De uit Glasgow afkomstige Douglas Stuart (1976) woont nu in New York en werkt daar als ontwerper. Hij heeft twaalf jaar aan zijn boek gewerkt en 32 afwijzingen gehad voordat hij een uitgever vond die zijn boek wilde publiceren. Toen Shuggie Bain verscheen in 2020 won hij meteen de Booker Prize, een belangrijke literaire prijs in het Verenigd Koninkrijk.
Shuggie Bain is geïnspireerd op Stuarts eigen jeugd in het Glasgow van de jaren tachtig. Het verhaal wordt vertelt door een alwetende verteller waarin verschillende personages aan het woord komen; zijn vader, moeder, Shuggie zelf en anderen.
Verhaal
Zijn eerste vijf levensjaren woont Shuggie met zijn ouders, halfbroer en zus in de flat bij zijn opa en oma. Dan vindt zijn vader een huisje buiten de stad in een mijnwerkersdorp voor hun gezin. Daar laat zijn vader het gezin achter en trekt in bij een andere vrouw. Zijn moeder raakt steeds meer verslaafd aan alcohol, ze hebben altijd geldproblemen en zijn broer en zus ontvluchten het huis zoveel mogelijk. Shuggie is een kansarm jongetje dat op zevenjarige leeftijd al grotendeels voor zichzelf zorgt. Het leven van zijn moeder gaat met ups en downs, en dat van hem dus ook. Met drank op is ze onuitstaanbaar en gemeen, toch blijft hij bij haar en voor haar zorgen, wat ze ook uithaalt. Shuggie wordt in de buurt en op school gepest omdat hij anders is, hij worstelt met zijn homoseksualiteit in een tijd en buurt waar dat niet gewaardeerd wordt.
Tijdgeest
Douglas Stuart schetst de tijdgeest heel mooi. Er moeten muntjes in de meter voor warm water, verwarming, elektra en TV, die ze vervolgens steeds openbreken om het geld er weer uit te halen. Iedereen koopt spullen en kleding op afbetaling. Er is veel werkeloosheid en iedereen is arm. Er is nog steeds ruzie tussen protestanten en katholieken.
Glasgows dialect
De dialogen zijn geschreven in het dialect van Glasgow, dit is goed vertaald. Het komt geloofwaardig over maar wordt niet overdreven of irritant. Het versterkt de personages. Ze zeggen motten in plaats van moeten, as in plaats van als, kommen in plaats van komen en ben in plaats van bent. Dit zijn een paar voorbeelden.
Ingrediënten
Alle personages in Shuggie Bain raken je op hun eigen manier, ook al verwacht je dat in eerste instantie niet. Dat is knap gedaan. Het gaat over armoede, alcoholisme, homoseksualiteit, schuldgevoel, afwijzing en hoop. Alle ingrediënten voor een intrigerend boek. Ik kan niet geloven dat zoveel uitgeverijen geen interesse in het manuscript hadden. Ondanks het uitzichtloze verhaal een prachtig maar heftig boek over onvoorwaardelijke liefde in een uitzichtloos leven.
