Transport XX van Mark de Geest is gebaseerd op het waargebeurde verhaal van jodentransport XX dat tijdens de Tweede Wereldoorlog werd overvallen. Voor zover bekend is dit het enige Jodentransport dat werd overvallen. Transport XX is op een filmische manier geschreven, het is dan ook niet verbazingwekkend als het boek eerdaags verfilmd zal worden.
Overval
Nadat een arts ziet dat zijn overburen worden opgepakt door de SS, gaat hij navraag doen. Hij komt erachter dat ze eerst naar kazerne Dossin in Mechelen worden gebracht, om vervolgens met Transport XX naar Auschwitz getransporteerd te worden. Hij heeft gehoord dat gevangenen daar niet weg komen en bedenkt een plan om de trein onderweg naar Duitsland te overvallen zodat de gevangen Joden kunnen vluchten. Het is een daad dat van veel lef getuigt, maar ook een daad met heel veel risico's. Na overleg met zijn broer en drie vrienden willen ze proberen de trein ergens te laten stoppen.
In de tijd tussen de overval en de tijd dat er veel Joden opgepakt zijn door de SS gebeurt er van alles, zo wordt er iemand van het verzet opgepakt en de broer van de hoofdpersoon doet iets doms wat gevolgen kan hebben voor hem en anderen. De gevangen genomen Joden hebben het ondertussen niet gemakkelijk in de kazerne. Het eten is karig, sommigen worden gescheiden van hun gezin, anderen proberen te ontsnappen en weer anderen proberen een gunstige plek in de trein te krijgen. Uiteindelijk worden ze op transport gezet en gaan ze op weg naar Auschwitz, maar zullen ze ook de eindbestemming bereiken? In het nawoord vertelt de auteur welke onderdelen in het boek feit en fictie waren.
Feit en fictie mooi verweven
In Transport XX heeft Mark de Geest feit en fictie heel mooi met elkaar weten te verweven. Meteen vanaf de eerste bladzijde zit je in het verhaal en geloof je dat het hele verhaal waargebeurd is. Achteraf heb je wel het gevoel dat bepaalde gebeurtenissen ongeloofwaardig zijn zoals de manier waarop Regina is ontsnapt uit de trein en ook is het eind van de twee broers te mooi om waar te zijn. Maar dat heb je tijdens het lezen van het boek niet door, dat besef je later pas als je het nawoord leest.
De auteur weet de spanning goed op te bouwen, je zit geregeld in spanning om bepaalde gebeurtenissen. Je vraagt je af of de overval van Transport XX wel gaat lukken. Ook weet De Geest de gevoelens zoals angst en onmacht van diverse personen goed te beschrijven. Je leeft je daardoor volledig in met de gevoelens van de diverse personen. Daarnaast krijg je een goed beeld van de manier waarop de SS te werk ging in de kazerne en tijdens het oppakken van Joden en andere mensen die in hun ogen misdadig waren.
Indrukwekkend
Transport XX van Mark de Geest is een indrukwekkend verhaal, dat op een filmische manier is geschreven. De auteur heeft feit en fictie heel mooi weten te verweven. Daardoor geloof je vanaf de eerste bladzijde dat het hele verhaal is gegaan zoals het is opgeschreven door de auteur. Op een vreemde manier creëerde het gezamelijke gebed, wat in het boek voorkwam, een vorm van solidariteit tussen de mensen alsof het hen de kracht gaf het hoofd te bieden aan wat hen te wachten stond. Een moment van intimiteit en verbondenheid in een wereld waar mensen er alles aan deden om elkaars bestaan onmogelijk te maken. Maar in tijden van oorlog was geen enkele actie zonder gevaar.
