam kun je deze twee werelden gescheiden houden en lezers toch voorzien van mooie boeken.
Partners in crime
We hebben haar al eerder benoemd maar naast haar eigen pseudoniem schrijft Esther Verhoef ook samen met haar man Berry onder de naam: Escober. Samen schrijven ze spannende actiethrillers. Zo vertelde Esther Verhoef in 2006: “Het is maar goed dat we niet hetzelfde bioritme hebben. Ik werk ’s nachts en Berry ’s ochtends". Hun boeken Onrust en Onder druk werden beide genomineerd voor de Gouden Strop. Dat is nog eens een spannende relatie…
Maar dat is niet het enige duo wat samen thriller boeken schrijft. De bekende boeken van Lars Kepler worden geschreven door het Zweedse koppel Alexander en Alexandra Androhil. Het pseudoniem zorgde ervoor dat het duo afstand kon nemen van hun eigen referentiekaders. De twee ontwikkelde een eigen stijl. In tegenstelling tot andere duo’s schrijven Alexander en Alexander in harmonie naast elkaar. Naast elkaar met allebei een eigen computer. Dit lieten ze aan hun fans weten via Facebook. Inmiddels heeft het duo al vijf thrillers uitgebracht.
Het bedenken van een pseudoniem kan zomaar in eens ontstaan. Het duo Cillia en Rolf Börjlind hebben elkaar ontmoet tijdens hun schrijverscarrière voor de televisie. Ze begonnen geleidelijk met schrijven van scenario’s voor televisiefilms. Na 28 films vond het koppel dat het tijd werd voor een nieuwe uitdaging. Ze besloten samen hun eerste thriller te schrijven: Springvloed. De Börjlinds hebben een vast ritueel voor hun schrijfproces. Ze bespreken intensief met elkaar over de verhaallijn, het begin en- het einde. Er worden scenes en hoofdstukken bedacht. Nadat alles besproken is start het schrijven. Dit doen ze aan de hand van de bedachte scenes. Ieder neemt een scene en start met schrijven. Rolf Börjlind verklaard in een interview: “Het grote voordeel van een hechte samenwerking is dan ook dat je altijd elkaars eerste lezer bent.” Het duo heeft al zes boeken geschreven en staan weer in de startblokken voor de volgende.
Is het echt allemaal zo leuk?
Naast veel voordelen en redenen waarom schrijvers kiezen voor pseudoniem zitten hier ook een aantal kanttekeningen aan. In de tijd waar we tegenwoordig in leven wordt persoonlijk en authentiek contact enorm gewaardeerd. We zien schrijvers op social media voorbij komen en kennen ze beter dan ooit. Schrijven onder een andere naam zorgt voor afstand met de lezer. Je kan niet zomaar foto’s plaatsen van jezelf of open zijn over je succes. Je kan niet uitgenodigd worden bij televisieprogramma’s of festivals. Zo werd er langere tijd gespeculeerd over de identiteit van Hendrik Groen. In 2016 leek even of de onbekende schrijver gevonden was: Peter de Smet. Zelf ontkende Peter de Smet dat hij de boeken geschreven had en zo verscheen hij ook niet bij de uitreiking van de NS Publieksprijs. De boeken van Hendrik Groen waren erg populair, helaas kon de schrijver zijn succes niet delen.
Niets is wat het lijkt
De eerst volgende keer dat jij een nieuw boek uitzoekt zul je toch twee keer naar de auteur kijken. Maar dat is stiekem juist wel leuk toch? Een pseudoniem geeft schrijvers de mogelijkheid om bekende auteurs te worden, mogelijkheid om een andere genre te proberen en hun leven te combineren met schrijven. Waarbij de ene schuilnaam bij het eerste boek al ontmaskerd wordt nemen ook veel schrijvers hun schuilnaam mee tot het eind der tijden.. Het opent deuren en biedt kansen voor schrijvers en dat allemaal zodat wij de beste boeken kunnen lezen!
