Wat er op het veld te zien is, is een onbeduidende fractie van wat er in de voetbalwereld afspeelt. Achter gesloten deuren worden de meest tenenkrommende deals gesloten. Over de rug van de fans graaien alle betrokkenen zoveel mogelijk geld bij elkaar. Football Leaks is een uitstekend journalistiek werk over deze wanstaltige achterkamerpolitiek.

Neymar
De voetbalwereld is ziek. Vier jaar geleden was er gigantische ophef over een transfer van honderd miljoen, deze zomer werd achteloos het dubbele neergeteld voor een speler die nimmer verkozen werd tot beste speler van de wereld. Het is de schaamte compleet voorbij. 

Diezelfde speler, Neymar da Silva Santos Junior – kortweg Neymar, moest zich in mei samen met zijn ouders melden bij het Spaanse Hooggerechtshof voor een eerdere transfer. Fraude en corruptie luidde de aanklacht. De transfersom die Barcelona openbaar maakte strookte niet met het bedrag dat de club betaalde. De familie van Neymar scheen ook behoorlijk overgehouden hebben.

De symptomen van de zieke voetbalwereld komen samen in de Braziliaan. De waanzin rondom Neymar kenmerkt de stand van zaken. Meer is het credo. Het verschil tussen bruto en netto moet zo klein mogelijk zijn. Als daar schimmige financiele constructies voor nodig zijn die langs een dozijn (schijn)bedrijven lopen en via de meest afgelegen landen is dat maar zo. Hoe meer geld verdiend wordt, hoe beter. Ethiek en moraliteit zijn vieze woorden

Verrotte voetbalwereld
Neymar is verre van de enige. Het Europese onderzoeksteam achter Football Leaks legde constructies en contracten van grote namen als Cristiano Ronaldo, Zlatan Ibrahimovic en Paul Pogba bloot. Het boek slaat een mes in de gesloten oester die de voetballerij is. Een oester die stinkt van de rotheid. “Er bestaat een parallelle wereld van geldstromen. Een groot deel van het geld dat we met zijn allen betalen om naar voetbal te kunnen kijken, verdwijnt in de zakken van tussenpersonen,” zo noteren de schrijvers. Hun schatting is dat makelaars de laatste vijf jaar in totaal 370 miljoen euro verdiende. En dat is alleen Europa. 

Op hoger niveau zitten de clubleidingen. In geen enkele bedrijfssector kunnen eigenaren zich zo makkelijk inkopen zonder vragen over de herkomst van het geld. Het boek van Rafael Buschmann en Michael Wulzinger laat zien dat de grootste belangen bij transfers – zelfs de meest bekende - niet die van de club of de speler zijn. Zij zijn speelballen in een mêlee van veelvraten. Overheden en bondsorganen zijn op de hoogte, maar bedekken hun oren en ogen om naar niets te hoeven doen.

John 
Dit boek kent zijn oorsprong in het contact met een zekere John. Hij is (een van?) de man(nen) achter het digitale Football Leaks. Hij deelde zijn documenten met Der Spiegel, dat het vervolgens onderverdeelde onder enkele Europese krantenredacties. Het boek stelt John voor als een hopeloze voetbalromanticus. Een man die de sport wil redden van de rotte onderdelen. 

De man die John genoemd wordt is ontevreden over de ruchtbaarheid die aan zijn publicaties gegeven wordt. Hij stelt zijn leven op het spel en (te) weinig mensen maken zich druk om de zieke wereld rondom de tweeëntwintig spelers op een grasmat. “Voetballiefhebbers willen liever niet lastiggevallen worden met de onthullingen over de financiële achterkant van hun geliefde sport, laat staan hun club,” verklaren de schrijvers de desinteresse van de fan. 

Van de voetbalsupporter kan niets worden verwacht. Voor een supportersboycot is de sport te waardevol. Degene die moeten ingrijpen zijn de FIFA, de UEFA, of de landelijke voetbalbonden. Zij moeten ingrijpen om de wanstaltige situatie te verbeteren. Maar wat doen ze? Zwijgen, ontkennen, tot de patiënt terminaal is. 

Conclusie 
Football Leaks drukt je met je neus op de feiten. De denivellering die de voetbalwereld de laatste jaren kenmerkt wordt alleen maar groter. Spelers en begeleiders doen er alles aan om zo min mogelijk belasting te betalen over de rug van zoveel mogelijk belastingbetalende burgers. Bestuurders profiteren mee, of gedogen omdat ze doen alsof ze niet anders kunnen. De totale voetbalsector dekt elkaar en gaat op dezelfde manier – of extremer – verder. Football Leaks is een opbaring. Het is een zeer verontrustend boek, dat iedere maatschappelijk betrokken voetbalfan moet lezen.