“Beste of Geachte Bouma, zoals je nog wel eens bij een energiemaatschappij of Nigeriaanse fraudemails ziet gebeuren” vind ik geloof ik nog wel de mooiste zin uit Hoe vind je zélf dat het gaat van Japke-d. Bouma. Het boek staat bol van kantoorergernissen. Deze zin gaat over hoe je een mail begint, maar drijft meteen de spot met al die instanties die het zo serieus bedoelen maar steeds en voortdurend gierend de bocht uitvliegen, net als Nigeriaanse fraudeurs.
Wat hebben we allemaal een hekel aan dat kantoor, aan die lawaaiige rijstwafel-met-pindakaas-etende collega’s die je de oren van het hoofd kletsen. Wat hebben we de balen van weer een scrumsessie. Hoe graag roepen we van de daken dat het nu maar eens afgelopen moet zijn met jargon dat zijn doel voorbij schiet omdat niemand er nog ook maar iets van snapt. Maar tegelijkertijd: wat verlangen we in coronatijd nu toch weer terug naar dat eigen bureau, de status van je lease-auto en het gekonkel op weg naar een plekje net iets hoger op de ladder.
Genezen lijkt zinloos
Bouma legt het in ‘Hoe vind je zélf dat het gaat’ allemaal bloot. Als een chirurg snijdt ze ieder pijnpuntje van het kantoorleven open, niet om het te genezen overigens, meer om er een beetje zout in te strooien. Want genezen lijkt zinloos. Dan heb je er met zout in de wonden tenminste nog een beetje lol om.
De groepsapp
Neem de groepsapp op je werk. Daar hebben we allemaal de balen van. Behalve dan die ene collega die er vrolijk haar poezenfoto’s op deelt. Bouma analyseert, laat ons lachen om voorbeelden, maar komt ook met oplossingen: maak een aparte groepsapp binnen de groepsapp. En worstel jij ook met hoe je een mail aanvangt en afsluit? Hoe het vooral niet moet, maar toch vaak gebeurt? Waarom je gillend weg moet lopen als jouw managers jou een koptelefoon tegen collega-lawaai adviseren (omdat het risico te vermijden dat ze je ook oogkleppen aanbieden, zoals in Japan al gebruikelijk). Waarom wandelen sowieso wel een goed idee is. En hoe je vooral jargon in de prullenbak moet kieperen, al helemaal de scrum-jargon, omdat dat gewoon oude wijn in nieuwe zakken is.
Coronaproof
‘Hoe vind je zélf dat het gaat’ (pas op als de baas zo een functionerings-, beoordelings-, waarderingsgesprek begint) is vast al voor corona in de steigers gezet, maar kreeg op de valreep extra anderhalvemeter- en zoomtips. Dat we van de hugs en ongemakkelijke nieuwjaarszoenen af zijn, maar ook waar je tijdens een Teams meeting mee op moet passen.
Recalcitrant
Kostelijk, hoe Bouma recalcitrant gedrag aanwakkert. Maar tegelijk werd ik op enig moment ook wel wat recalcitrant de andere kant op. Zo kun je jargon wel bij de enkels afzagen, maar als je het onderling gebruikt is er niks mis mee, lijkt me. Ik snapte de elektriciens ook niet toen ze onderling overlegden tijdens een verbouwing hier thuis. En oude wijn in nieuwe zakken doen is ook niet erg, ik moet er niet aan denken dat mijn kinderen dezelfde taal gebruiken als die ik op hun leeftijd gebruikte.
Bedrijfsuitje
Dat recalcitrante tegen-gevoel (op dat woord is vast wat op af te dingen) verdween echter weer helemaal toen ik het hoofdstuk over bedrijfsuitjes en personeelsfeestjes las. De mooisten zijn, vindt Japke-d. Bouma, de uitjes die niet doorgaan. Ik stel voor dit boek in de kerspakketten van alle ‘kantoortijgers’ te doen. Zodat ze ‘het’ afleren.
