Als je dit jaar maar één boek leest, laat het dan Otmars zonen van Peter Buwalda zijn

Maarliefst 350.000 exemplaren gingen er van Bonita Avenue over de toonbank. Peter Buwalda oogstte met zijn debuutroman zowel in binnen- als buitenland groot succes en won verschillende literaire prijzen. Niet verwonderlijk dus dat ik jarenlang naar zijn tweede roman uitkeek. Mijn geduld werd gelukkig rijkelijk beloond; Otmars zonen is zowel inhoudelijk als stilistisch een schot in de roos.

De wraak van de volgende generatie

Zoals de titel doet vermoeden spelen familiebanden een grote rol, al wordt de thematiek anders ingevuld dan ik aanvankelijk dacht. Het verhaal start met Dolf die zijn kindertijd samen met zijn moeder doorbrengt. Zijn verwekker heeft hij nooit gekend en pas wanneer weduwnaar Otmar in hun leven komt, wordt de vaderrol actief opgenomen. Dolf is in de wolken met zijn stiefvader, maar kan het minder vinden met diens dochter en zoon, die worden opgevoed als muzikale wonderkinderen. Tot overmaat van ramp heet zijn stiefbroer ook Dolf, wat tot zoveel verwarring leidt dat beslist wordt dat ‘de gewone Dolf’ maar beter Ludwig kan gaan heten. Na Otmars dood heeft Ludwig nog zelden contact met zijn vroegere naamgenoot en ook met zijn stiefzus Tosca zit er een haar in de boter.

Confrontatie

Ludwigs verleden kom je te weten via de herinneringen die hij ophaalt tijdens zijn verblijf als Shell-medewerker op het eiland Sakhalin. Daar heeft hij een ontmoeting met topman Johan Tromp, in wie hij zijn biologische vader meent te herkennen. Wat moet hij doen: de man confronteren of snel naar huis vluchten, naar zijn vrouw met wie hij continu venijnige gesprekken voert? Een sneeuwstorm houdt hem vast op het eiland, waar hij tegen zijn jeugdvlam Isabelle aanloopt. Zij heeft haar eigen redenen om met Tromp te willen spreken. Hoe bewust is Tromp zich van de jacht die op hem gemaakt wordt?

Een feest voor de lezer

De sprongen tussen heden en verleden en tussen de verschillende vertellers zijn ingenieus in het verhaal ingewerkt. Zo worden conversaties afgebroken door flashbacks die verschillende pagina’s in beslag nemen, om nadien zonder meer te worden hernomen. Of blijk je midden in een alinea plots in het hoofd van een ander personage te zitten en gaat de handeling de tegenovergestelde richting uit die je net nog opging. Het vereiste een alertheid die ik door de veelheid aan extreme gebeurtenissen met gemak kon opbrengen. De referenties aan literatuur, non-fictie, muziek en actualiteit maken het bovendien een feest voor de lezer die ervan houdt om de inhoud door eigen associaties een extra laag te geven.

Pageturner

Buwalda’s taalgebruik is onwaarschijnlijk goed, met name zijn rake, originele metaforen zorgen zelfs in de meest ranzige scènes voor groot leesplezier. Toch is het vooral zijn gevoel voor timing en ritme dat Otmars zonen opmerkelijk maakt. De manier waarop de plot tot ontplooiing komt, maakt van de roman een pageturner die denderend afstevent op een cliffhanger van formaat.

Trilogie

Peter Buwalda toont opnieuw dat hij een fenomenale verhalenverteller is. Als je dit jaar maar één boek leest, laat het dan Otmars zonen zijn. Wedden dat je na de laatste pagina al aftelt naar het vervolg van de trilogie? Daarvoor moet je wel weer een beetje geduld opbrengen: De jaknikker zou in 2020 uitkomen, op het sluitstuk Hysteria siberiana is het nog wachten tot 2022.