Coders
Coders
Recensie

Diversiteit in programmeurs is maatschappelijk noodzakelijk blijkt uit De Coders van Clive Thompson

De coders is een belangrijk boek en geeft aan welke sociaalmaatschappelijke krachten vrij spel hebben gekregen van een, door toeval, zeer homogeen samengesteld groepje mensen dat maatschappijkritisch (of beter gezegd ‘onaangepast’) in het leven staat. Want vergis u niet, code is alom aanwezig. Het bepaalt hoe nieuws tot ons komt, hoe we met geld om gaan, hoe we werken, hoe we winkelen, hoe we vriendschappen onderhouden en zelfs hoe we onze levenspartner uitzoeken. Lezen dus, deze zeer onderhoudend geschreven bestseller van Clive Thompson.

Verslaafden

Software programmeren is verslavend. Vooral voor jonge mensen die toch al het gevoel hebben niet mee te kunnen met de wereld, is code schrijven een ideale ontsnapping. Elke oplossing zet een volgende puzzel voor je neer om te verorberen. Coders gaan er prat op dat ze er 24/7 mee bezig zijn. Wanneer ze uit hun flow worden gehaald, reageren ze als een alcoholist wiens biertje wordt afgepakt. Softwareprogrammeurs zijn workaholics.

Thompson noemt het nergens zo, maar alle bekende verschijnselen van verslaving beschrijft hij uitgebreid in zijn - 400 pagina tellende - boek. Wel noemt hij het coderen ergens ‘zelfmedicatie’ voor programmeurs, wat inderdaad een term is die gebruikt wordt om verslavingen te begrijpen: dwangmatig gebruik van fysieke of psychologische pijnstillers. Dat de beroepsgroep die zoveel belangrijke aspecten van ons leven voorschrijven verslaafd zouden zijn aan dit werk, is een alarmerende conclusie.

Vrouwen

De reden van Thompson om coders toch 'niet verslaafden' te noemen is omdat hij met zijn boek een ander verhaal wil vertellen. De boodschap van De Coders is dat de typische beroepsgroep van programmeurs (Thomposon bevestigt het vooroordeel van de nerd) er met een beetje toeval heel anders uit had kunnen zien.

De eerste generatie codeschrijvers waren vrouwen. Men vond het typisch vrouwenwerk. Mannen zijn goed voor de hardware, vrouwen beter in software, was de gedachtegang. Maar door de komst van de huiscomputer midden jaren ‘80 gingen ouders hun zoons aansporen jonge onderzoekers te worden. De traditionele rollenpatronen dreven meisjes weg uit het domein van de computer.

A-moreel

Maar heel gek was de oorspronkelijke gedachte dat juist vrouwen geschikte coders zijn niet, betoogt Thompson. Vrouwen hebben meer gevoel voor het geheel en vooral voor persoonlijke relaties. Ze hadden ons software gegeven die meer vanuit het belang van de gebruikers zou zijn ontworpen, dan vanuit het simpele belang of het werkt en of het schaalbaar is tot dominantie.

Dat meer lineair en puur functioneel denkende jongens die graag willen laten zien dat ze de beste zijn alle software schrijven, heeft volgens Thompson veel negatieve maatschappelijke gevolgen. Het is volgens hem de grondoorzaak van dat a-morele, buitenproportioneel grote bedrijven als Facebook en Twitter hebben gegeven aan extreme krachten die de samenleving aan het verscheuren zijn. Hij houdt z’n hart vast wat voor beest er losgelaten wordt zodra kunstmatige intelligentie echt van de grond komt.

Ambacht

Maar de tijd van de nerd loopt af. Thompson ziet signalen om te geloven dat software schrijven een ambacht - en daarmee een gewone baan - wordt. En wie door zijn oogharen naar de huidige populatie coders kijkt, ziet dat ook. Ja, er lopen nog jongens in ongewassen t-shirts met anarchistische leuzen erop in rond, maar ook veel mensen voor wie het gewoon een baan is. Een ontwikkeling naar een meer diverse en dus meer gezonde beroepsgroep vereist wel dat er voldoende onderwijzend personeel komt om het vak van coderen te democratiseren naar alle soorten en maten van de bevolking.

Niels Willems
Niels Willems