De Japans-Britse Kazuo Ishiguro is misschien wel een van de grootste auteurs van deze tijd. Hij kreeg in 2017 de Nobelprijs voor Literatuur toegekend. Zijn boeken Toen wij wezen waren, Vergeten reus, Laat me nooit alleen en De rest van de dag werden wereldwijd geprezen. De laatste won de Booker Prize. Klara en de Zon is Ishiguro’s meest recente werk. Hierin wordt door de ogen van Klara, een zogenaamde Kunstmatige Vriend, een kritische blik op de mensheid en kunstmatige intelligentie geworpen.
Kunstmatige Vrienden, ook wel KV’s genoemd, zijn niet weg te denken uit de futuristisch-ogende maatschappij waar dit boek zich afspeelt. Klara is zo’n KV. In observeren en analyseren is ze een kei. Zonder de Zon is ze nergens. Haar grootste wens is om door een kind gekozen te worden, zodat ze in een huis te midden van mensen kan wonen en het kind gelukkig kan maken. Als Josie Klara kiest, gaat Klara’s droom in vervulling. Voor Josie kan Klara eindeloos zorgen. Maar kan Klara de zorg leveren die Josie nodig heeft?
Kunstmatig menselijk of menselijk kunstmatig
Het verhaal wordt vanuit Klara’s perspectief verteld. Ze heeft één doel: voor de kwetsbare Josie zorgen. Hoewel Klara onze wereld niet altijd even goed begrijpt, zorgt haar scherpe waarnemingsvermogen voor een gedetailleerde inkijk in het dagelijks leven en in menselijke interacties. Ze merkt alles op: van pesterijen en jaloezie tot eenzaamheid. Haar gedachten over die onderwerpen zijn heel interessant, vooral omdat ze daarin zo onzelfzuchtig is. Terwijl de wereld om haar heen ouder wordt, blijft Klara hetzelfde. Dit is het best zichtbaar door haar ondoorgrondelijke liefde voor Josie. Klara is dus bijzonder. Niet alleen omdat ze een KV is. Nee, misschien juist omdat ze ook menselijk is. Dit maakt haar onvergetelijk.
