Er is een kans is de nieuwe roman van meesterverteller Richard Russo. Als een volleerd observator beschrijft hij in dit boek de verschillende lagen van vriendschap, loyaliteit en ouder worden.
Drie zestigers komen samen op Martha’s Vineyard om er net als tijdens hun studentenjaren een weekend door te brengen. Toen ze elkaar leerden kennen hadden ze weinig gemeen en dat is veertig jaar later niet anders. De extraverte Lincoln is getrouwd en heeft een gezin. Teddy is alleenstaand, en het is nog steeds niet duidelijk of zijn eenzaamheid al dan niet zelfgekozen is. Mickey, de luidruchtige macho van de drie, doet net iets te hard zijn best om zijn Peter Pan-gehalte hoog te houden.
De drie vrienden hebben elkaar al zo’n tien jaar niet meer gezien en kijken terug op hun jeugd en opvoeding. De vaststelling dat ze steeds meer op hun ouders gaan lijken is behoorlijk confronterend. De personages zijn typische babyboomers, een type dat Russo ook in eerdere romans een hoofdrol gaf. Hij slaagt er in om hen boeiende, specifieke karaktertrekken te geven waardoor telkens unieke personages ontstaan. Ik vond het heerlijk om in hun levens te duiken en hun bijzonderheden te ontdekken.
Waar is Jacy?
Tot zover is het een universeel verhaal tegen een Amerikaanse achtergrond; van de protesten tegen de Vietnamoorlog tot het presidentschap van Obama. Russo scherpt het plot verder aan door er een mysterie aan toe te voegen. Een belangrijk verschil met de vakantie van 1971 is dat dat mannen toen in het gezelschap waren van Jacy, een medestudente waarop ze alle drie verliefd waren. Jacy verdwijnt de laatste dag van de vakantie en het politieonderzoek heeft nooit uitsluitsel kunnen geven over wat er met haar gebeurd is.
Geheimen en verraad
Geheimen spelen een belangrijke rol. Wat hou je voor vrienden en familie verborgen en waarom? Wat zegt het over een persoon wanneer die het niet aandurft om zichzelf helemaal prijs te geven? Dat Jacy een vaag personage blijft, toont bijvoorbeeld aan op hoe weinig de verliefdheid van de 21-jarige studenten gestoeld was. Wanneer het wantrouwen hun vriendschap binnensluipt zet dat natuurlijk hun loyaliteit onder druk.
Het is altijd een groot plezier om Russo’s fijne woordkeuzes en omschrijvingen van mensen en situaties te lezen. Hoe goed de vertaling van Kees Mollema ook is, Richard Russo is een van die auteurs die een meerwaarde zijn om in het Engels te lezen zodat je tongue-in-cheek humor volledig mee kan krijgen. De typische combinatie tussen sarcasme en empathie blijft in de vertaling wel helemaal overeind.
Onverwacht einde
Er is een kans is een roman die meer is dan een onderhoudend mysterie. Door de verschillende lagen was ik minstens even nieuwsgierig naar de achtergrond van de mannen, als naar de waarheid rond Jacy’s verdwijnen. Het einde gaf me alles wat ik wou weten. En zo bewees Richard Russo alweer dat hij nog lang niet uitverteld is.
