Hier is alles veilig is het indrukwekkende debuut van Anneleen van Offel. Anneleen is al langer bezig met het schrijven van poezië en columns maar dit is haar grote debuut. De schrijfstijl en het plot zijn zo intens dat je vanaf de eerste pagina deel uitmaakt van het verhaal. Voor dit boek sprak ze tientallen Israëli, ex-soldaten en hun familie. Dat alles maakt dit boek tot eentje die je niet wil missen.
Het verhaal start heftig. Lydia staat bij het bed van haar stiefzoon en probeert te bevatten dat hij overleden is: “Ik knik naar het bed waarop mijn zoon niet opgebaard is, waar alleen een andere versie van hem ligt. Hij was hier deze ochtend nog, ver weg kan hij niet zijn. […] Ik wil hem wassen, ik zal warm water gebruiken, elke vierkante centimeter vel strelen tot ik geen detail meer kan vergeten en tot hij niet anders kan dan het toch gewaarworden.”
Lydia heeft Immanuel al tien jaar niet meer gezien, toen hij als dertienjarige met zijn vader meeverhuisde naar Israël. Ze slaagde er niet in om contact met hem te krijgen, tot ze uit het niets een mail ontving met de woorden ‘Kom naar Israël, mama’. Maar ze komt te laat en moet vrede krijgen met het verleden en heden.
Zoektocht door Israël
Woede, verdriet, schuld en wanhoop razen door Lydia heen. Tijdens haar zoektocht naar de Immanuel die zij nooit heeft gekend, ontmoet ze verschillende mensen die puzzelstukjes over haar zoon, maar ook over het leven in Israël aanbieden. Deze ontmoetingen geven de roman nuance en diepgang.
Tegelijk blikt Lydia terug op haar leven in België, toen ze de Poolse Joachim leerde kennen in het ziekenhuis waar ze werkt. Immanuels moeder overleed tijdens de bevalling en Joachim is ontzettend bang dat hij ook zijn zoon zal verliezen. Wanneer Joachim en Lydia verliefd op elkaar worden, geeft Lydia zich ook totaal over aan haar liefde voor haar stiefzoon, Immanuel. Maar zelfs de gelukkige herinneringen hebben een nostalgische glans, waardoor je nooit vergeet waar ze nu staat.
Uitmuntende schrijfstijl
Anneleen Van Offel toont op een breekbaar mooie manier hoe de afstand tussen hen steeds groter wordt. Naarmate Joachim steeds meer vasthoudt aan Joodse tradities, wordt Lydia een buitenstaander. ‘Jij kunt dit niet begrijpen’, wordt een zin die een breuklijn tussen hen tekent die niet meer te lijmen valt. Die breuk loopt – net iets te nadrukkelijk – door het hele boek heen en brengt heden en verleden samen.
De schrijfstijl is poëtisch zonder scherpte te verliezen. Van Offel gebruikt beelden die je rustig kan laten inwerken tot de volle betekenis als een mokerslag inslaat. Het is een zintuiglijk taalgebruik dat de lezer midden in het verhaal plaatst en de gevoelens van de personages op een intense manier overbrengt.
Een debuut dat inslaat als een bom
Wat Lydia zoekt kan nooit gevonden worden, maar de reis zal haar voor altijd veranderen: “Ik ben iemand geworden die bestaat uit de warmte en duizenden sprinkhanen, en uit de mensen die me van alles over Immanuel vertellen, iemand die bestaat uit Israël en die verdwenen zal zijn als ik terug naar huis ga, dat hoop ik toch, dat ik op z’n minst mezelf mag terugvinden als ik weer thuis ben. “
Hier is alles veilig is een boek dat niemand onberoerd zal laten, maar dat vooral aan te raden is aan lezers die houden van complexe thema’s en mooie beelden.
