De kaasfabriek is een historische roman over een moeder en dochter die hun plek in een veranderende maatschappij proberen te vinden. Dit boek is geschreven door Simone van der Vlught die onder andere Het schaduwspel en Nachtblauw schreef.
Het verhaal begint in Amsterdam, 1892. Lydia haar ouders zijn kort na elkaar overleden en ondanks het verlies wil graag de droom van haar vader overnemen: een moderne kaasfabriek beginnen. Ze mag alleen als vrouw geen onderneming starten. Daarom gaat ze samenwerken met een boer uit de omgeving. Je volgt het verhaal van Lydia en Huib die de grootste kaasfabriek van Noord-Holland bouwen. Vervolgens in Antwerpen, 1914 trouwt de dochter van Lydia met Ralph. Nora en Ralph wonen in de havenstand en na een heftig conflict met haar moeder is ze blij weg te zijn uit Waterland. Totdat de Eerste wereldoorlog uitbreekt. Hierdoor moeten ze vluchten naar Antwerpen. Hoe ziet de toekomst eruit voor de vooruitstrevende vrouwen?