“Op dit moment zijn er in Nederland 1 miljoen vrouwen in de overgang. 20% heeft er weinig last van. 80% heeft last van overgangsklachten.” 1 miljoen! Dan zou je denken dat iedereen de symptomen kent en er volop over gesproken wordt. Niets is minder waar. Wanneer auteur en illustrator Francine Oomen (1960) plots last krijgt van stemmingswisselingen, vergeetachtigheid en onzekerheid weet ze niet wat haar overkomt. De angst dat ze net zoals haar moeder Alzheimer heeft overweldigt haar, ze haalt voor het eerst haar deadlines niet en haar relatie loopt spaak. Oomen besluit tijd voor zichzelf te nemen en langzaam maar zeker komt haar creativiteit weer naar boven. Ze vat haar ervaring over deze periode samen in een indrukwekkende graphic novel die alle vrouwen én mannen gelezen moeten hebben.
Verbazingwekkende eerlijkheid en een flinke dosis zelfspot
De eerste pagina liegt er niet om. Die pagina bevat één zin: “Ik was 52 en ik vond er geen bal meer aan om mezelf te zijn.” De rest van de pagina wordt gevuld met een tekening van een vrouw, haar gezicht blijft verborgen achter een enorme grijze wolk. Wanneer Oomen uiteindelijk te weten komt dat ze in de overgang zit, gaat ze op zoek naar informatie. Wat ze vindt zijn: “veelal dikke pillen, véél te technisch en niet doorheen te komen.” Dit staat in schril contrast met het boek dat zij nu geschreven en getekend heeft. Met verbazingwekkende eerlijkheid en een flinke dosis zelfspot beschrijft Oomen hoe zij en haar omgeving omgaan met de symptomen. Het resultaat is een kleurrijk boek dat op elke pagina weet te verrassen. Haar eigen ervaringen worden afgewisseld met medische informatie (bijvoorbeeld lichamelijke en mentale klachten), recepten, allerlei weetjes, foto’s, paginagrote schilderijen en chaotische zwart-wit tekeningen die perfect de chaos in haar hoofd weergeven.
Oomen vlucht niet weg voor controversiële thema’s
Maar vergis je niet, dit is geen onzin-boek dat de overgang als een grote grap voorstelt. Oomen reikt op een beschouwelijke, duidelijke manier belangrijke informatie aan. Zo kom je onder meer te weten waarom de kilo’s er tijdens de overgang aanvliegen en wat opvliegers eigenlijk zijn. Oomen vlucht bovendien niet weg van controversiële thema’s. Ze geeft aan waarom ze resoluut tegen het innemen van hormonen is als remedie tegen bijvoorbeeld stemmingswisselingen en opvliegers. Een standpunt dat tot nadenken stemt en zeker wat stof zal doen opwaaien. Daarnaast stelt Oomen zich ook kwetsbaar op. De aftakeling en dood van haar moeder, en de trauma’s uit haar jeugd worden ontroerend mooi in beeld gebracht. Ook het gevecht met Tang, een grote vrouw met een streng gezicht en zweep die in haar hoofd woont, zal bij vele lezers een belletje doen rinkelen. Tang spoort haar voortdurend aan om het beter te doen, om nooit op te geven. Tang zorgt ervoor dat Oomen haar ambities kan waarmaken, maar praat haar ook enorme schuldgevoelens aan wanneer ze niet aan de hoge eisen kan voldoen.
“In de overgang is niks meer normaal (en dat is normaal)”
Oomen stroomt over is een ontzettend leuk boek, dat je vrolijk én geïnformeerd achter laat. Deze graphic novel is ideaal om met anderen door te nemen en samen te lachen, te huilen, te sidderen en getroost te worden. Het nodigt uit om ervaringen te delen en het thema bespreekbaar te maken. Oomen windt er geen doekjes om. De overgang is geen pretje, maar je moet erdoorheen: “In de overgang is niks meer normaal (en dat is normaal)”. Stuur je innerlijke Tang dus maar even op vakantie, wees mild voor jezelf en geef je gezinsleden dit boek zodat ze weten wat je doormaakt.
